"Panie Watson, proszę przyjść, potrzebuję pana"
Aleksander Graham Bell (ur. 3.03.1847 w Edynburgu, zm. 2.08.1922), z zawodu logopeda i nauczyciel muzyki, przeszedł do historii jako wynalazca telefonu. Do biura patentowego swój wynalazek zaniósł 14 lutego 1876. Patent uzyskał 7 marca 1876 roku. Pierwszy aparat telefoniczny zainstalował 20 czerwca 1877.
Choć kilku współczesnych mu wynalazców miało podobne pomysły, to właśnie jego wynalazek został opatentowany i był pierwszym działającym telefonem. Legendarne są dwie godziny, o które Bell wyprzedził w amerykańskim Urzędzie Patentowym Elishe Greya. Obaj zgłosili tam ten sam wynalazek - telefon. Do dzisiaj trwają spory, komu ostatecznie należy przypisać odkrycie, które tak bardzo zmieniło nasze życie.
W trakcie prac nad ulepszeniem telegrafu Bell odkrył, że ludzki głos można zamienić w impuls elektryczny i przesłać go dalej kablem. Dzięki temu możliwe stało się przesyłanie informacji w dowolne miejsce. Pierwszy raz usłyszano się przez telefon 10 marca 1876 roku. "Panie Watson, proszę przyjść, potrzebuję pana" - tak brzmiały pierwsze słowa wypowiedziane przez telefon przez Grahama Bella do jego asystenta Thomasa, zanotowane tego dnia w dzienniku laboratoryjnym wynalazcy.
28:25 zapisane w pamięci____247_98_iv.mp3 O wynalazku Aleksandra Grahama Bella opowiada dr Jerzy Jasiuk z Muzeum Techniki w Warszawie. (PR, 25.01.1998)
Po kablu
Piętnaście lat wcześniej prototyp telefonu skonstruował Philipp Reis. Jego urządzenie przewodziło dźwięki harmoniczne i pozwalało na transmisję muzyki, ale głos ludzki ulegał ogromnemu zniekształceniu.
Pierwszy kabel telefoniczny między Europą a Ameryką położono w 1956 roku. Przewód ten umieszczono na dnie Atlantyku. 100 lat wcześniej były tam kładzione kable telegraficzne.
Współczesne telefony stacjonarne działają według tej samej zasady, co wynalazek z końca XIX wieku - zamieniają dźwięki na sygnały elektryczne, przesyłane właśnie kablem. W przypadku telefonów komórkowych sygnał z aparatu do aparatu przesyłany jest za pomocą fal radiowych. Jednak już na 19 lat przed pierwszą radiową transmisją głosu Bell wypróbował fototelefon, który korzysta ze światła.
Najważniejszy wynalazek
Fototelefon wynaleziony został przez Aleksandra Bella i jego asystenta Charlesa Taintera w lutym 1880 w Waszyngtonie. Na początku czerwca tego roku nadszedł czas na wyjście z laboratorium i pierwszy poważny eksperyment w terenie. Tainter udał się z nadajnikiem na dach pobliskiej szkoły Franklin School, następnie nadał sygnał głosowy, który zamieniony w wiązkę światła pofrunął 213 metrów dalej do Bella stojącego w oknie z odbiornikiem. Próba zakończyła się sukcesem. Sam Aleksander Bell uważał, że fototelefon to jego największe osiągnięcie. W jednym z ostatnich wywiadów powiedział, że to jego "najważniejszy wynalazek w życiu, ważniejszy od telefonu".
Choć fototelefon nie zrobił takiej kariery, jak telefon i radio, to idea Bella rozwijana jest do dziś. Technologia tzw. optyki wolnej przestrzeni okazała się szczególnie przydatna w wojsku, i to od samego początku. Choć z jednej strony łączność świetlna jak żadna inna podatna jest na zakłócenia pogodowe, to z drugiej strony jest jedną z najbezpieczniejszych, ponieważ bardzo trudno przechwycić sygnał wysyłany przez urządzenia. Od 1960 roku w optyce wolnej przestrzeni stosuje się wiązki laserowe, co zrewolucjonizowało tę technologię i otworzyło nowy rozdział w jej rozwoju.
mk/mc