Redakcja Polska

Wojciech Kossak - wybitny malarz batalista, orędownik sztuki narodowej

13.09.2019 15:35
Wojciech Kossak był jednym z najbardziej znanych, cenionych i płodnych malarzy polskich. Czołowy reprezentant nurtu historycznego i batalistycznego, major kawalerii Wojska Polskiego.
Audio
  • Wojciech Kossak, wybitny malarz batalista. Audycja Marii Wieczorkiewicz z cyklu "Wybitni Polacy II RP" [posłuchaj]
Fragment autoportretu Wojciecha Kossaka (1893 r.)
Fragment autoportretu Wojciecha Kossaka (1893 r.) Foto: Wikipedia/domena publiczna

Wojciech Kossak  urodził się  31 grudnia 1856 r. w Paryżu, tam też spędził dzieciństwo. Po przeprowadzce do Polski  rodzina  Kossaków w 1861 roku osiedliła się w Warszawie, a następnie w Krakowie.

Wojciech, od najmłodszych lat wprowadzany był  w arkana  sztuki przez ojca Juliusza Kossaka, dopiero  w 1871 r. rozpoczął naukę w krakowskiej Szkole Rysunku i Malarstwa, a potem uczył się  w Monachium i  Paryżu.

Po powrocie do Polski  Wojciech Kossak ożenił się z Marią Kisielnicką. Para miała trójkę dzieci: Jerzego Kossaka, późniejszego malarza malarza, Marię (Pawlikowską Jasnorzewską -poetkę) oraz Magdalenę (Samozwaniec -pisarkę).

Niezwykle ważnym elementem życia Wojciecha Kossaka były liczne podróże, jakie odbywał, po Europie, ale także do Stanów Zjednoczonych. Malował i sprzedawał tam  swoje obrazy, nawiązywał też  kontakty z najważniejszymi przedstawicielami ówczesnego malarstwa, ale i świata polityki.

Wojciech Kossak był protegowanym cesarza niemieckiego Wilhelma II, malował dla dworu pruskiego oraz austriackiego. Pod koniec lat 90. XIX wieku artysta założył  grupę malarską „Zero”.

W latach 1915-1918 pracował jako profesor w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie. Został wiceprezesem, a następnie prezesem Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych.

Wojciech Kossak zasłynął jako niezrównany  malarz scen batalistycznych i historycznych. Gloryfikował w nich wojsko polskie: ułanów, szwoleżerów, legionistów. Doskonale opanował sztukę malowania koni. W późniejszym okresie twórczości malował masowo sceny rodzajowe, batalistyczne i portrety. W jego spuściźnie krytycy sztuki  oddzielają dzieła  wielkiej klasy od obrazów tworzonych w pośpiechu, na doraźne zamówienia.

Jego najsłynniejsze prace, to: monumentalna „Panorama Racławicka”, którą współtworzył z grupą artystów  pod kierownictwem Jana Styki  oraz: „Sowiński na Szańcach Woli”, „Grunwald”, „Kościuszko pod Racławicami”, „Zaślubiny Polski z morzem”.

Wojciech Kossak zmarł w Krakowie 29 lipca 1942 roku.

O wielkim malarzu bataliście, orędowniku sztuki narodowej opowiada profesor Iwona Luba, kierownik Zakładu Historii Sztuki i Kultury Nowoczesnej Instytutu Historii Sztuki UW.

Audycja jest współfinansowana przez Fundację "Pomoc Polakom na Wschodzie" w ramach sprawowania opieki Senatu Rzeczypospolitej Polskiej nad Polonią i Polakami za Granicą.

Teksty czytał Krzysztof Dumała.

Audycję zrealizowała Magdalena Górecka-Balcer.

Do wysłuchania audycji zaprasza Maria Wieczorkiewicz