Section00

Folkowy Fonogram Roku

Nowa Tradycja 2023Folkowy Fonogram Roku
Section04

Po raz kolejny rozstrzygamy konkurs na najlepszą płytę z muzyką folkową wydaną w minionym roku w Polsce. Konkurs na Folkowy Fonogram Roku, organizowany od 1998 roku w ramach festiwalu Mikołajki Folkowe w Lublinie, towarzyszy Festiwalowi Folkowemu Polskiego Radia „Nowa Tradycja” od 2002 roku i jest ważną pozycją dla wielbicieli i twórców muzyki folkowej. Jego celem jest promocja muzyki folkowej w Polsce. Wziąć w nim udział mogą zespoły, które działają w Polsce i wykonują muzykę inspirowaną tradycjami muzycznymi świata.


TERMIN OGŁOSZENIA WYNIKÓW: 26 KWIETNIA 2023 w "Źródłach" w Programie 2 Polskiego Radia

Wśród laureatów tej nagrody byli czołowi polscy muzycy związani z folkiem, muzyką świata, etno, eksperymentalną czy jazzem, m.in.: Muzykanci, Golec uOrkiestra, Kapela Brodów, Kapela ze Wsi Warszawa, Dikanda, Osjan, Indialucia, Lautari, Joanna Słowińska, Orkiestra św. Mikołaja, Kwadrofonik, Wołosi i Lasoniowie, Raphael Rogiński czy Maria Pomianowska.


JURY

Kuba Borysiak – dziennikarz RCKL
Simon Broughton – red. nacz. Magazynu Songlines (Wlk. Brytania)
Tomasz Janas – krytyk muzyczny
Lopa Kothari – dziennikarka BBC (Wlk. Brytania)
Hanna Szczęśniak – producentka, dziennikarka RCKL
Jarosław Szubrycht – krytyk muzyczny
Milan Tesař - Radio Proglas, przewodniczący World Music Charts Europe (Czechy)
Aleksandra Tykarska – dziennikarka RCKL
Manos Tzanakakis – dziennikarz, Sto Kokkino 105 FM (Grecja)
Michał Wieczorek – krytyk muzyczny, recenzent portalu polskieradio.pl



Laureaci Folkowego Fonogramu Roku 2022

Miejsce I
ODPOCZNO
Dryf

Jak najlepiej podsumować esencję nowej propozycji Odpoczno w której folkowa tradycja i niezliczone inspiracje zespołu bezpardonowo łączą się z muzyką klubową, elektroniką, a nawet popem? Sami zainteresowani trafiają tutaj w sedno: "Muzyka tradycyjna z nizin środkowej Polski jest źródłem, które cały czas daje nam świeżość. By z niego czerpać, trzeba uważać, żeby nie zadeptać sedna tej muzyki. Z czasem, gdy trochę się tego nauczyliśmy, postanowiliśmy jednak nie ignorować tego, co przynieśliśmy ze sobą, a każde z nas miało w bagażu co innego: jazz, improwizację, elektro, noise, krautrock czy irlandzkie hopsasy. I tak zaczęliśmy układać coś zupełnie nowego. Dziś z perspektywy dwóch płyt, można powiedzieć, że gramy w dialekcie odpoczyńskim. Czy to jeszcze jest folk? Trudno orzec".

Miejsce II
WERNYHORA
Toloka

W nagraniu płyty, która powstawała w styczniu i marcu 2022 roku, w Studiu Polskiego Radia S-4 im. Jerzego Wasowskiego, do zespołu WERNYHORA dołączyli Wojciech Lubertowicz grający na bębnach i duduku oraz gitarzysta basowy Marcin Pospieszalski, który całość wyprodukował muzycznie. Za stołem mikserskim w czasie nagrywania, miksowania i masterowania materiału zasiadł Tadeusz Mieczkowski. Tytuł „Toloka” nawiązuje do ukraińskiego określenia formy sąsiedzkiej pomocy na wsi, zwykle kończonej wspólną zabawą i śpiewem. Muzycy WERNYHORY mówią: „W tym szczególnym czasie, gdy u naszych sąsiadów w Ukrainie trwa krwawa wojna chcielibyśmy by nasze interpretacje ukazywały piękno pieśni z pogranicza w pełnym nadziei oczekiwaniu na wspólne, sąsiedzkie spotkanie i śpiew.”

ex aequo
NAPHTA
Żałość

„Żałość” to bezpośrednia kontynuacja przełomowej EP-ki Naphty „Dom strawiło” z 2020 roku. W trzech utworach z udziałem Mali Herby, polskiej piosenkarki i muzyka mieszkającej w Wiedniu, Naphta stworzył emocjonalny splot tradycji i duchowej ekspresji dźwiękowej. Kiedyś mówiono, że muzycy bratają się z diabłem, a ich instrumenty mogą przenosić tajemnicze siły. Dzisiaj wiele tajemnic zostało rozwiązanych i wydaje się, że rozumiemy lepiej świat. A jednak wciąż nie zdajemy sobie sprawy, jak wielka jest wartość naszego otoczenia zawarta w pięknie i cudowności przyrody czy we wsparciu lokalnej społeczności. Nie wszystko stracone, ale każdego dnia mamy coraz mniej do uratowania. I o tym jest „Żałość". Naphta to pseudonim Pawła Klimczaka, muzyka i dziennikarza, którego kontrowersyjne przejście stylistyczne na inspirowaną folkiem muzykę elektroniczną wywołało duże zainteresowanie i dyskusje na temat współczesnej sceny muzycznej w Polsce.

