Polskie Radio

Czy słońce jest takie, jak każdy widzi?

Ostatnia aktualizacja: 26.07.2021 09:03
Słońce, jakie jest, każdy widzi - w ten sposób moglibyśmy strawestować definicję konia podaną w "Nowych Atenach", czyli w jednej z pierwszych polskich encyklopedii, napisanej w XVIII wieku przez kanonika Benedykta Chmielowskiego.
Zdjęcie ilustracyjne
Zdjęcie ilustracyjneFoto: Shutterstock.com / Grisha Bruev

pap_samolot Franek 1200.jpg
Słoneczny Franek - pierwszy w Polsce samolot solarny

W szkole uczyliśmy się, że biały kolor światła docierającego do nas z najbliższej naszej gwiazdy wynika z połączenia jego barw składowych. Dowiedzieliśmy się też o tym, że Słońce ma koronę i jest łaciate, tzn. ma plamy. W jego wnętrzu mogłoby się zmieścić 1,3 miliona planet wielkości Ziemi. W 73% składa się z wodoru, w 25% - z helu. Energia wytwarzana jest w jądrze Słońca w procesie syntezy jądrowej, zamieniającej wodór w hel. W każdej sekundzie 600 milionów ton wodoru jest przekształcanych w hel, a ponad 4 miliony ton materii w energię. Temperatura wewnątrz Słońca może osiągnąć 15 milionów stopni Celsjusza! A na powierzchni 5600 stopni Celsjusza. Światło słoneczne dociera do Ziemi w ciągu ośmiu minut.

Słońce, jakie jest, każdy widzi. O naturze Słońca i jego wciąż poznawanym wpływie na zjawiska geofizyczne, w tym na kosmiczną pogodę - o tym w Eurece badacz naszej gwiazdy prof. Paweł Rudawy z Instytutu Astronomicznego Wydziału Fizyki i Astronomii Uniwersytetu Wrocławskiego.

Ponadto w audycji: 

Od starożytnych wodotrysków do multimedialnych fontann.

Kraków ma ich 18. A ile jest ich w całej Polsce? Tego chyba nikt nie policzył. Fontanny. Ozdoba parków, placów, skwerów. Latem miejsce przyciągające chłodem. Czy zawsze tak było? Towarzyszą nam od dawna. Znane są z Mezopotamii z okresu 3000 lat przed naszą erą. W swoje historii symbolizowały raj, czystość, ale były też źródłem wody pitnej i ochłody. Miano najsłynniejszej na świecie, za sprawą filmu Federico Felliniego „Słodkie życie” z 1960 roku, zyskała rzymska Fontanna di Trevi. W tej zbudowanej w XV w. fontannie kąpali się bohaterowie filmowej opowieści: Anita Ekberg i Marcello Mastroianni. My też mamy swoje słynne fontanny: w Ogrodzie Saskim w Warszawie czy Neptuna w Gdańsku (budowa rozpoczęła się w 1606 roku, czyli 515 lat temu). Wracając do świata, znane fontanny to: Fontanna magiczna w Barcelonie, Fontanna Warszawska w Paryżu, Jet na Jeziorze Genewskim, 150 fontann w Peterhofie pod Petersburgiem – przy nich Manneken pis, 61 centymetrowy chłopiec z Brukseli – to miniaturka. Kto, kiedy i gdzie zbudował pierwszą fontannę? Jak zmieniała się przez wieki? Czym różni się jej wersja arabska od europejskiej? 

W Eurece tajemnice fontann pomoże nam odkryć Jadwiga Marchwica, historyk sztuki z Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie.

***

Na "Eurekę" we wtorek (27.06) o godz. 19.30 zaprasza Dorota Truszczak. 

ans 

Zobacz więcej na temat: Dorota Truszczak słońce