Od faktów do fikcji: Biblioteka polska w Buenos Aires

Ostatnia aktualizacja: 18.01.2010 12:24
18 stycznia 2010, godz. 21:30

W cyklu Od faktów do fikcji audycja Ewy Stockiej-Kalinowskiej o Bibliotece polskiej w Buenos Aires, której 50. rocznicę powstania obchodzimy w tym roku.

Inicjatywa utworzenia Biblioteki Polskiej w Buenos Aires zrodziła się w 1960 r. Polacy zamieszkali w Argentynie postanowili uczcić 1000-lecie Państwa Polskiego ufundowaniem trwałego pomnika nauki i kultury polskiej, jakim miała być Biblioteka Polska im. I. Domeyki. Założono, że placówka obok funkcji biblioteki będzie także pełnić rolę Instytutu Polskiego promującego kulturę polską w Argentynie i całej Ameryce Południowej.

Powstał Komitet Organizacyjny Biblioteki, utworzono fundusz biblioteczny, na który wpłacano dobrowolne kwoty od członków założycieli i wszystkich wstępujących do Towarzystwa "Biblioteka Polska". W dniu 3 maja 1960 skierowano apel do społeczeństwa polskiego informujący o podjętej inicjatywie, w którym proszono także o finansowe wsparcie przedsięwzięcia. W apelu czytamy : Uczcijmy zbliżające się Milenium Państwa Polskiego ufundowaniem i założeniem Instytucji - Polskiej Biblioteki im. I. Domeyki, która swoją działalnością obejmie kraje Ameryki Południowej. Będzie to niezatarty ślad naszego tutaj pobytu i trwały pomnik nauki i kultury polskiej. (...) Projektowana Biblioteka Polska, gromadząc zbiory polskie lub Polski dotyczące, będzie źródłem wiedzy o Polsce, warsztatem pracy dla ludzi nauki i wszystkich tych, którzy pragnęliby zapoznać się z się z polska kulturą.

W dniu 4 czerwca 1960 r. odbyło się walne zebranie powołujące do życia Towarzystwo Biblioteka Polska im. Ignacego Domeyki (pierwsza nazwa Biblioteki). Prezesem został Jeremi Stempowski, który pełnił tę funkcje przez 17 lat, do końca swego życia.

Na liście członków założycieli figurowało wiele nazwisk Polaków działających na całym świecie m.in. Aleksander Janta (pisarz z Nowego Jorku), Witold Małcużyński, Józefa Radzymińska. Inicjatywa cieszyła się wielką sympatią dyrektora Biblioteki Narodowej w Buenos Aires, znanego pisarza argentyńskiego Jorge Luisa Borges’a. Od 10 lat funkcję prezesa pełni pani Marta Byszewska, która opowiada o historii i dniu dzisiejszym Biblioteki. W audycji usłyszymy także dr. Krzysztofa Smolanę - historyka i archiwistę zaangażowanego w zbieranie dokumentacji dotyczącej Polonii argentyńskiej.