Miejsce III
BASTARDA & SUTARI
Tamoj

Formacje Bastarda i Sutari połączyły siły, aby stworzyć autorską opowieść o muzyce pogranicza. Na wspólnym albumie Tamoj sięgają do korzeni polsko-litewsko-białoruskiej kultury. Czerpią z ludowych pieśni białoruskich, litewskich sutartinės, ale także polskiej muzyki tradycyjnej. Studiując bogate i niezwykle różnorodne źródła, próbują dotrzeć do tego co potencjalnie drzemie na styku tych regionów i tradycji. Zespoły Bastarda i Sutari traktując owe odmienne dziedzictwa z największym szacunkiem, stworzyły muzykę znoszącą wszelkie granice.

Finaliści Folkowego Fonogramu Roku 2022

Dryf
Odpoczno
Koptycus
Oleś Brothers & Dominik Strycharski
Onyks
Karolina Lizer i jej Folk Orkiestra
Północ
Polski Piach
RomTomDada
Kapela Irka Wojtczaka
Rzeczy Ostatnie
Polskie Znaki
Sad
Karolina Cicha & Swada
Symfonia Beskidzka
Zbigniew Wałach, Józef Skrzek, Józef Broda, Joachim Mencel, Wojciech Golec i inni
Tamoj
Bastarda & Sutari
Toloka
Wernyhora
Żałość
Naphta

Laureaci Folkowego Fonogramu Roku 2021

Miejsce I
Tęgie Chłopy
Rakieta

Ponad pół wieku po pierwszym lądowaniu człowieka na Księżycu i 16 lat od uruchomienia YouTube’a wiejska muzyka ma niesłabnącą moc urzekania. Wzrusza, wprawia w zamyślenie, bawi, pobudza do ruchu i kreatywności. Potrafi czule towarzyszyć człowiekowi współczesnemu na co dzień i od święta. Doświadczamy tego wielokrotnie. Słowa piosenek: Marcin Żytomirski, wszystkie melodie tradycyjne w opracowaniu zespołu Tęgie Chłopy oprócz Rdest — kompozycja i aranżacja: Michał Żak Występują: Maniucha Bikont, Ewa Grochowska, Maciej Filipczuk, Mateusz Kowalski, Michał Maziarz, Szczepan Pospieszalski, Michał Żak, Marcin Żytomirski. Gościnnie w nagraniach wystąpili: Marcin „Kabat” Kowalczuk, Adam Strug, Stefan Żak. Płyta powstała w serii „Źródełko”, jej współproducentem jest RCKL.

Miejsce II
Bastarda & Chór SWPS
Kołowrót

Wspólna płyta tria Bastarda (Szamburski/Pokrzywiński/Górczyński) oraz Chóru Uniwersytetu SWPS pod dyrekcją Ewy Mackiewicz to autorska muzyczna podróż w głąb tradycji, obrzędowości oraz rytuałów związanych z porami roku, a także cyklicznością natury. Posiłkując się odniesieniami do tradycyjnej muzyki ludowej, a także źródeł średniowiecznych, trio Bastarda stworzyło oryginalne kompozycje, które w procesie wspólnej pracy z chórem osiągnęły głębszy wymiar narracyjny – stały się opowieściami dźwiękowymi o najistotniejszych przemianach zarówno w naturze, jak i kulturze oraz związanej z nią obrzędowości. Dzięki współpracy z Polskim Radiem, Radiowym Centrum Kultury Ludowej, Magdaleną Tejchmą, Remkiem Hanajem, zespołem Księżyc oraz muzykologiem Antonio Chemottim muzycy dotarli do niezwykle inspirujących źródeł, które stały się zapalnikiem i siłą napędową pracy twórczej. Projekt powstał specjalnie z okazji 25-lecia założenia Uniwersytetu SWPS oraz 20-lecia istnienia Chóru. Skład: Bastarda: Paweł Szamburski – klarnet, Tomasz Pokrzywiński – wiolonczela, Michał Górczyński – klarnet basowy. Chór Uniwersytetu SWPS pod dyrekcją Ewy Mackiewicz: soprany: Agata Brzuska, Maria Buchwald, Iwona Grajkowska, Ada Komorowska, Kaja Machalska, Marzena Opacka, Zofia Pokrzywnicka, Joanna Pragacz, Paulina Radomska, Magdalena Rek, Yeva Tsinska, Magdalena Zdunek; alty: Monika Czerwińska, Maria Dorn, Elżbieta Grochowska, Maria Haraszkiewicz, Joanna Kalinowska, Joanna Opacka, Kateryna Pozhydaieva, Rafał Wróblewski, Magda Zbrzeźniak, Gabriela Zwierzyńska. Tenory: Michał Chęciński, Wiktor Gajewski, Filip Kołada, Paweł Sierszeń, Arkadiusz Górka. Basy: Mateusz Gaweł, Karol Grąbczewski, Bronisław Kryciński, Tomasz Luber, Bartosz Romanowski, Aleksander Sobczyński, Mateusz Zbrzeźniak

