Inni mieli Beatlesów. Krzysztof Meyer miał Szostakowicza...

- Był znerwicowany i przybity, ale też niespotykanie skromny i serdeczny - wspomina rosyjskiego mistrza Krzysztof Meyer, kompozytor sezonu 2013/2014 w warszawskiej Filharmonii Narodowej.

Dymitr Szostakowicz miał w młodości silne awangardowe ciągoty. Czy w innym kontekście politycznym jego styl mógłby się rozwinąć w tym kierunku?

Foto: wikipedia, domena publiczna

- Jego muzykę polecił mi w latach 50. mój profesor kompozycji Stanisław Wiechowicz. Gdy tylko usłyszałem I oraz X Symfonię, zafascynowałem się Szostakowiczem - mówi o początkach swoich związków z twórczością rosyjskiego kompozytora gość Anny Skulskiej. - Okazało się, że w Polsce nikt się nim wówczas nie interesował. Wszyscy próbowali mi go zresztą obrzydzić jako twórcę zbyt zachowawczego, a nawet socrealistę. A ja napisałem do niego list...

"Pełna egzaltacji epistoła", jak mówi sam Krzysztof Meyer, szybko przekształciła się w regularną korespondencję, a potem - w artystyczną przyjaźń. Aby spotkać Szostakowicza, młody Krzysztof Meyer kilkakrotnie wybierał się na zorganizowane wycieczki do Moskwy. I ciągle nie mógł zastać swojego mistrza w domu... W końcu jednak się udało.

- O polityce w zasadzie nie rozmawialiśmy. Widać jednak było, że to człowiek całkowicie przybity. Niezwykłe, że udało mu się zachować taką życzliwość i pozostać aktywnym twórczo. Przecież Chaczaturian po 1948 roku już nie wrócił do formy - podkreśla jeden z najwybitniejszych polskich znawców twórczości Szostakowicza. Rosyjskiemu mistrzowi zdarzało się jednak zdradzać młodszemu o 37 lat koledze epizody z dramatycznego życia. Jak się okazuje, przed niemal pewnym zesłaniem po procesie marszałka Tuchaczewskiego ocalił Szostakowicza fakt, iż zajmujący się nim oficer NKWD został... aresztowany w trakcie przesłuchania.

Kogo z polskich kompozytorów Szostakowicz cenił najbardziej? I jaki utwór chciałby usłyszeć w ostatniej godzinie życia? Odpowiedzi w nagraniu "Notatnika Dwójki", w którym Krzysztof Meyer mówi także o wpływie, jaki wywarły na jego twórczość Kraków lat 50. i 60. oraz Hamburg lat 80.

mm