Wydarzenia 2010 w kraju.

Mijający 2010 rok przyniósł wiele wydarzeń w kraju, zarówno na scenie politycznej, jak i gospodarczej, ale najważniejszą datą stał się tragiczny 10 kwietnia. Wtedy to w największej w historii kraju katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem, zginęło 96 Polaków, wśród nich prezydent Rzeczpospolitej Lech Kaczyński.
Rządowy Tu-154 leciał na uroczystości 70. rocznicy zbrodni katyńskiej. O godzinie 8.41 czasu środkowoeuropejskiego samolot rozbił się w pobliżu lotniska Smoleńsk Siewiernyj. Nie przeżył nikt spośród znajdujących się na pokładzie. W katastrofie zginęła para prezydencka Lech i Maria Kaczyńscy, ostatni prezydent RP na Uchodźstwie Ryszard Kaczorowski, wicemarszałkowie Sejmu i Senatu, parlamentarzyści, dowódcy głównych sił zbrojnych, osoby sprawujące wysokie funkcje w państwie, a także duchowni, przedstawiciele Rodzin Katyńskich oraz załoga samolotu i funkcjonariusze BOR. Cały kraj był wstrząśnięty tym wydarzeniem, odeszli ludzie znani z pierwszych stron gazet i ekranów telewizyjnych, a jednocześnie bliscy i znajomi wielu osób. Podczas mszy żałobnej na placu Piłsudskiego w Warszawie, koncelebrowanej przez Episkopat Polski, na olbrzymim płótnie widniały zdjęcia 96. ofiar katastrofy. Parę prezydencką Lecha i Marię Kaczyńskich, którzy spoczęli na Wawelu, żegnały setki tysięcy ludzi i delegacje z kilkudziesięciu państw. Niektórzy, jak amerykański prezydent Barack Obama, czy premier Włoch Silvio Berlusconi, nie przybyli na uroczystości z powodu pyłu wulkanicznego z Islandii, który sparaliżował ruch lotniczy w Europie. Nieustannie od dnia katastrofy, przed Pałacem Prezydenckim w Warszawie gromadziły się tłumy, składano kwiaty i palono znicze. Harcerze postawili tam krzyż i spontanicznie zaciągnęli wartę. Aby pożegnać tych, którzy zginęli, setki ludzi przyjeżdżało z odległych miast, często rodziny z dziećmi. Krzyż postawiony przez harcerzy stał się przyczyną wielomiesięcznego konfliktu pomiędzy zwolennikami i przeciwnikami jego pozostawienia pod Pałacem Prezydenckim. Krzyż miał być przeniesiony do kościoła św. Anny, jednak z powodu licznych protestów tak zwanych "obrońców krzyża", próba zabrania go z Krakowskiego Przedmieścia nie powiodła się. Krzyż został umieszczony w kaplicy Pałacu Prezydenckiego. Dopiero w listopadzie trafił do św. Anny. Metropolita warszawski Kazimierz Nycz polecił odprawienie w archidiecezji nabożeństw ekspiacyjnych w związku z ekscesami, do których dochodziło pod krzyżem. Po wielu miesiącach od katastrofy smoleńskiej, nadal nieznane są jej przyczyny. W tej sprawie toczą się dwa odrębne śledztwa, w Polsce i Rosji, a współpraca odbywa się zgodnie z międzynarodowymi normami. Rosyjski Międzypaństwowy Komitet Lotniczy - MAK przekazał Polsce ponad 200-stronicowy raport w tej sprawie, wyliczający 72 przyczyny sprzyjające katastrofie. Polscy eksperci wysłali do Rosji 150 stron uwag dotyczących raportu MAK-u. Donald Tusk powiedział 17 grudnia, że raport Rosjan jest "nie do przyjęcia". Premier dodał, że niektóre wnioski MAK nie są zgodne z polskimi badaniami oraz z Konwencją Chicagowską. Przewodniczący Państwowej Komisji Badania Wypadków Lotniczych Edmund Klich spodziewa się, że Rosjanie uwzględnią chociaż część polskich uwag. Po tragicznej śmierci Lecha Kaczyńskiego pod Smoleńskiem, obowiązki głowy państwa objął marszałek Sejmu Bronisław Komorowski. W przedterminowych wyborach prezydenckich rozpisanych na czerwiec, Komorowski kandydował z ramienia Platformy Obywatelskiej. Po kampanii toczącej się w cieniu katastrofy smoleńskiej i dość bezbarwnej - zdaniem komentatorów , debacie prezydenckiej, Bronisław Komorowski odniósł zwycięstwo nad Jarosławem Kaczyńskim, reprezentantem Prawa i Sprawiedliwości, pokonując go w drugiej turze, 4 lipca. 6 sierpnia Bronisław Komorowski został zaprzysiężony na prezydenta Rzeczpospolitej. Trzy miesiące później Polacy mogli ponownie dać wyraz swym poglądom, biorąc udział, tym razem, w wyborach samorządowych. Choć rozgrywkę wyborczą zdominowało starcie PiS-PO, to "czarnym koniem" okazał się PSL, który w całym kraju zdobył 4840 radnych, podczas gdy rządząca PO - 2749, a opozycyjny PiS - ponad 4490.
