Wielokulturowość nie działa? Artyści wobec przemocy

Ostatnia aktualizacja: 17.03.2014 17:27
Tak brzmi tytuł realizowanego przez Stowarzyszenie im. Ludwiga van Beethovena we współpracy z Trondheim Symfoniorkester interdyscyplinarnego projektu kulturalnego, którego okres realizacji to niemal dwa lata.
Wielokulturowość nie działa? Artyści wobec przemocy
Foto: southtyrolean/Flickr/CC

Wybitni artyści, ale też młodzi twórcy – uczestniczący w projekcie i mogący na niego wpływać, instalacje powstałe w przestrzeni publicznej Krakowa, wreszcie finałowe koncerty, będące wydarzeniem multimedialnym – oto najkrótsza charakterystyka naszego projektu.

Realizując go jesteśmy otwarci na aktywny udział w nim zarówno artystów jak i zwyczajnych uczestników. Musi ich łączyć tylko jedno: nieobojętny stosunek do tematu wielokulturowości.

W trakcie projektu odbędą się:

1. Konkurs kompozytorski (I połowa 2014 r.). Zadaniem uczestników będzie skomponowanie 10-15 minutowego utworu muzycznego na orkiestrę. Konkurs ogłoszony zostanie w polskich i norweskich akademiach, filharmoniach oraz innych ośrodkach muzycznych. W I etapie międzynarodowe jury wybierze max. 10 utworów. W skład jury wejdą wybitne postaci: ze strony polskiej uczestniczyć w nim będzie prof. Krzysztof Penderecki i Joanna Wnuk-Nazarowa, ze strony norweskiej – kompozytor Stale Kleiberg.

Wybrane przez jury utwory umieszczone zostaną na platformie internetowej projektu, a ostatecznego wyboru dokonają internauci, głosując online. Zwycięskie utwory zostaną wykonane w czasie koncertów finałowych w Krakowie i Trondheim.

2. Konkurs na wykonanie pracy wideo­art (I połowa 2014 r.). Swoje prace będą mogli nadsyłać młodzi ludzie z Polski, Norwegii i całej Europy. Nadsyłane prace mogą zostać wykonane w dowolnej technice, kwalifikującej się do dyscypliny sztuki określanej mianem wideo – artu. Podobnie jak w konkursie kompozytorskim jury wybierze max. 10 utworów, każdy o maksymalnej długości 8 minut. I podobnie jak w konkursie muzycznym, wybrane przez jury prace zostaną poddane ocenie internautów, a zwycięskie zostaną zaprezentowane w czasie koncertów finałowych projektu obok zwycięskich kompozycji. Jury przewodniczyć będzie Hanna Wróblewska – dyrektor Narodowej Galerii Sztuki Zachęta.

3. Jesienią 2014 roku pojawią się w przestrzeni publicznej Krakowa 3 instalacje przygotowane przez Maurycego Gomulickiego – znanego grafika, fotografa, autora instalacji i krótkich form filmowych, w ostatnim czasie coraz częściej realizującego projekty w przestrzeni publicznej. Chcemy aby jego realizacje pozostały w Krakowie na stałe: oprócz pokazania stosunku artysty do głównego tematu projektu chodzi nam także o wpływ na jakość przestrzeni miasta.

4. Finałowe koncerty projektu (styczeń 2015 r.) odbędą się w dwóch miastach: w Krakowie i w Trondheim. W Krakowie, w nowym centrum muzyczno-kongresowym (ICE Kraków), wystąpi Trondheim Symphony Orchestra jedna z najlepszych norweskich orkiestr (jej dyrygentem jest jeden z najbardziej uznanych artystów – Krzysztof Urbański). W czasie koncertu wykonane zostaną zwycięskie utwory nadesłane w konkursie kompozytorskim. Zaprezentowane zostaną także prace, które zwyciężyły w konkursie na wideo-art. Wydarzeniem specjalnym będzie prezentacja wideo-artu, który zostanie przygotowany na specjalne  zamówienie organizatorów.

Koncert będzie równocześnie okazją do pokazania możliwości technicznych nowej sali – jednej z najnowocześniejszych w tej części Europy, a całość transmitowana będzie (audio i wideo) na stronie internetowej projektu oraz Polskiego Radia.

Tydzień wcześniej w Trondheim z tym samym repertuarem wystąpi Orkiestra Akademii Beethovenowskiej.

***

Wszystkie powstałe w czasie projektu utwory nawiązywać będą do tematu przewodniego: wielokulturowości. W sposób oczywisty nasuwa się pytanie dlaczego, realizując projekt kulturalny, odwołujemy się do tematu nie wiążącego się w pierwszej chwili w tak oczywisty sposób z kulturą. Odpowiedź jest prosta: w dyskusję wokół problemu wielokulturowości wkradło się w ostatnim czasie wiele uprzedzeń, radykalizmów i przemocy. Realizując nasz projekt odwołujemy się do kultury, ponieważ ona zawsze łączyła. To właśnie artyści, pisarze, muzycy byli bardziej otwarci i tolerancyjni niż inne grupy zawodowe. To w kulturze już od antyku granice były płynne; następowało wzajemne przenikanie się inspiracji i wpływów. Sztuka i nauka pozostawały poza podziałami. Inicjatywy naukowo­-kulturalne – uniwersytety, szkoły, muzea – raczej łączyły niż dzieliły. Na idei solidarności umysłowej zbudowaliśmy naszą europejską cywilizację.

Powrotu do tych wzorców będziemy szukać realizując nasz projekt. Chcemy, aby pokazał on, że możliwe jest współdziałanie różnych kultur, by stał w opozycji wobec ponurych wizji, przeciwdziałał nastrojom pesymizmu i zniechęcenia. Jednocześnie zależy nam na tym, aby pokazywał wartość każdej z kultur i poprawiał relacje pomiędzy społeczeństwami Europy.