Абмеркаванне тэмы прадастаўлення польскага грамадзянства запланавана на 27 кастрычніка.
Намеснік міністра Мацей Душчык падкрэсліў, што змены павінны быць комплекснымі, і міністэрства ўлічыла вопыт іншых краін. «Мы ўлічылі ўвесь міжнародны вопыт, як адносна тэсту на грамадзянства, так і працягласці і неабходнасці знаходжання, не толькі еўрапейскіх краін, але і ўсяго свету», – сказаў ён.
Ён дадаў, што ў Міністэрстве ўнутраных спраў і адміністрацыі хацелі б, каб гэтае заканадаўства было прынята «пераважнай большасцю ў парламенце».
Ён таксама акрэсліў умовы, якія рэгулююць прадастаўленне польскага грамадзянства.
«Першы – гэта пытанне знаходжання». Замежнікі маюць розныя спосабы знаходжання ў Польшчы. Яны могуць заставацца часова, пастаянна або ў якасці доўгатэрміновых рэзідэнтаў Еўрапейскага Саюза. Акрамя таго, у нас ёсць усе правілы адносна свабоднага перамяшчэння асоб у межах ЕС, і мы тут асабліва не змяняем», – сказаў Душчык.
Ён растлумачыў, што міністэрства хоча разгледзець пытанне аб тым, ці варта, напрыклад, у выпадку рэпатрыяцыі ўводзіць кароткі тэрмін знаходжання ў Польшчы, перш чым можна будзе пацвердзіць польскае грамадзянства. «Гэта вельмі падобна з Картай паляка. «Гэта прапанова Міністэрства замежных спраў», – заявіў Душчык.
Ён нагадаў, што цяпер тэрмін падачы заявы на атрыманне грамадзянства для тых, хто карыстаецца картай паляка, складае адзін год. На яго думку, гэты тэрмін варта падоўжыць – напрыклад, да трох гадоў.
Згадваючы другую частку, ён сказаў, што дэкларацыя аб лаяльнасці – гэта рашэнне, якое існуе ў многіх краінах. «Справа ў тым, што, напрыклад, вы дзейнічаеце ад імя краіны, якая варожая да нас, (...) вы парушылі сваю лаяльнасць да польскай дзяржавы, і таму ваша грамадзянства будзе пазбаўлена», – растлумачыў Душчык.
Каментуючы тэст на грамадзянства, які выкарыстоўваецца, напрыклад, у Даніі, чыноўнік абвясціў, што ў Польшчы хочуць зрабіць тэст, які будзе складацца з трох частак.
Першая – гэта тэст з некалькімі варыянтамі адказаў, верагодна, які складаецца з 30 пытанняў, прызначаны для ацэнкі разумення чалавекам гісторыі і сацыяльных адносін у Польшчы. Наступныя пяць пытанняў ацэняць, ці ведае чалавек, што адбылося ў Польшчы за апошнія шэсць месяцаў. Заключная частка тэсту будзе складацца з пытанняў адкрытага тыпу аб каштоўнасцях.
Намеснік міністра ўнутраных спраў і адміністрацыі Магдалена Рагуска абвясціла, што ў сувязі з запланаванымі зменамі міністэрства рыхтуе 27 кастрычніка дэбаты аб прадастаўленні польскага грамадзянства.
«На дэбаты запрошаны ўсе палітычныя сілы ў парламенце», а таксама прэзідэнт Караль Наўроцкі. Чакаецца, што ў дэбатах прымуць удзел, сярод іншых, прадстаўнікі Міністэрства замежных спраў і Упраўлення па справах замежнікаў», – сказала яна.
Праект паправак да Закона аб грамадзянстве будзе прадстаўлены пасля абмеркавання і кансультацый, у тым ліку з прадстаўнікамі прэзідэнта Наўроцкага.
Прэзідэнт Караль Наўроцкі ўнёс у Сейм прапанову падоўжыць мінімальны тэрмін бесперапыннага пражывання ў Польшчы для атрымання польскага грамадзянства з трох да 10 гадоў. Партыя «Права і справядлівасць» (PiS) таксама анансавала свой уласны законапраект.
Аднак міністэрства неаднаразова падкрэслівала, што інфармацыя пра тое, што дзеючыя правілы дазваляюць падаваць заяву на польскае грамадзянства пасля трох гадоў, з'яўляецца памылковай, і што трохгадовы тэрмін распаўсюджваецца толькі на асоб, якім прадастаўлены прытулак. За апошнія 10 гадоў, паводле звестак Міністэрства ўнутраных спраў і адміністрацыі, было 40 такіх выпадкаў.
Паводле звестак Міністэрства ўнутраных спраў і адміністрацыі, у 2024 годзе польскае грамадзянства атрымалі 16 647 чалавек, у тым ліку 1 514 выпадкаў праз працэдуру атрымання грамадзянства, 14 828 — праз працэдуру прызнання грамадзянамі Польшчы і 305 выпадкаў аднаўлення польскага грамадзянства. Годам раней – у 2023 годзе – агульная колькасць атрыманых польскіх грамадзянстваў склала 12 166. Прынцыповае адрозненне паміж атрыманнем польскага грамадзянства і прызнаннем грамадзянінам Польшчы заключаецца ў патрабаваннях, якія неабходна выканаць пры падачы заявы, і ў органе, які ажыццяўляе працэдуру.
PAP/вх