Інтэрактыўная выстава «EkoEksperymentarium» у Варшаве паказвае, як зрабіць гэта ў вашых дамах. Яна расказвае, што экалогія гэта не ахвярнасць, а разумны штодзённы выбар. Выстава працуе ў Цэнтры экалагічнай адукацыі ў Варшаве бясплатна з 16 кастрычніка па 28 лістапада 2025 года.
Выстава «EkoEksperymentarium» – гэта перасоўная выстава, створаная фондам «Mamy Projekt». Куратарка выставы Малгося Жмійска кажа, што яны хацелі знайсці спосаб пагаварыць з дзецьмі пра экалогію так, каб яны адчулі сябе часткай працэсу:
- І нам прыйшла ў галаву ідэя стварыць выставу ў выглядзе дома – прасторы, дзе вы знойдзеце тыя ж пакоі, што і дома. Выстава дэманструецца да канца лістапада ў Цэнтры экалагічнай адукацыі. Вы можаце наведаць яе бясплатна, і будзе час па дзвюх суботах, калі змогуць зарэгістравацца сем'і. Класы і арганізаваныя групы могуць прыходзіць кожны дзень.
У «EkoEksperymentarium» ёсць кухня, ванны пакой, гасцёўня і спальня. І ў кожным з гэтых пакояў, поўных магчымасцей для эксперыментаў, паказваецца, што можна зрабіць дома, каб зэканоміць рэсурсы, і чаму вам варта гэта рабіць наогул.
- У ванным пакоі вы даведаецеся, як мы можам эканоміць ваду кожны дзень, і ўбачыце розніцу, напрыклад, паміж хуткім прыняццем душа і ваннай. Чаму ў нас ёсць двухкнопкавы змыўны бачок, і ці можам мы часцей карыстацца гэтай маленькай кнопкай? Колькі вады мы тады можам зэканоміць? Ці можам мы сціраць бялізну экалагічна? Напрыклад, цалкам загружаючы барабан і выбіраючы больш нізкую тэмпературу, ці гэта мае значэнне для планеты? На кухні вы даведаецеся, як сарціраваць адходы, а таксама даведаецеся, чаму мы гэта робім. Вы таксама ўбачыце розніцу паміж налівам вады з-пад крана ў бідон і пакупкай яе ў пластыкавых бутэльках. Колькі грошай і колькі пластыку вы можаце зэканоміць. А таксама мы будзем збіраць у вас ідэі аб тым, як пазбегнуць харчовых адходаў. На адкрыцці выставы быў забаўны момант. Калі мы дайшлі да ідэі, як можна эканоміць ежу, дзеці сказалі, што ўсю нязʼедзеную ежу лепш аддаць таце. І было шмат смеху, таму мы стараемся зрабіць гэтую выставу сапраўды развіваючай. Адукатары, якія правядуць вас праз гэтую выставу, з нецярпеннем чакаюць вашых уражанняў, адкажуць на вашы пытанні, а таксама падзеляцца вопытам і эксперыментамі. І ўсё гэта ў свабоднай атмасферы, з прыгожымі ілюстрацыямі і элементамі, да якіх можна дакрануцца, і з якімі можна бавіць час, – гаворыць Малгося Жмійска.
Гэта выстава пра змену звычак. А гэта, паводле Малгосі Жмійскай, нялёгкі працэс.
У экалагічнай адукацыі прыводзіцца таксама эканамічны аргумент. Клопат пра экалогію – гэта выразная карысць для сямейнага бюджэту.
- Гэта сапраўды добры спосаб, бо эканамічная матывацыя – адна з найбуйнейшых матывацый для палякаў, і гэта таксама можна ўбачыць на выставе. Напрыклад, можна параўнаць кошт вады з крана з цаной вады, купленай у краме, у маштабе года, памятаючы, што мы пʼем у сярэднім два літры вады ў дзень. Зараз гэта сапраўды тысячы злотых, мы лічылі 2000-2600. А цяпер вада, напэўна, даражэйшая, чым год таму, калі мы праводзілі гэтыя падлікі. Гэта, безумоўна, добры матыватар. На выставе таксама можна ўбачыць, як эканоміць электрычнасць. У нас у гасцёўні ёсць энергетычныя вампіры. Гэта значыць, мы вызначаем прылады, якія насамрэч спажываюць значную колькасць энергіі ў рэжыме чакання і іх варта выключаць. Напрыклад, рутар – адна з такіх прылад, а вось зарадная прылада для тэлефона, пакінутая ў разетцы, спажывае менш. Мы паказваем колькасць энергіі і грошай, якія суправаджаюць кожны градус тэмпературы, і мы паказваем, што, напрыклад, камфорт для сну вельмі высокі, калі ў нас у спальні 18-19 градусаў, што азначае значную эканомію энергіі, а значыць, эканомію грошай. Я думаю, што гэта выдатная матывацыя, напрыклад, стварыць сямейную скарбонку на нешта, напрыклад, сумесны адпачынак, магчыма, вам не хапае чагосьці прыемнага дома, і пакласці туды грошы, якія вы можаце разам зэканоміць, адначасова эканомячы рэсурсы.
«EkoEksperymentarium» – гэта праект, які дагэтуль наведалі больш за 60 000 чалавек у 17 гарадах Польшчы, у тым ліку ў Лодзі, Уроцлаве, Валбжыху, Гдыні, Кракаве, Познані і Бельску Бялай.
ав
слухайце аўдыё