ex aequo
Wernyhora
Bojkowski głos Bieszczadu

Wernyhora to sanocki zespół wykonujący pieśni z pogranicza polsko-ukraińskiego. „Bojkowski głos Bieszczadu” to debiutancka płyta zespołu z materiałem muzycznym nagrodzonym na XXX Mikołajkach Folkowych (2020) oraz Festiwalu Muzyki Folkowej Polskiego Radia „Nowa Tradycja” (2021). Na płycie znalazło się sześć utworów pochodzących z terenu Bojkowszczyzny (Bieszczady Zachodnie i Wschodnie). Pieśni te pochodzą ze zbiorów pieśni zapisanych przez etnografów i folklorystów i są muzycznym obrazem świata, który w granicach Polski przestał istnieć wraz z powojennymi wysiedleniami autochtonicznej ludności zwanej Bojkami. Choć Wernyhora czerpie z tradycyjnego repertuaru pieśni z pogranicza polsko-ukraińskiego to jednak podchodzi do nich w sposób niepowtarzalny i wyjątkowy. Na płycie znalazły się przykłady pieśni obrzędowych związanych z cyklem rocznym i obrzędowością rodzinną. Dopełnieniem pieśni są także nagrania pejzażu dźwiękowego zrealizowane latem 2021 w Karpatach Wschodnich w dolinach rzek Uż i Stryj. SkładWernyhora: Daria Kosiek – śpiew, Anna Oklejewicz - skrzypce, vielle, viola da gamba, Maciej Harna – lira korbowa.

Miejsce III
Karolina Cicha
Karaimska Mapa Muzyczna

Karaimska Mapa Muzyczna zaistniała w 2020 roku jako projekt wirtualny. Po roku album Karoliny Cichej & Spółki trafił z sieci na krążek, stając się pierwszą długogrającą płytą z przekrojową karaimską muzyką tradycyjną na świecie. Wydawnictwo uzupełnił krążek Źródła, na którym pieśni zaśpiewali sami Karaimi. Muzyka Karaimów jest bardzo ważną częścią wielowiekowej świeckiej kultury najmniejszej mniejszości w Polsce. W poszukiwaniu źródeł i świadectw praktyki muzycznej wśród społeczności karaimskiej trzeba sięgnąć do historii Krymu, Wielkiego Księstwa Litewskiego, Wileńszczyzny oraz Polski XIX i XX w. „Najmniejsza mniejszość” mówi się o Karaimach, bo rzeczywiście ich liczba w Polsce może sięgać najwyżej 200 osób. Ze względu na kosmopolityczny charakter społeczności karaimskiej w odkrywaniu ich tożsamości, historii i kultury niezbędna jest mapa. A na niej karaimskie drogi przez: Warszawę, Łuck, Troki, Halicz, Wilno, Kijów czy miasta Krymu. Wszystkie znalazły się na karaimskiej mapie w sieci. Do nich też nawiązują utwory w interpretacji Karoliny Cichej oraz w wykonaniu samych Karaimów.

ex aequo
Niewte
Osmętnica Electronica

Niewte - wywrotowa formacja oberkowa. "Niewte" ('nie w tę') - zawołanie z wiejskich zabaw, sygnał do zmiany kierunku tańca. Muzyki wiejskiej uczymy się u źródła, wprost od wiejskich mistrzów. Fascynują nas fenomeny brzmieniowo-emocjonalne, poza opisem, słowami, nutami. Widzimy paralele między nurtem wiejskiej zabawy a pulsem klubowej nocy, między mięsistym brzmieniem smyków a usterkową elektroniką. Udaje się zespołowi to poczucie przekazać słuchaczowi. Elektronika pomaga w punktowaniu tradycyjnych rytmów, wariantywność muzyki ludowej oddaje za pomocą scratchów czy lekkich glitchów – Niewte zgrabnie łączą stare z nowym. (Katarzyna Ryzel, „Ruch Muzyczny”). Pozwala to tworzyć muzykę własną, aktualną, a zarazem wypływającą z archaicznego polskiego idiomu. Użytkową i wyrafinowaną, taneczną i głęboką, miejscową i światową, od dziadków dla dzieciaków. Skład: Antoni Beksiak, Maniucha Bikont, Maciej Filipczuk, Marcin Lorenc

