Redakcja Polska

Karol Szymanowski – jeden z największych kompozytorów polskich

24.07.2019 09:17
Najwybitniejszy polski kompozytor po Fryderyku Chopinie, jeden z największych twórców europejskich swoich czasów.  Pianista i pedagog, rektor Konserwatorium Muzycznego w Warszawie (obecnie Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina), odznaczony Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski
Audio
  • Karol Szymanowski–jeden z największych kompozytorów polskich [posłuchaj]
Karol Szymanowski w willi Atma w Zakopanem, 1935 r.
Karol Szymanowski w willi Atma w Zakopanem, 1935 r.NCK/Domena Publiczna

Karol Szymanowski urodził się 3 października 1882 r. w Tymoszówce na Ukrainie, w rodzinie ziemiańskiej o tradycjach muzycznych. Komponować zaczął ok. 1896 roku, jednak jego młodzieńcze utwory nie zachowały się. Swoje pierwsze symfonie stworzył pod wpływem spotkania w Berlinie z Ryszardem Straussem, który w tamtym czasie stał się jego mistrzem. W 1905 r. wraz z trzema innymi polskimi kompozytorami - Ludomirem Różyckim, Apolinarym Szeluto i Grzegorzem Fitelbergiem - Szymanowski założył w Berlinie Spółkę Nakładową Młodych Kompozytorów Polskich, nazwaną "Młodą Polską w muzyce". Artyści, zainspirowani modernizmem, wydawali i promowali własną muzykę.

Lata 20-te XX wieku to czas podróży do Francji i Anglii a także do Stanów Zjednoczonych w towarzystwie Artura Rubinsteina. To także czas intensywnej pracy kompozytorskiej oraz międzynarodowych i krajowych koncertów, które przysparzały Karolowi Szymanowskiemu ogromnej popularności

W 1927 r. został Karol Szymanowski został dyrektorem Warszawskiego Konserwatorium Muzycznego, a w 1930 r. rektorem Wyższej Szkoły Muzycznej. W tym samym roku z powodu choroby – gruźlicy – przeniósł się na stałe do Zakopanego, gdzie zamieszkał w willi Atma.

Zmarł 29 marca 1937 r w Lozannie. Pogrzeb kompozytora odbył się na koszt państwa, trumnę przewieziono do Warszawy w wagonie obitym kirem. Po szeregu uroczystości ciało przewieziono do Krakowa, gdzie pochowano je w Krypcie Zasłużonych na Skałce.

Za twórczość muzyczną o wiekopomnym znaczeniu dla kultury polskiej i ogólnoświatowej 2 kwietnia 1937 roku prezydent  Ignacy Mościcki nadał pośmiertnie Karolowi Szymanowskiemu Wielką Wstęgę Orderu Odrodzenia Polski. To niejedyne uhonorowanie wybitnego artysty przez państwo polskie - 11 listopada 2018 roku pośmiertnie Karol Szymanowski odznaczony został przez prezydenta Andrzeja Dudę Orderem Orła Białego.

O Karolu Szymanowskim, jednym z najwybitniejszych kompozytorów muzyki polskiej i europejskiej, o jego życiu i twórczości mówi Andrzej Sułek – pianista i krytyk muzyczny, absolwent Akademii Muzycznej w Warszawie, kierownik Redakcji Muzycznej Programu Drugiego Polskiego Radia.

Audycja jest współfinansowana przez Fundację "Pomoc Polakom na Wschodzie" w ramach sprawowania opieki Senatu Rzeczypospolitej Polskiej nad Polonią i Polakami za Granicą.

Teksty czyta Krzysztof Dumała.

Audycję zrealizowała i oprawiła muzyką Magdalena Górecka-Balcer.

Do wysłuchania programu zaprasza Ewa Plisiecka