Koalicyjny rząd Donalda Tuska, któremu opozycja zarzuca, że prowadzi politykę przetrwania do zaplanowanych na przyszły rok wyborów parlamentarnych, mógł się w tym roku pochwalić sukcesem w gospodarce. Wobec światowego kryzysu finansowego, polska gospodarka okazała się jedną z najmocniejszych w Europie. W trzecim kwartale tego roku odnotowaliśmy wzrost Produktu Krajowego Brutto o 4,2 procent w porównaniu z ubiegłym rokiem. Opozycja podkreśla natomiast, że porażką rządu jest powiększający się deficyt budżetowy i rosnący dług publiczny. Ten ostatni ma przekroczyć w tym roku 53 procent PKB. Także według ekspertów Unii Europejskiej, to właśnie dług publiczny może stać się głównym „hamulcowym” polskiego wzrostu gospodarczego. Zdaniem części polskich ekonomistów, wzrastające zadłużenia państwa jest szczególnie ryzykowne i dlatego przede wszystkim potrzebna jest reforma finansów publicznych. Politolodzy zarzucają rządowi Donalda Tuska między innymi to, że nie zdecydował się na przeprowadzenie trudnej i najbardziej potrzebnej reformy zdrowia. Ponadto, rząd nie rozwiązał sposobu finansowania ZUS i sięga do kieszeni podatników poprzez "majstrowanie" przy OFE. Eksperci zwracają uwagę na nasze zewnętrzne uzależnienie - od Rosji, w kwestii dostaw gazu do Polski, z powodu podpisanej jesienią, dwustronnej umowy gazowej, która wygasa dopiero w 2022 roku. Premier podkreśla natomiast, że jego rząd wydał skuteczną walkę dopalaczom i wprowadził reformę edukacji. Szef rządu zalicza do sukcesów inwestycje w infrastrukturze, budowie dróg, modernizacji kolei i lotnisk. Za sukces uznaje program budowy Orlików, wzrost liczby miejsc w przedszkolach oraz budowę gazoportu w Świnoujściu. Rok 2010 upłynął pod znakiem kataklizmów - wielkiej powodzi, gwałtownych ulew, częstszych niż dotąd trąb powietrznych. Dała się też we znaki sroga zima, obfitująca w opady i tęgie mrozy. W maju i w czerwcu dotknęła nas jedna z największych powodzi w Polsce. Poziom wody na Wiśle w wielu miejscach był wyższy, niż w czasie "powodzi tysiąclecia" w 1997 roku. Z kolei w sierpniu ulewne deszcze zalały Dolny Ślask i zatopiły Bogatynię. Oczy wszystkich były zwrócone między innymi, na Sandomierz, Wilków i Winiary, w których walczono z żywiołem. Mieszańcy Sandomierza po cofnięciu się pierwszej fali żyli w strachu przed kolejną falą powodzi. Skutki powodzi okazały się bardzo poważne, jeszcze w połowie grudnia kilkadziesiąt rodzin w kraju mieszkało w prowizorycznych blaszanych kontenerach, nie mogąc powrócić do własnych domów.
Jednym z najważniejszych wydarzeń politycznych minionego roku była grudniowa wizyta w Polsce prezydenta Rosji Dmitrija Miedwiediewa, pierwsza na tym szczeblu od ośmiu lat. Obserwatorzy podkreślali przyjazną atmosferę wizyty, ocieplającą wzajemne stosunki. Wbrew oczekiwaniom, nie otrzymaliśmy kolejnych dokumentów w sprawie zbrodni katyńskiej. Wymiernym rezultatem wizyty prezydenta Miedwiediewa było za to podpisanie kilku umów gospodarczych. Grudzień był miesiącem kumulacji ważnych wizyt, bowiem zaraz po prezydencie Rosji, gościliśmy prezydenta Niemiec Christiana Wulffa, a następnie prezydent Komorowski poleciał do Stanów Zjednoczonych na spotkanie z Barackiem Obamą. Za pośrednictwem mediów usłyszeliśmy z Białego Domu, że prezydent Obama oczekuje, iż w przyszłości zostaną zniesione wizy dla Polaków. Czas pokaże, czy "obietnica" prezydenta Obamy, jak okrzyknęły ją polskie media, zostanie spełniona.