FINALIŚCI 2021

Bojarczuk – Wesele
Chłopcy Kontra Basia/Aga Derlak/Andrzej Święs/Helena Jurek/Teresa Sagan
Bojkowski Głos Bieszczadu
Wernyhora
Devil’s Fiddle
Radical Polish Ansamble & Cezary Duchnowski
Dziewuchy
Malwina Paszek
Karaimska Mapa Muzyczna
Karolina Cicha & Company
Kołowrót
Bastarda & Chór Uniwersytetu SWPS
Lamentacje
kakofoNIKT & Chór Pogłosy
Osmętnica Electronica
Niewte
Pąć
Dziczka
Rakieta
Tęgie Chłopy
Regions
Michał Górczyński
Tobie
Dagadana
Watra
Piotr Damasiewicz Into The Roots

Laureaci Folkowego Fonogramu Roku 2020

Miejsce I
Uwodzenie
Kapela ze wsi Warszawa

Rzeka ze swoimi dopływami jest jak część krwioobiegu, to wytchnienie współczesnego miasta. Chcieliśmy to uchwycić w muzyce - mówi o inspiracjach skrzypaczka i wokalistka zespołu Sylwia Świątkowska - z drugiej strony Wisła była dawniej ważniejszym kanałem komunikacji. Flisackie tratwy zapewniały Mazowszu kontakt z całą Polską i światem, przynosiły tchnienie wolności, nowoczesności i niezależności, tworząc w rezultacie bogatą i różnorodną mozaikę kulturową”. W tytułowym Uwodzeniu zespół łączy siły ze spławionym w tym celu z Krakowa, poetą i wokalistą Marcinem Świetlickim. Impulsem do powstania płyty było skomponowanie przez kapelę w 2019 roku muzyki do filmu dokumentalnego „Zaginione Urzecze” w reżyserii Adama Rogali i zdjęciami Wiktora Strumiłło. W specjalnej, limitowanej edycji film będzie dołączony do albumu. „Muzyczne wiry i strumienie w które wpadliśmy to dźwięki charakterystycznych dla zespołu akustycznych instrumentów: cymbałów, skrzypiec, fideli, barabanu, kobiecych głosów. I tym razem również pięknie brzmiących i wysmakowanych ręką producenta Mariusza Dziurawca ze Studia As One” - podsumowuje cymbalistka i wokalistka Magda Sobczak.

Kapela ze Wsi Warszawa:

Magdalena Sobczak - Kotnarowska – głos, cymbały

Sylwia Świątkowska – głos, skrzypce, skrzypce oktawowe, fidel płocka, suka biłgorajska

Ewa Wałecka – głos, skrzypce

Miłosz Gawryłkiewicz – trąbka, flugelhorn

Piotr Gliński – baraban, perkusjonalia

Paweł Mazurczak – kontrabas

Maciej Szajkowski – bęben obręczowy, perkusjonalia, udu

Mariusz Dziurawiec – dub master

Miejsce II
Wiązanka
WoWaKin

Wowakin to muzyczny trójkąt. Paula Kinaszewska Bartłomiej Woźniak i Mateusz Wachowiak uprawiają pełen pasji, improwizacji i zaskakujących pomysłów flirt instrumentalno- wokalny. Chemia między artystami, męsko- damskie przyciąganie zamieniają się w energetyczny dialog między banjolele, skrzypcami a harmonią. Wowakin zabierze was w podróż na wiejskie wesela, potańcówki, szalone potańce podmiejskie pełne spontanicznej, gorącej energii nocnych rozrywek, wiru zabawy i pijanych nocy. A to wszystko przetkane rzewnymi pieśniami o przemijaniu, stracie, tęsknocie za młodością.

Na drugiej płycie wykonują utwory nawiązujące do wiejskiej tradycji tanecznej Radomszczyzny, Mazowsza, Suwalszczyzny, a także rzewne pieśni poruszające serce swoją oryginalną melodyką i poetyckością, filozoficzną mądrością tekstów. Muzyka na tej płycie pochodzi od tradycyjnych muzykantów, którzy przekazali nam ja drogą bezpośrednią, przez spotkanie i wspólne muzykowanie lub przez nagrania archiwalne z bliższej bądź dalszej przeszłości. To m.in.: Piotr Gaca, Czesław Kocemba, Tadeusz Jedynak, Tadeusz Moczarski, Władysław Kosylak, Franciszek Racis, Staniszława Czuper.

