Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej od dawna wspiera działalność Ośrodka Karta, m.in finansując prace rosyjskiego "Memoriału", który zbiera na Wschodzie dane Polaków represjonowanych przez władze sowieckie w latach 1939-1956. Ukazało się już 27 tomów Indeksu Represjonowanych. O historii tej inicjatywy, współpracy z Rosjanami i wciąż stojących przed polską stroną zadaniach mówił w naszej audycji Zbigniew Gluza – prezes Ośrodka Karta.
Inicjatywa narodziła się w 1987 roku, przyświecała jej idea przywrócenia historii ludziom represjonowanym przez władze sowieckie, przez sporządzenie indeksu biogramów i dokumentów, w których można znaleźć informacje na temat poszczególnych poszkodowanych. Baza ta, dostępna jedynie w siedzibie Karty, liczy obecnie ok. 950.000 biogramów. Publikowane biogramy zawierają dane personalne, informacje o formie represji w ZSRR oraz sygnatury źródeł archiwalnych, w których dana osoba występuje. Od 2001 biogramy udostępnia Internetowe Centrum „Indeksu Represjonowanych” (ICIR).
"Indeksu Represjonowanych" stanowi swoisty pomnik pamięci o Polakach i obywatelach II RP, represjonowanych przez organa państwowe ZSRR. Dzięki działaniom Ośrodka Karta udało sie dotrzeć do ogromnej liczby osób zaginionych, a nawet uzyskać dokumenty, na podstawie których można uzyskiwać odszkodowanie. Z kolei rosyjski "Memoriał" przez swoją działalność spotkał się w Rosji z ostrą krytyką. Do dzisiaj nie udało się sporządzić indeksu białoruskiego, dlatego rozpoczęły się prace nad "indeksem hipotetycznym", na wzór indeksu katyńskiego.
Program przygotowała Katarzyna Kobylecka.
Zapraszamy do wysłuchania audycji.