Na polskiej scenie politycznej doszło do kilku przesunięć i przetasowań. Pojawił się nowy klub parlamentarny Polska Jest Najważniejsza, utworzony przez grupę "rozłamowców" z Prawa i Sprawiedliwości, kierowaną przez Joannę Kluzik-Rostkowską oraz Elżbietę Jakubiak. Wcześniej, obie posłanki zostały wykluczone z PiS, za działania na szkodę partii, a potem założyły Stowarzyszenie PJN. Z kolei z Platformy Obywatelskiej odszedł znany z kontrowersyjnych działań i wystąpień, wiceprzewodniczący jej klubu parlamentarnego, Janusz Palikot. Zarejestrował własną partię "Ruch poparcia", która w sondażach nie przekracza obecnie 1 procenta poparcia. Najważniejszym wydarzeniem w życiu Kościoła w Polsce i równocześnie znaczącym dla całego kraju, była uroczystość wyniesienia na ołtarze księdza Jerzego Popiełuszki. 6 czerwca w Warszawie w imieniu Benedykta XVI papieski legat arcybiskup Angelo Amato dokonał beatyfikacji. Także w czerwcu, misję w naszym kraju rozpoczął nowy nuncjusz apostolski arcybiskup Celestino Migliore, a w październiku metropolita warszawski Kazimierz Nycz został mianowany przez Benedykta XVI kardynałem. Obecnie metropolita warszawski jest w polskim episkopacie jednym z dwóch, obok kardynała Stanisława Dziwisza, kardynałem elektorem, to jest z prawem wyboru papieża.
W minionym roku pożegnaliśmy wielu wybitnych rodaków, między innymi Zofię Morawską, Henryka Góreckiego, Irenę Anders, Krzysztofa Skubiszewskiego, Jarosława Kukulskiego i Stefanię Grodzieńską. W tym roku doszło do katastrof drogowych z udziałem Polaków, zarówno w kraju, jak i za granicą. 26 września pod Berlinem polski autokar zderzył się z niemieckim samochodem osobowym, który zajechał mu drogę. Zginęło wówczas 12 osób, a 27 zostało rannych. Autobusem wracało 49 osób z wycieczki do Hiszpanii. Najbardziej tragiczne w skutkach okazało się zderzenie busa z autem ciężarowym, 12 października w Nowym Mieście nad Pilicą. Zginęło 18 osób, które wybierały się do pracy przy zbiorze jabłek. Auto, którym jechali, miało zaledwie 6 miejsc, a pomieściło kilkunastu pasażerów. Rok 2010 był Rokiem Chopinowskim, obchodzonym w 200. rocznicę urodzin słynnego polskiego kompozytora. Wsród wielu imprez i wydarzeń z tym związanych, należałoby wymienić otwarcie nowoczesnego muzeum Fryderyka Chopiona w Zamku Ostrogskich w Warszawie, gruntowną rewitalizację dworku w Żelazowej Woli - miejsca urodzin kompozytora, a także cykl koncertów "Chopin w stolicach Europy". W październiku w Warszawie gościliśmy uczestników i tysięczne rzesze słuchaczy XVI Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina. Laureatką tej prestiżowej imprezy została Rosjanka Julianna Awdiejewa. Rodacy uhonorowali w szczególny sposób genialnego Polaka Mikołaja Kopernika. W maju w katedrze we Fromborku uroczyście dokonano ponownego pochówku sławnego astronoma, a w listopadzie w Warszawie zostało otwarte Centrum Nauki Kopernik. Od tego czasu zwiedziło je już 50 tysięcy osób. W interaktywnej przestrzeni można dokonać 360 odkryć, między innymi obserwować tornado ogniowe, przeżyć trzęsienie ziemi, obejrzeć teatr robotyczny, albo zobaczyć... czym jest matematyka bez wzorów i liczb.
Sukcesy odnieśli też nasi sportowcy, wśród nich Justyna Kowalczyk, która na igrzyskach olimpijskich w Vancouver zdobyła pierwszy w historii polski kobiecy złoty medal Olimpiady Zimowej, w biegu na 30 kilometrów techniką klasyczną. Sportsmenka zdobyła też srebrny i brązowy medal, a skoczek Adam Małysz przywiózł z Vancouver dwa srebrne medale za skoki indywidualne. Z kolei latem, na 20. mistrzostwach Europy w lekkoatletyce w Barcelonie Polacy zdobyli 9 medali: 2 złote, 2 srebrne i 5 brązowych. Cały rok natomiast sympatycy sportu kibicowali przygotowaniom do Euro 2012, zwłaszcza budowie Stadionu Narodowego w Warszawie. Pierwszy stadion oddano już do użytku w Poznaniu, inne mają być gotowe w przyszłym roku. Poznaliśmy maskotki Euro 2010, przedstawiające dwóch chłopców o imionach: Slavek i Slavko, grających w piłkę. Międzynarodowe sukcesy odnieśliśmy także w innych dziedzinach, na Światowej Wystawie Expo 2010 w Szanghaju furorę zrobił Pawilon Polski, który uzyskał srebrną nagrodę za najbardziej kreatywną prezentację. W tym roku 13-letni Polak, miłośnik astronomii Rafał Reszelewski odkrył, jako najmłodszy uczestnik projektu Sungrazing Comets, kometę z grupy Kreutza. Polski reżyser Jerzy Skolimowski na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji otrzymał Nagrodę Specjalną Jury za film "Essential Killing".
To niektóre ważniejsze wydarzenia minionego roku, zebrane przez dział dokumentacji Informacji Agencji radiowej.
Informacyjna Agencja Radiowa/IAR/E.Porycka/K.Koziełł/E. Leo/dok./nyg