Miejsce III
Prawdziwie Polskie Techno
Fanfara Awantura

Polskie melodie ludowe w rytmach techno, na dodatek zagrane przez orkiestrę dętą!? To „Prawdziwie Polskie Techno” („True Polish Techno")!. Na taką techno-awanturę czekaliśmy! Mózgiem projektu jest Michał Fetler, znany z Jazzbandu Młynarski Masecki i grupy Polmuz, który ze swą orkiestrą stworzył klubowe bomby, równocześnie zachwycające słowiańskim liryzmem i porywające surowym jazzowym sznytem.

Prawdziwie Polskie Techno to zupełnie nowy garnitur orkiestry dętej Fanfara Awantura, kojarzonej dotychczas z estetyką bałkańsko-punkową. Po wielu latach udawania Cyganów, nadszedł czas na swoisty coming-out i objawienie prawdziwie nafutrowanego, techno-polo-futurystycznego oblicza. Tradycyjna, na pozór, orkiestra dęta zaskoczy teraz biegłością w stylach Rave, Psytrance, Progressive, Minimal czy Detroit Techno, choć zagrane z klubową werwą utwory na motywach polki czy walcerka zdradzają, że awanturniczy tech-załoganci obeznani są też zarówno z muzyką Gorana Bregovica, Brandt Brauer Frick, jak i rozwibrowanym tanecznie jazzem gigantów z The Comet Is Coming i Sons Of Kemet.

Projekt Prawdziwie Polskie Techno powstał na specjalne zamówienie Radiowego Centrum Kultury Ludowej w Polskim Radiu. Na potrzeby jubileuszowego koncertu z okazji 25-lecia tej instytucji, Michał Fetler (Jazz Band Młynarski Masecki, Polmuz) skomponował dziewięć autorskich wariacji melodii ludowych południowo-wschodniej Polski. Zestawił w nich stylistykę srogiego techno i muzyki elektronicznej z brzmieniem Orkiestry Reprezentacyjnej Sił Zbrojnych oraz kapeli ludowej z towarzyszeniem ekstatycznych syntezatorów.

Finałowa trzynastka

"Bajgelman. Get the tango"
Bester Quartet

Na płycie znalazły się twórczo zinterpretowane utwory urodzonego w 1888 roku łódzkiego kompozytora Dawida Bajgelmana, który specjalizował się w adaptowaniu żydowskiej tradycji muzycznej na potrzeby operetki i kabaretu. W getcie założył orkiestrę symfoniczną, nie przestał także komponować. Jarosław Bester, autor nowych aranżacji, wydobył na światło dzienne mało znane dzieła Bajgelmana, którego twórczość nie ustępuje takim artystom jak Jerzy Petersburski czy Henryk Wars. Kluczem do nowego podejścia była stylistyka klasycznego tanga, przywodząca na myśl interpretacje Astora Piazzoli. Historia Dawida Bajgelmana opowiedziana jest charakterystycznym brzmieniem Bester Quartet oraz polskich wokalistów jazzowych: Grażyny Auguścik, Doroty Miśkiewicz i Jorgosa Skoliasa.

„Będziemy się krężyli”
Babooshki

Kolejna płyta zespołu Babooshki, którego liderkami są Karolina Beimcik, wokalistka jazzowa, oraz Dana Vynnytska, z pochodzenia Ukrainka na stałe mieszkająca w Polsce znana m.in. z zespołu DagaDana. Zespół od początku swego istnienia, czyli 2011 roku, czerpie inspiracje z dźwiękowego świata Słowiańszczyzny. Na najnowszej płycie odnaleźć można fotosferę małych wiosek uchwyconą w pieśniach żniwnych, chrzcinnych, miłosnych i weselnych. Ich pochodzenie to regiony takie jak wieś Załuki, położona nieopodal granicy z Białorusią, Biłgoraj czy ukraińskie Polesie. Babooshki interpretują tradycyjne melodie w unikalny dla siebie sposób. Odnaleźć tu można zarówno wpływy jazzu, muzyki klasycznej jak i “muzyki świata”, a śpiewane melodie to połączenie oryginalnych barw dwóch głosów: tradycyjnego białego i jazzującego; oraz dwóch języków: polskiego i ukraińskiego.

„Kurpian Songs & Meditations”
Łukasz Ojdana

Łukasz Ojadana, pianista znany z tria RGG, a także ostatniego kwartetu Tomasza Stańki i zespołu Zbigniewa Namysłowskiego. Debiutancki, solowy album z pieśniami kurpiowskimi i towarzyszącymi im improwizacjami, które autor nazwał medytacjami. Na płytę "Kurpian Songs & Meditations" trafiło 21 miniatur, dziesięć interpretacji pieśni i towarzyszące im medytacje. Źródłem melodii były dla pianisty zapisy Oskara Kolberga oraz słynna „Puszcza Kurpiowska w pieśni” Władysława Skierkowskiego. Album został nagrany podczas jednej sesji w studiu Tokarnia w Nieporęcie. Na płycie pojawia się także wokalistka Maria Ojdana, która wykonuje wokalizę w kompozycji „Song IV” ..

