Premiera kinowa filmu "Paszporty Paragwaju" w reżyserii Roberta Kaczmarka odbyła się w 2019 r. Przedstawia mało znaną historię współpracy polsko-żydowskiej, której celem nadrzędnym było życie drugiego człowieka. W latach 1942–1943 w poselstwie RP w Bernie funkcjonowała nieformalna grupa złożona z polskich dyplomatów oraz działaczy organizacji żydowskich. Wspólnie działali na rzecz uzyskiwania paszportów państw Ameryki Południowej. Fałszywe dokumenty trafiały do Żydów w okupowanej Europie, którzy dzięki nim uniknęli w większości wywózek do niemieckich obozów zagłady.
Paszporty Paragwaju mapa pokazów. Źródło: Materiały prasowe
Do grupy działającej przy polskim poselstwie w Bernie należeli: Aleksander Ładoś – od kwietnia 1940 r. poseł pełnomocny w Bernie; jego współpracownik Konstanty Rokicki – konsul w Bernie; Stefan Jan Ryniewicz – sekretarz i kierownik Wydziału Konsularnego w Bernie; Juliusz Kühl – sekretarz poselstwa. Ze strony organizacji żydowskich ogromną rolę odegrali: Adolf H. Silberschein – działacz syjonistyczny, poseł na Sejm RP oraz Chaim Eiss – rabin, działacz Agudat Israel.
Dzięki współpracy IPN z Ministerstwem Spraw Zagranicznych film pokazywany był w wielu krajach na świecie. Dokument „Paszporty Paragwaju” zdobył w 2019 r. nagrodę w konkursie głównym na XI Festiwalu “Niepokorni Niezłomni Wyklęci” w Gdyni.
Internetowa premiera filmu dokumentalnego Instytutu Pamięci Narodowej „Paszporty Paragwaju” (prod. 2018 r.) odbędzie się 24 marca o godz. 17.00 na kanale IPNtv (https://bit.ly/3dm9j8j).