Między przepychem a prostotą. Rozmowa o książce "Luksus kontra proste życie"

Ostatnia aktualizacja: 01.12.2025 11:00
- Nastąpiła ogromna ewolucja w sposobie postrzegania luksusu. Zmienił się sposób, w jaki aspiruje klasa średnia, jeden z kluczowych wyznaczników jej charakteru. Wraz z bogaceniem się społeczeństwa oraz pojawieniem się nowych możliwości, przede wszystkim dzięki swobodnemu podróżowaniu, studiowaniu i pracy za granicą, aspiracje zaczęły się znacząco różnicować - mówił na antenie Dwójki architekt Jakub Szczęsny.
Aldona Łaniewska-Wołłk i Jakub Szczęsny
Aldona Łaniewska-Wołłk i Jakub SzczęsnyFoto: Aldona Łaniewska-Wołłk

Posłuchaj audycji <<<

To książka o luksusie. Ale przede wszystkim o prostym życiu. Jakub Szczęsny, architekt i autor Domu Kereta, próbuje odpowiedzieć na pytania: czym jest dzisiaj luksus? Poczuciem stabilizacji, zbytkiem? Przejawem inteligencji? Marzeniem, które snujemy, stojąc na światłach obok ekskluzywnego samochodu? A może możliwością pozwolenia sobie na proste życie?

Aby to zrobić, Jakub Szczęsny opowiada o związkach polityki i religii z luksusem w architekturze. Pokazuje quasi-ekskluzywne detale wystroju wnętrz współczesnych mieszkań. Przywołuje historię popowej gwiazdy i jej piaskowej sukni, które stoczyły nierówny bój z pewnymi słynnymi schodami. A także zdradza, na czym polega niedyskretny urok McMansions. Wreszcie przywołuje spełnione sny o skromnym życiu.

Tylko czy zawsze jest to życie szczęśliwe?

Luksus wczoraj, luksus dzisiaj

Na przestrzeni lat podejście do tego, czym jest luksus, uległo znacznej przemianie. W PRL dużą wagę przykładano do samego posiadania. Posiadania rozumianego przede wszystkim jako forma zabezpieczenia, a nie autoekspresji czy autoreprezentacji. W tamtym świecie posiadanie własnego mieszkania było czymś, co zdecydowanie podnosiło poczucie bezpieczeństwa, przede wszystkim bezpieczeństwa bytowego. Z perspektywy PRL-u największym luksusem było właśnie "własne M".


- Po 1989 roku weszliśmy w zupełnie inną logikę. Zaczęliśmy umiejscawiać się na społecznej drabinie. Klasa średnia robi to ostrożnie: aspiruje do kolejnego, nieco wyższego szczebelka. Wciąż towarzyszy nam też historycznie ukształtowany lęk przed pauperyzacją - zaznaczył autor książki.

- I choć wiele się zmieniło, to pragnienie bezpieczeństwa, rozumianego także jako forma luksusu, wciąż w nas tkwi. Ta potrzeba posiadania własnego mieszkania nadal mocno działa, mimo że żyjemy w XXI wieku i teoretycznie mamy znacznie więcej możliwości niż poprzednie pokolenia - mówił autor w rozmowie z Aldoną Łaniewską-Wołłk.


***

Tytuł audycji: Audycja okolicznościowa

Prowadzenie: Aldona Łaniewska-Wołłk

Gość: Jakub Szczęsny

Data emisji: 30.11.2025

Godz. emisji: 20.00

Czytaj także

"Wyjarzmiona". Renata Bożek i opowieść o kobiecej sile

Ostatnia aktualizacja: 03.05.2025 20:00
Gościem Dwójki była Renata Bożek - autorka książki "Wyjarzmiona". To powieść łotrzykowska o wiejskiej dziewczynie, której akcja rozgrywa się w pierwszej połowie XIX wieku.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Zofia Zaleska o wielu aspektach "Zaniechania"

Ostatnia aktualizacja: 14.08.2025 22:00
Zaniechanie to wyraz bezsilności, konsekwencja smutku i zwątpienia czy raczej rodzaj wyboru, który może przynieść ulgę i poczucie wolności? Zastanawia się nad tym kulturoznawczyni Zofia Zaleska. 
rozwiń zwiń