Lumpeks
Lumpeks

Lumpeks to czterech muzyków, trzech jazzmanów z Francji i polska śpiewaczka i barabanistka. Olga Kozieł, kontrabasista Sébastien Beliah, saksofonista Pierre Borel i trębacz Louis Laurain, stworzyli wspólnie mieszankę jazzu i dawnej polskiej muzyki wiejskiej. Pod koniec października 2019 artyści weszli do studia Polskiego Radia, aby zarejestrować materiał swojej pierwszej płyty. Nagrali swoje interpretacje polskiej muzyki tradycyjnej - mazurków, oberków czy polek. Punktem wyjścia do stworzenia oryginalnych interpretacji zespołu były, oprócz melodii, m.in. charakterystyczne maniery wykonawcze starych mistrzów czy ich oryginalne brzmienie.

„Nikt nam nie zrobił nic
Hańba

Lumpeks to czterech muzyków, trzech jazzmanów z Francji i polska śpiewaczka i barabanistka. Olga Kozieł, kontrabasista Sébastien Beliah, saksofonista Pierre Borel i trębacz Louis Laurain, stworzyli wspólnie mieszankę jazzu i dawnej polskiej muzyki wiejskiej. Pod koniec października 2019 artyści weszli do studia Polskiego Radia, aby zarejestrować materiał swojej pierwszej płyty. Nagrali swoje interpretacje polskiej muzyki tradycyjnej - mazurków, oberków czy polek. Punktem wyjścia do stworzenia oryginalnych interpretacji zespołu były, oprócz melodii, m.in. charakterystyczne maniery wykonawcze starych mistrzów czy ich oryginalne brzmienie.

Prawdziwie Polskie Techno
Fanfara Awantura

Projekt „Prawdziwie Polskie Techno" powstał na specjalne zamówienie Radiowego Centrum Kultury Ludowej w Polskim Radiu. Na potrzeby jubileuszowego koncertu z okazji 25-lecia tej instytucji, lider zespołu, Michał Fetler (Jazz Band Młynarski Masecki, Polmuz) skomponował dziewięć autorskich wariacji melodii ludowych południowo-wschodniej Polski. Zestawił w nich stylistykę techno i muzyki elektronicznej z brzmieniem Orkiestry Reprezentacyjnej Sił Zbrojnych oraz kapeli ludowej z towarzyszeniem analogowych syntezatorów.

„Siostry Rzeki”
Sutari

Trzecia płyta tria Sutari, które w swój niepowtarzalny, osobisty i intymny sposób interpretuje ludowe pieśni i melodie. Tym razem artystki postanowiły zaprezentować także swoje własne teksty i kompozycje, wciąż jednak głęboko tradycją inspirowane. Podobnie jak na poprzednich albumach pieśni obracają się wokół tematu kobiecości, siostrzeństwa oraz wolności. Silną inspiracją na płycie jest także temat natury. Tytułowa rzeka jest dla Kasi Kapeli, Basi Songin i Zofii Zembrzuskiej niezwykle ważnym miejscem: „Rzeka jest szlakiem dla podróżujących, źródłem wody i pokarmu, domem dla wielu gatunków zwierząt, naturalną granicą. Z rzeką wiąże się wiele obyczajów, wierzeń, rytuałów i opowieści. Jest miejscem wypoczynku, świętowania i obcowania z tajemnicami. Rzeka to żyły Matki Ziemi.” W warstwie dźwiękowej dominują delikatne brzmienia akustycznych instrumentów, warto jednak zwrócić uwagę, że na płycie poraz pierwszy w historii zespołu pojawia się także elektronika.

„Śląskie Powstaje”
Krzikopa

Pierwszy album koncepcyjny zespołu, który od lat na nowo interpretuje muzyczne tradycje Śląska. Na płycie „Śląskie powstaje” znalazły się stare melodie Górnego Śląska pochodzące z czasów tworzenia się lokalnej tożsamości, śpiewane po śląsku, oraz pieśni pochodzących z czasów trzech powstań śląskich (sierpień 1919, sierpień 1920, maj-lipiec 1921), kiedy o tę tożsamość Ślązacy musieli walczyć. Muzycy w nowoczesny sposób wykonują m.in.: pieśni sobótkowe, weselne, miłosne i powstańcze. Oprócz instrumentów akustycznych (skrzypce, akordeon) pojawia się także elektronika oraz rockowa perkusja.

