Pokoje Prezydentów II RP i Władz na Uchodźstwie - nowa wystawa na Zamku Królewskim

• Od 22 grudnia na Zamku Królewskim w Warszawie będzie dostępna nowa wystawa stała - Pokoje Prezydentów II RP i Władz na Uchodźstwie. Patronat medialny nad wydarzeniem objęło Polskie Radio.
• Wystawę zorganizowano, by podkreślić znaczenie, jakie miał Zamek Królewski w II Rzeczpospolitej jako nośnik idei niepodległego państwa polskiego i wizytówka jego najwyższych władz. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku zamek został oddany do dyspozycji najpierw naczelnika państwa Józefa Piłsudskiego, a następnie prezydentów RP.
• Ekspozycja obejmuje dwa pokoje - Gabinet Prezydenta Ignacego Mościckiego (1926-1939), symbolicznie przypominający międzywojenny, prezydencki okres w dziejach zamku, i nawiązujący do Siedziby Władz Polskich na Uchodźstwie - Gabinet Władz Polskich na Uchodźstwie (1939-1991).

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku Zamek Królewski w Warszawie - jak przypomniał w Programie 1 dyrektor zamku prof. dr hab. Wojciech Fałkowski - został oddany do dyspozycji najpierw naczelnika państwa Józefa Piłsudskiego, a następnie prezydentów RP.

Prezydentura Gabriela Narutowicza trwała zbyt krótko, by zdążył urządzić się na zamku, ale już Stanisław Wojciechowski, chociaż rezydował w Belwederze, część swojej politycznej i reprezentacyjnej aktywności realizował również w historycznej siedzibie królów. Po 1926 roku prezydent Ignacy Mościcki zdecydował się nie tylko urzędować, ale także zamieszkać w zamkowych apartamentach. Przez kolejne 13 lat do zamku przybywali dyplomaci i głowy państw, odbywały się tu spotkania polityków, przyjęcia oficjalne i prywatne audiencje. Zamek ponownie stawał się symbolem, nośnikiem idei niepodległego państwa polskiego i wizytówką jego najwyższych władz.

Odbudowa Zamku Królewskiego po zniszczeniach II wojny światowej, ze względów politycznych, nie przewidywała odtworzenia apartamentu prezydenckiego, który w latach 1926-1939 zajmował Ignacy Mościcki.W latach 90. XX wieku na II piętrze zamku czasowo funkcjonowała przestrzeń poświęcona Prezydentom II RP i polskim Władzom na Uchodźstwie. Obecnie obie ekspozycje wracają w nowej aranżacji.

 

Fot. PAP/Leszek Szymański

Gabinet Prezydenta Ignacego Mościckiego (1926-1939)

Wnętrze to symbolicznie przypomina międzywojenny, prezydencki okres w dziejach zamku. Sercem biura i apartamentu głowy państwa był gabinet, w którym Ignacy Mościcki przyjmował kolejnych premierów i ministrów, gości zagranicznych i delegacje krajowe. Na rzecz prezydenta pracowały na zamku dwie kancelarie: cywilna i wojskowa.

Dzięki fotografiom sprzed 1939 roku oraz zachowanemu kompletowi mebli "ze smokami", można było zaaranżować wnętrze, nastrojem przypominające to, w którym urzędował prezydent. Ekspozycję uzupełniają portrety poprzedników Mościckiego - prezydentów Gabriela Narutowicza i Stanisława Wojciechowskiego - oraz popiersia: naczelnika państwa marszałka Józefa Piłsudskiego i premiera Ignacego Jana Paderewskiego.

W przejściu do drugiego pokoju znajdują się zrekonstruowane "drzwi rzymskie" z ok. 1810 roku, z kompletu, który w latach 30. XX wieku stanowił wystrój sal recepcyjnych w tej części zamku. Zniszczone w 1939 roku, w czasie bombardowania gmachu przez Niemców, przypominają dramatyczny moment naszej historii.

 

Fot. PAP/Leszek Szymański

Gabinet Władz Polskich na Uchodźstwie (1939-1991)

Pomieszczenie to nawiązuje do Siedziby Władz Polskich na Uchodźstwie, która od 1940 roku mieściła się w Londynie przy 43 Eaton Place i wśród Polonii nazywana była powszechnie "Zamkiem". Placówka przestała funkcjonować po wyborach prezydenckich w Polsce w 1990 roku, kiedy ostatni emigracyjny prezydent RP Ryszard Kaczorowski przekazał insygnia prezydenckie II Rzeczypospolitej prezydentowi Lechowi Wałęsie, kończąc w ten sposób działalność rządu londyńskiego.

Czytaj także:

• 31 lat temu Lech Wałęsa został prezydentem RP. Do kraju powróciły insygnia władzy prezydenckiej

W gabinecie prezentowane są m.in. pamiątki przekazane z londyńskiej siedziby: część umeblowania prezydenckiego z kompletem portretów sześciu prezydentów: Władysława Raczkiewicza, Augusta Zaleskiego, Stanisława Ostrowskiego, Edwarda Raczyńskiego, Kazimierza Sabbata i Ryszarda Kaczorowskiego, tłoki pieczętne różnych organów państwowych sprzed 1939 roku oraz fragmenty prezydenckich zastaw stołowych (szkło, porcelana, srebra), pochodzących jeszcze z przedwojennego zamku.

Trzy kobierce wykonane w latach 1943-1944 w Isfahanie przez Polki, którym udało się wydostać z ZSRR, nawiązują do rozmaitych szlaków i losów polskiej wojennej emigracji.

 

Fot. PAP/Leszek Szymański

***

Tytuł audycji: Ekspres Jedynki

Prowadzi: Patryk Michalski

Materiał przygotowała: Dorota Piotrowska

Data emisji: 21.12.2020 r. 

Godzina emisji: 17.23

Jedynka/mat. prasowe Zamek Królewski/kk