Patriarcha Ekumeniczny Bartłomiej, odnosząc się do inicjatywy konferencji, podkreślił, że jej celem jest podkreślenie znaczenia dialogu międzywyznaniowego i porozumienia między różnymi kulturami i różnymi cywilizacjami.
Jak dodał, prawosławie ma wieloletnie doświadczenie we współżyciu z innymi religiami i wyznaniami. Jednak doświadczenie to nie zawsze okazywało się pokojowe i nieskomplikowane, zwłaszcza gdy zostało ukształtowane przez wzrost nacjonalizmu w drugiej połowie XIX wieku, starcie globalnych sił geopolitycznych w XX wieku i wzrost religijnego fundamentalizmu na początku XXI wieku.
„Seria wydarzeń historycznych na nowo zdefiniowała światowy krajobraz religijny, kształtując stosunek prawosławia do pluralizmu religii i ponownie oceniając jego rolę na scenie globalnej.
W tym kontekście wielkie znaczenie nabiera Święty i Wielki Sobór Kościoła Prawosławnego, zwołany na Krecie (czerwiec 2016 r.): „Uczciwy dialog międzywyznaniowy przyczynia się do rozwoju wzajemnego zaufania oraz promowania pokoju i pojednania. Kościół stara się, aby „pokój z wysoka” był bardziej namacalnie odczuwany na ziemi. Prawdziwego pokoju nie osiąga się siłą broni, ale jedynie miłością, która „nie szuka własnej” (1 Kor 13, 5). Olej wiary musi być używany do łagodzenia i leczenia ran innych, a nie do rozpalania nowych ogni nienawiści”.
Patriarcha Ekumeniczny zauważył, że spotkanie i dialog wymagają zaangażowania i determinacji zarówno na poziomie indywidualnym, jak i wspólnotowym. „Każdy dialog ma charakter osobowy, ponieważ obejmuje interakcję wyjątkowych, niezastąpionych osób, których osobowość jest ściśle związana z ich niezrównanymi cechami społecznymi, kulturowymi i religijnymi. Sprzeciw wobec dialogu ekumenicznego lub międzyreligijnego zwykle wynika ze strachu i ignorancji lub nietolerancji różnorodności religijnej. Natomiast autentyczny i szczery dialog międzyreligijny uznaje różnice między tradycjami religijnymi i promuje pokojowe współistnienie i współpracę między narodami i kulturami. Nie oznacza to wyrzeczenia się własnej wiary, ale raczej przystosowanie i wzbogacenie własnej tożsamości i samoświadomości w perspektywie otwartości na innych. Może również leczyć i rozpraszać uprzedzenia oraz przyczyniać się do wzajemnego zrozumienia i pokojowego rozwiązywania konfliktów”.
W swoim przemówieniu Patriarcha Ekumeniczny zauważył, że uprzedzenia mają swoje korzenie w błędnym przedstawianiu drugiego człowieka – i właśnie dlatego dialog jest niezbędny. Ponieważ może rozwiać nieufność i podejrzenia.
Według Bartłomieja spotkanie i dialog są skuteczne tylko wtedy, gdy podejmowane są w duchu integracji, zaufania i szacunku. Poprzez dialog „określamy naszą gotowość do przyjęcia różnicy. Ten duch jest zwięźle uchwycony w niedawnym dokumencie zatwierdzonym przez nasz Patriarchat Ekumeniczny i zatytułowanym Za życie świata: ku społecznemu etosowi Kościoła prawosławnego (2020). W paragrafie 55 czytamy tam: „Wiedząc, że Bóg objawia się na niezliczone sposoby i z bezgraniczną inwencją, Kościół nawiązuje dialog z innymi wyznaniami, gotowymi do zadziwienia i zachwycenia różnorodnością i pięknem hojnych przejawów Bożej dobroci, łaska i mądrość wśród wszystkich narodów”.
Kończąc swoje przemówienie, Patriarcha Ekumeniczny podkreślił, że Patriarchat zamierza dawać przykład, pokazując, jak przywódcy religijni powinni wspierać i wspierać pokojowe współistnienie, sprawiedliwość i sprawiedliwość. Ortodoksyjne chrześcijaństwo znalazło we wspólnych wysiłkach humanitarnych autentyczny wyraz siły wiary w promowaniu współistnienia, przezwyciężaniu kryzysów i wspieraniu etyki inkluzywności, etosu solidarności. Od dziesięcioleci jesteśmy na czele organizacji i wspierania konferencji międzyreligijnych, mając świadomość, że szczery dialog może stawić czoła nietolerancji i przemocy, jednocześnie zapobiegając nadużywaniu religii przez fundamentalistów i fanatyków”.
Patriarcha Ekumeniczny podkreślił również, że jako „słudzy wiary musimy zawsze budować mosty. Przez ponad trzydzieści lat naszej kadencji jako Patriarchy Ekumenicznego są to zasady, które cenimy nie tylko dla naszego własnego Kościoła i ogólnie chrześcijaństwa, ale dla wszystkich religii i całej ludzkości”.
„Bahrajńskie Forum Dialogu: Wschód i Zachód dla ludzkiego współistnienia” zorganizowane w dniach 3-4 listopada zgromadziło przywódców religijnych i wybitne osobistości z różnych krajów świata, wziął w nim udział między innymi papież Franciszek. Forum zostało zorganizowane przez Muzułmańską Radę Starszych, Najwyższą Radę do Spraw Islamu i Globalne Centrum Pokojowego Współistnienia im. Króla Hamada. W celu budowania mostów dialogu poszczególne sesje programu Forum koncentrowały się na promowaniu globalnego współistnienia i ludzkiego braterstwa, roli duchownych i uczonych w stawianiu czoła wyzwaniom czasu, dialogu międzyreligijnym i osiąganiu pokoju na świecie.