„Tany”
Karolina Cicha i Spółka

Album „Tany" to według artystki „dialog tradycji ze współczesnością”. Cicha sięga po formy typowe dla regionu: traktując je z szacunkiem, wzbogaca o współczesne efekty dźwiękowe i taneczne gatunki muzyki etnicznej. Na płycie można zatem usłyszeć uderzenie bębnów, polkę, sambę, czy elementy technotransu i rapu (w utworze, z udziałem Karoliny Czarneckiej) Na album „Tany” składa się szesnaście utworów. Karolina Cicha śpiewa w językach polskim, białoruskim i ukraińskim.” O swojej twórczości pisze: „Chcę, żeby to było transowe, w innym sensie tradycyjne. Chcę zbadać, czy moje teksty pasują do tradycyjnych pieśni. (...) Niby nie ma już tego ducha, ale problemy i emocje się nie zmieniają (...) Kiedy jest groove, kiedy jest rytm, wrzuca się jakąś emocję, człowiek może bardziej wyrażać siebie, w tańcu, w ciel” W singlu promującym album: "Płacz nad młodością, co odchodzi" gościnnie wystąpiła Kayah

„Uwodzenie”
Kapela ze Wsi Warszawa

Impulsem do powstania płyty było skomponowanie przez kapelę w 2019 roku muzyki do filmu dokumentalnego „Zaginione Urzecze” w reżyserii Adama Rogali i zdjęciami Wiktora Strumiłło. Na swojej najnowszej płycie zespół ponownie eksploruje Mazowsze. Tym razem zanurza się muzycznie i emocjonalnie w Wisłę i Urzecze czyli historyczne podwarszawskie mikroregiony etnograficzne, rozciągające się po obydwu brzegach Wisły. „Rzeka ze swoimi dopływami jest jak część krwioobiegu, to wytchnienie współczesnego miasta. Chcieliśmy to uchwycić w muzyce - mówi o inspiracjach skrzypaczka i wokalistka zespołu Sylwia Świątkowska - z drugiej strony Wisła była dawniej ważniejszym kanałem komunikacji. Flisackie tratwy zapewniały Mazowszu kontakt z całą Polską i światem, przynosiły tchnienie wolności, nowoczesności i niezależności, tworząc w rezultacie bogatą i różnorodną mozaikę kulturową”. Na płycie gościnnie pojawia sie Marcin Świetlicki (wokal) oraz Piotr Malec (tabla).

„Wiązanka”
WoWaKin

Drugi album warszawskiego tria zafascynowanego muzyką tradycyjną w wersji in crudo. Muzyka na płycie pochodzi od ludowych muzykantów, którzy przekazali ją muzykom tworzącym WoWaKin drogą bezpośrednią, przez spotkanie i wspólne muzykowanie lub przez nagrania archiwalne z bliższej bądź dalszej przeszłości. To m.in.: Piotr Gaca, Czesław Kocemba, Tadeusz Jedynak, Tadeusz Moczarski, Władysław Kosylak, Franciszek Racis, Staniszława Czuper. Paula Kinaszewska, Bartłomiej Woźniak i Mateusz Wachowiak wykonują utwory nawiązujące do wiejskiej tradycji tanecznej Radomszczyzny, Mazowsza, Suwalszczyzny, a także „rzewne pieśni poruszające serce swoją oryginalną melodyką i poetyckością, filozoficzną mądrością tekstów”

„W malowanych sankach”
WoWaKin, Wesołe Mazurki z Pragi i Justyna Piernik

“W malowanych sankach” to płyta zawierająca tradycyjne polskie pastorałki i kolędy życzące, popularne dawniej, w czasach, kiedy ludzie powszechnie kolędowali po domach i przyjmowali kolędników. Kolędy życzące służyły zgodnie ze swoją nazwą składaniu życzeń w okresie Bożego Narodzenia i Nowego Roku. Wierzono, że aby się wiodło w Nowym Roku, wszyscy w rodzinie byli zdrowi i szczęśliwi, należy przyjąć życzenia od kolędników a w zamian za to hojnie ich obdarować świątecznymi przysmakami i napitkami. Kolędowanie w okresie karnawału było więc dawniej ważnym elementem życia, służyło zabawie i ważnemu obyczajowi składania życzeń noworocznych. Ludzie świętowali śpiewając i tańcząc. Kolędnicy przebierali się za zwierzęta: kozę, bociana, niedźwiedzia, turonia, a także postaci występujące w historii narodzenia Jezusa: pasterzy, aniołów, króla Heroda, trzech króli. A gwiazdor idący na przedzie z gwiazdą niósł światło i nadzieję, że zima się skończy, jasność zwycięży ciemność a dobro pokona zło.

