Polskie Radio
Section05

wyłączenie banerów

35 lat temu zmarł Artur Rubinstein

20 grudnia 1982 roku zmarł w Genewie Artur Rubinstein, jeden z największych chopinistów w historii pianistyki. Obdarzony nieprawdopodobną pamięcią, dawał koncerty do końca swych dni. Chopina, prawie wszystko, grał przez całe życie. W 1966 r. dał ostatni recital w Warszawie (zjawiskowy Chopin!), a cztery dni później inaugurował X Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”, sobie dedykowaną IV Symfonią koncertującą Szymanowskiego. Wówczas przesłuchując własne nagranie z 1960 r. (II Koncert Brahmsa), powiedział: „Miałem 74 lata. Szczeniak grający taki koncert! Śmiać mi się chce!”(sd)
Zobacz więcej na temat: 

Przełomowe nokturny i mazurki

Według badań prof. Mieczysława Tomaszewskiego, 19 grudnia 1843 roku Chopin skłania się do wysłania rękopisów Nokturnów op. 55 i Mazurków op. 56 do wydawcy lipskiego, powstałych latem w Nohant, dzieł bardzo różnych od wcześniejszych w tych gatunkach. Znamienny jest tu Nokturn Es-dur, kunsztownie polifonizowany (czyżby w głowie kompozytora swe piętno wyciskał Bach?), w którym, jak pięknie napisał Tadeusz A. Zieliński: „twórca zasłonił się od świata mgiełką łagodnej melancholii i, zatopiony w sobie, oddawał się spokojnie, jak w półśnie, wykwintnym myślom i marzeniom.” (sd)
Zobacz więcej na temat: 

Urodziny Maurycego Rosenthala

18 grudnia 1862 roku urodził się we Lwowie jeden z największych pianistów swojej epoki, Maurycy Rosenthal. Wychowanek m.in. Karola Mikulego (ucznia Chopina) oraz Karola Tausiga, Rafaela Joseffy’ego i Franciszka Liszta. Uchodził za niedoścignionego interpretatora dzieł Chopina i Liszta. Dysponował znakomitą techniką pianistyczną, czym zadziwiał słuchaczy. Wybitnie inteligentny (studiował także filozofię!), potrafił cierpkim humorem puentować różne sytuacje, jak po koncercie Horowitza w Wiedniu: „Oktawian to on jest, ale nie Cezar”. (sd)
Zobacz więcej na temat: 

100. urodziny Mariana Filara

17 grudnia 1917 roku urodził się w Warszawie pianista i pedagog Marian Filar, uczeń Zbigniewa Drzewieckiego, a później Waltera Giesekinga. 17 października 1949 r., w 100. rocznicę śmierci Chopina, wykonał Koncert e-moll z Orkiestrą Opery Berlińskiej pod batutą Hermanna Abendrotha i następnie odbył wojaż chopinowski po Niemczech i Portugalii, zakończony w styczniu 1950 roku w Nowym Jorku wykonaniem Koncertu f-moll, za co otrzymał sensacyjne krytyki. Osiadł w USA, stając się wziętym profesorem kilku uczelni muzycznych. W 1992 r. grał ostatni raz w Warszawie. Zmarł 10 lipca 2012 roku w wieku 94 lat. (sd)
Zobacz więcej na temat: 

Powstało Rondo a la Mazur

16 grudnia 1826 roku Fryderyk Chopin skomponował Rondo a la Mazur F-dur op. 5 na fortepian. Utwór dedykował hrabiance Alexandrine de Moriolles, córce guwernera syna wielkiego księcia Konstantego, Pawła. „Moriolkę”, jak zwykł ją nazywać, Fryderyk znał od dzieciństwa, bawił się z nią podczas swych pierwszych wizyt w Belwederze, a później pozostawał w przyjaźni, co dwuznacznie opisał w liście: „… wiesz, że to moje amory, do których ja się przyznaję bardzo chętnie…”. (sd)
Zobacz więcej na temat: 

Rocznica urodzin Marii Szymanowskiej

14 grudnia 1789 r. urodziła się w Warszawie Maria Szymanowska, słynna pianistka i kompozytorka, teściowa Adama Mickiewicza. Jej grę podziwiali: Lipiński, Rossini, Mendelssohn, Ogiński; m. in. Clementi i Hummel dedykowali jej swoje dzieła, a Goethe wiersz „Pojednanie”. Na koncercie pianistki był Chopin, co anonsował w liście do przyjaciela Jana Białobłockiego (1827), pisząc: „Pani Szymanowska daje w tym tygodniu koncert. Ma to być w piątek i cena podwyższona, podobno parter pół dukata, fotele dukat i tym podobne. Będę niezawodnie i dam Ci znać o przyjęciu i grze”. List Chopina o jej grze nie zachował się. (sd)
Zobacz więcej na temat: 

Trójka 5

Dwie miniatury marynistyczne. Autorem jest prof. Bogdan Pikulicki z Lwowskiej Akademii Sztuk Pięknych. To prezent od żeglarza - Kuby Strzyczkowskiego. Obrazki, które Kuba bardzo lubi, od niemal dwudziestu lat zdobiły ściany jego domu.  Prof. Bogdan Pikulicki prowadzi Pracownię Grafiki i Ilustracji. Jest laureatem kilkunastu nagród w międzynarodowych konkursach grafiki warsztatowej. Jego prace znajdują się w licznych kolekcjach w kraju i za granicą.
Zobacz więcej na temat: 

„Dziś mam parę osób u siebie..."

Z 13 grudnia 1836 roku pochodzi list Chopina do Józefa Brzowskiego (1805–1888), w którym donosi: „Dziś mam parę osób u siebie, miedzy innymi pani Sand, przy tym Liszt gra, Nurrit śpiewa”. Ponadto na tym spotkaniu byli jeszcze Henryk Heine, hrabina Maria d’Agoult – przyjaciółka od serca Liszta, hr. Włodzimierz i Bernard Potoccy, Wojciech Grzymała i Jan Matuszyński i in., a więc osoby, z którymi kompozytor miał serdeczne kontakty. Brzowski był kompozytorem, profesorem muzyki, dyrygentem i wiolonczelistą, a jego córka Jadwiga, wiele lat później – pierwszą wykonawczynią Koncertu e-moll Chopina w Stanach Zjednoczonych. (sd)
Zobacz więcej na temat: