- Wikliniarstwo ma długą historię, a polska wiklina już od dawna jest sławna i ceniona w świecie.
- Energochłonność upraw, stosowanie standardowych maszyn do sadzenia czy zbioru i wysokie plony - to sprawia, że produkty z wikliny są bezpieczne dla środowiska.
- Kasia Nejman i jej siostra Anna Borecka są fankami plecionkarstwa.
- Jako Siostry Plotą kultywują rodzinna tradycję i uczą innych, jak wyplatać przedmioty z wikliny.
Siostry Plotą to inicjatywa dwóch sióstr - fanek plecionkarstwa. Kasia Nejman i jej siostra Anna Borecka plotą - kosze, meble, ozdoby, ramy luster i osłonki na doniczki. Umiejętności wikliniarskich uczyły się od ojca i dziadka – wyplatanie jest ich rodzinną tradycją.
Siostry Plotą... po dziadku
- Moim zdaniem nie ma polskiego domu bez plecionek i myślę, że każdy z nas, gdyby przestudiował drzewo genealogiczne, to znalazłby tam plecionkarza - uważa gość Czwórki. - Niestety jest to umiejętność, o której powoli zapominamy. A my z siostrą mamy misję, żeby nie dać jej odejść w niepamięć.
Siostry "wychowały" się w sklepie wikliniarskim swojego dziadka na warszawskiej Pradze. - Wszystkie nasze "pierwsze" akcesoria domowe były wykonane z wikliny. Przez lata nie doceniałyśmy wartości tego materiału, bo wydawał nam się taki oczywisty - wspomina Kasia Nejman. - Kiedy dziadek przeszedł na emeryturę i postanowił zamknąć sklep, wkroczyłyśmy do akcji i zamknięcie okazało się nowym otwarciem. Tak powstał koncept Siostry Plotą.
14:35 CZWÓRKA Pierwsze slysze - wiklina 26.07.2023.mp3 Wiklina dla każdego - rozmowa z Katarzyna Nejman z duetu Siostry Plotą (Pierwsze słyszę/Czwórka)
Jak przygotować wiklinę?
Wiklina to wierzbowa witka wyplatana z jednorocznego przyrostu. Ta niesamowita właściwość tej rośliny, która sprawia, że materiał jest ekologiczny. Zanim zaczniemy ją wyplatać, musimy wiklinę odpowiednio przygotować. - Godzinę przed wyplataniem należy ją namoczyć, żeby stała się miękka - wyjaśnia rozmówczyni Kamila Jasieńskiego. - Jeśli mamy wiklinę z korą (kolor ciemnobrązowy) to ten czas moczenia wydłuża się do tygodnia. Ale możemy też wyplatać ze świeżo ściętej wikliny i wtedy nie musimy jej poddawać żadnym zabiegom, bo takie gałązki mają własną wilgotność.
Historia wikliniarstwa sięga starożytności. Wówczas to tworzenie koszy z wikliny odbywało się w każdym domostwie. (zdj. ilustracyjne)
Z czego można wyplatać koszyki?
Oprócz wikliny w plecionkarstwie wykorzystuje się także inne materiały. - W Polsce tradycyjnie wyplataliśmy jeszcze z rogożyny, czyli z pałki wodnej. A także ze słomy, z leszczyny i z korzeni drzew - wymienia gość Czwórki. - Niestety te materiały i umiejętność wyplatania z nich rzeczy są jeszcze trudniejsze w uczeniu się i w praktykowaniu niż wiklina. Są także coraz rzadsze. Natomiast to, co możemy spotkać w domach, a co pochodzi z importu, to głównie ratan, hiacynt wodny i trawy morskie.
Sprawdź też:
Plecionkarstwo a etyka
To bardzo trwały materiał, który może służyć przez pokolenia - tak jak przedmioty z wikliny wyplecione przez pradziadka Natalii, które nadal służą w jej domu. - Plecionkarstwo to także praca ludzkich rąk, bo nie ma żadnej maszyny, która zrobiłaby to za nas. Więc wszystko pleciemy ręcznie - dodaje Kasia Nejman. - Ludzie to dziś doceniają, ale nie zastanawiają się nad etycznym aspektem tej sztuki. Tymczasem wiele rzeczy sprowadzanych na przykład z Azji powstaje z wyzysku.
Przedmioty wykonane z wikliny ładnie wyglądają, ale największą radość sprawiają, kiedy samemu się je wyplecie. A tego można się nauczyć na warsztatach Siostry Plotą oraz z ich książki "Wiklina. Piękne rzeczy, które wypleciesz sam(a)".
***
Tytuł audycji: Pierwsze słyszę
Prowadzący: Kamil Jasieński
Gość: Katarzyna Nejman (Siostry Plotą, współautorka książki "Wiklina. Piękne rzeczy, które wypleciesz sam(a)")
Data emisji: 26.07.2023
Godzina emisji: 09.15
kul