„Wyraj”
KakofoNikt & Chór Pogłosy

Zespół kakofoNIKT od trzynastu lat porusza się na styku takich taktyk jak free improvisation, noise, industrial. W 2018 roku, (dzięki interwencji festiwalu Sonus ex Machina), zespół spotkał się z liczącym kilkadziesiąt osób Chórem WSJO Canto-Cantare, działającym od 1996 roku, a od 2016 roku pod dyrygenturą poszukującej i niezwykle żywiołowej Joanny Sykulskiej (wcześniej dyrygentki Chóru Czarownic) – by pracować wspólnie nad nowym elektryzującym projektem, łączącym mitologię słowiańską, ludową rytualność, średniowieczne i renesansowe tradycje chóralne, wglądy botaniczne, historyczne i psychonautyczne w sferę rodzimej flory i mykoflory psychoaktywnej oraz sonorystyczne, eksperymentalne, ale też folkowe techniki muzyczne. Szkielet muzyczny oparty został na fundamentach harmonicznych kompozytorów takich jak Guillaume de Machaut, Giovanni Pierluigi da Palestrina czy Wacław z Szamotuł, na nowo opracowanych i przełożonych na środki muzyki elektronicznej.

Laureaci Folkowego Fonogramu Roku 2019

Miejsce I
Lajko Felix & Vołosi
Lajko Felix & Vołosi

Album jest wynikiem współpracy węgierskiego wirtuoza skrzypiec Felixa Lajko i zespołu Vołosi, który współtworzą artyści z Beskidu Śląskiego i związani z muzyką współczesną bracia Krzysztof i Stanisław Lasoniowie. Na płycie znajdują się kompozycje Felixa Lajki, Stanisława Lasonia i Jana Kaczmarzyka. Zespół Vołosi to laureat (pod nazwą Wołosi i Lasoniowie) Grand Prix w Konkursie Muzyki Folkowej „Nowa Tradycja" 2010, a także Nagrody Specjalnej im. Czesława Niemena i Nagrody Publiczności Burza Braw. Krzysztof Lasoń, skrzypek zespołu, zdobył nagrodę dla najlepszego instrumentalisty Złote Gęśle.

Lajko Felix – skrzypce

Vołosi:

Jan Kaczmarzyk - altówka

Krzysztof Lasoń – skrzypce

Stanisław Lasoń – wiolonczela

Zbigniew Michałek – skrzypce

Robert Waszut – kontrabas

www.lajkofelix.hu/www.volosiband.com/
Miejsce II
Radical Polish Ansambl
Radical Polish Ansambl

Projekt Radical Polish Ansambl to próba połączenia archaicznej tradycji polskiej wsi i współczesnej muzyki eksperymentalnej. Za inspiracje posłużyły odnalezione przez Wacława Zimpla w Dehli zapiski dotyczące Tadeusza Sielanki wraz z notacjami muzycznymi a album jest próbą rekonstrukcji muzyki polsko-indyjskiego eksperymentatora.

Radical Polish Ansambl to:

Maciej Filipczuk – skrzypce, kierownictwo muzyczne

Emila Bolibrzuch – skrzypce

Łucja Siedlik – skrzypce

Maria Stępień – skrzypce

Mateusz Kowalski – skrzypce

Marcin Lorenc – skrzypce

Piotr Gwadera – dżaz

Michał Brzozowy – szeptun

www.facebook.com/radicalpolishansambl/
Miejsce III
Ciemnienie
Mehehe

Debiutancki album duetu, który zdobył trzecia nagrodę w Konkursie Muzyki Folkowej w 2018 roku. Na płycie znalazły się głównie autorskie utwory inspirowane wiejskimi rytuałami i praktykami magicznymi: zamawiania, pokrzykiwania, wyliczanki i rymowanki.

Mehehe to:

Basia Songin – wilk, kankle, drumla, wrzeciona, szepty, zaklinania, śpiew

Helena Matuszewska – złóbcoki, kaszgar, wrzeciona, looper, szepty, zaklinania, śpiew

www.facebook.com/mehehemusic/
Ex aequo
Rebetiko Poloniko
Jorgos Skolias & Jarosław Bester

Duet Skolias & Bester to eksperymentalny projekt muzyczny, dla którego punktem wyjścia jest tradycyjna muzyka grecka – rebetiko, określana także jako „grecki blues". Na repertuar składają się utwory powstałe w latach 20-tych i 30-tych XX wieku przetworzone przez artystów. Jorgos Skolias to polski wokalista greckiego pochodzenia, laureat – wraz z braćmi Olesiami – I nagordy w konkursie na Folkowy Fonogram Roku 2013 za album „Sefardix". Jarosław Bester wraz ze swoim zespołem The Cracow Klezmer Band (obecnie Bester Quartet) to zdobywca Grand Prix Konkursu Muzyki Folkowej „Nowa Tradycja" w 2000 roku.

www.jorgosskolias.pl/www.besterquartet.com/
Section06
Kontakt

Festiwal Folkowy Polskiego Radia NOWA TRADYCJA

Radiowe Centrum Kultury Ludowej
al. Niepodległości 77/85, 00-977 Warszawa

tel. 22 64 55 301
nowatradycja@polskieradio.pl

Patroni medialni

Section07
Section012
Section013
Section025