W tym roku odbywa się 10., jubileuszowa edycja plebiscytu na Młodzieżowe Słowo Roku. To wydarzenie organizowane przez Wydawnictwo Naukowe PWN w ramach projektu Słowa klucze i programu Narodowego Centrum Kultury "Ojczysty - dodaj do ulubionych". Jego celem jest popularyzacja języka polskiego wśród młodych, wyłonienie najciekawszych i najbardziej popularnych wśród młodych ludzi słów, określeń lub wyrażeń. Organizatorzy podkreślają, że plebiscyt jest okazją do zabawy językiem, który cały czas się zmienia, ewoluuje. 8 października zaprosili do pierwszego etapu plebiscytu na Młodzieżowe Słowo Roku 2025 - do 5 listopada mamy czas by zgłosić swoich faworytów.
Młodzieżowe Słowo Roku - nie musi być nowe, nie może być wulgarne
Kandydat do tytułu Młodzieżowe Słowo Roku nie musi być nowy, slangowy ani najczęściej używany w danym roku. Warto by zgłaszane przez nas słowo nie było wulgarne, obraźliwe, należące do mowy nienawiści, nawołujące do przemocy czy nietolerancji czy zawierało treści niezgodne z prawem. Takie słowa lub wyrażenia będą przez jury eliminowane. Taki sam los podzielą hasła kampanii wyborczych, demonstracji ulicznych czy te odnoszące się do konkretnych osób czy organizacji.
Młodzieżowym Słowem Roku nie może też zostać słowo/wyrażenie, które zostało nagrodzone w poprzednich edycjach Plebiscytu.
Do drugiego etapu przejdą te słowa, które z puli zgłoszeń wybierze jury w składzie Anna Wileczek, Ewa Kołodziejek, Marek Łaziński, Bartek Chaciński. Do wyboru finalistów plebiscytu wielokrotnie zapraszana była młodzież szkolna. Jury konsultowało się z młodymi przedstawicielami Obserwatorium Języka i Kultury Młodzieży UJK. Dwudziestu finalistów poznamy 13 listopada i wtedy ruszy internetowe głosowanie. Laureat tytułu Młodzieżowe Słowo Roku zostanie ogłoszony 8 grudnia 2025.
2020 rok nie ma Młodzieżowego Słowa Roku - przez wulgaryzmy
W tym roku plebiscyt obywa się już 10. raz, jednak tytuł Młodzieżowego Słowa Roku ma tylko 9 słów/wyrażeń. Wszystko przez wydarzenia 2020 roku i wcale nie chodzi tu o wybuch pandemii. Pięć lat temu, decyzją jury, plebiscyt pozostał nierozstrzygnięty. Niestety zgłaszane słowa łamały liczne punkty regulaminu. - Na pierwszym miejscu znalazło się nazwisko polityka na S oraz słowa od tego nazwiska utworzone. Na drugim miejscu jest nazwa stygmatyzująca popularne imię żeńskie, którego zwycięstwo wykluczyliśmy tydzień temu, na trzecim miejscu jest czasownik pochodzący od nazwy instytucji organizującej plebiscyt, wyrażający sprzeciw uczestników wobec naszej decyzji. Na czwartym i piątym miejscu są hasła znane z ulicznych demonstracji zawierające słowa wulgarne na W oraz J (drugie hasło symbolizowane jest często przez osiem gwiazdek) - uzasadnia kapituła.
Członkowie jury zdradzili też, że wśród zgłoszeń 2020 roku znalazło się wiele ciekawych i kreatywnych np. "atencjusz", "rzepiara" czy "yś", a także mocno związane z aktualną sytuacją pandemiczną: "koronaferie", "covidiota", "zdalka".
Wtedy przyznano tylko nagrodę jury. Wyróżniono nią słowo: "tozależyzm".
Młodzieżowe Słowa Roku - od 2016 do 2024
2016 - sztos (kolejne miejsca: ogarnąć/ogarniać się, beka, masakra)
2017 - XD (kolejne miejsca: sztos, dwudzionek, Nagroda jury dla: smartwica/smartfica)
2018 - dzban (kolejne miejsca: masno, prestiż/prestiżowy, Nagroda jury dla: zwykal, normik, mamadżer)
2019 - alternatywka (kolejne miejsca: jesieniara, eluwina)
2020 plebiscyt nierozstrzygnięty (Nagroda jury dla: Tozależyzm)
2021 - śpiulkolot (kolejene miejsca: naura, twoja stara, Nagroda jury: mrozi, odciszyć się)
2022 - essa (kolejne miejsca: slay, łymyn, betoniarz, npc, Nagroda jury - odklejka)
2023 - rel (kolejne miejsca: sigma, oporowo, nagroda jury dla: oddaje)
2024 - sigma (azbest, Nagroda jury dla: czemó)
***
pj