Polskie Radio
Section05

II RP

Jak Polacy przekazali aliantom tajemnicę Enigmy. 85. rocznica konferencji w Pyrach

"Im więcej Polacy mówili o swoich maszynach, tym bardziej Knox gotów był słuchać. Miał powrócić do Londynu ze świadomością, że zapewne pierwszy raz w życiu spotkał kogoś dorównującego mu intelektem" – pisał Dermot Turing o wrażeniu Brytyjczyków z konferencji kryptologicznej w Pyrach, podczas której Polacy przekazali Brytyjczykom sekret złamania kodu Enigmy.
Zobacz więcej na temat:  Enigma 1939 II wojna światowa II Rzeczpospolita Marian Rejewski

Polsko-sowiecki pakt o nieagresji i "nietykalności terytorium"

"Obie umawiające się strony stwierdzają, że wyrzekły się wojny jako narzędzia polityki narodowej we wzajemnych stosunkach. Zobowiązują się wzajemnie do powstrzymywania się od wszelkich działań agresywnych lub od napaści jedna na drugą, zarówno samodzielnie, jak i łącznie z innymi mocarstwami" – brzmiało porozumienie zawarte 25 lipca 1932 roku. 
Zobacz więcej na temat:  Józef Piłsudski Rosja II wojna światowa

Fryderyk Jarosy - konferansjer, reżyser, aktor

"Wielki Fryderyk, "Fryc", "król konferansjerów", "Osterwa nadscenek" - tak mówiono i mówi się o postaci legendarnej. Fryderyk Jarosy, obywatel świata, Austriak, Chorwat, Węgier - tyle bowiem narodowości reprezentował, choć należy mu się raczej określenie "Wielki Europejczyk". O tej wyjątkowej postaci rozmawialiśmy w audycji "Rozmowy po zmroku".
Zobacz więcej na temat:  Dwójka Fryderyk Jarossy kompozytor Tomasz Mościcki Tomasz Lerski Dwudziestolecie międzywojenne Warszawa

Od Juraty do Zaleszczyk – 10 najpopularniejszych kurortów II Rzeczpospolitej

Zamożniejsi obywatele II Rzeczpospolitej wypoczynek w rodzimych kurortach postrzegali nie tylko jako sposób spędzania wolnego czasu, ale wręcz jako patriotyczny obowiązek. Mapa przedwojennej Polski usiana była uzdrowiskami, oto najsłynniejsze z nich.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA II Rzeczpospolita wakacje wypoczynek kurort Zakopane Hel władysławowo Józef Haller Jan Kiepura Krynica Kazimierz Dolny Zaleszczyki magazyn wakacyjny wakacje 2021

Rzeź wołyńska. Konteksty historii i korzenie zbrodni

Jakie dziejowe czynniki spowodowały, że na Wołyniu mieszkali obok siebie Ukraińcy i Polacy? Co dla relacji polsko-ukraińskich przyniosły wydarzenia lat 1918-20? Jaki był stosunek władz II RP do mniejszości ukraińskiej? W końcu: jak rodziła się ideologia, która stała u podstaw przeprowadzonej przez Organizację Ukraińskich Nacjonalistów i Ukraińską Powstańczą Armię rzezi wołyńskiej?
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Rzeź Wołyńska Ukraina II wojna światowa Dwudziestolecie międzywojenne Kresy

Bronisław Prugar-Ketling - dowódca 2 Dywizji Strzelców Pieszych oczerniony po śmierci przez komunistów

Dowódca jednej z dwóch polskich dywizji piechoty, które walczyły przeciwko Niemcom we Francji, przez pięć długich lat dbał o swoich żołnierzy internowanych w Szwajcarii. Po wojnie wrócił do kraju, by odbudować Wojsko Polskie. Po śmierci, 18 lutego 1948 roku, zamiast czci, spotkały go fałszywe oskarżenia. 
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Wojsko Polskie 1939 1940 Francja II wojna światowa Szwajcaria komunizm historia Polski

"Rysowałem mapy idealnego kraju". Czesław Miłosz o swoim dzieciństwie

– Szczęśliwe wydarzenia w dzieciństwie pomagają nam w życiu późniejszym. Moje było "dość urozmaicone" ze względu na I wojnę światową i rewolucję w Rosji. Ale szczęśliwe momenty też były: kiedy w Szetejniach sobie hasałem. To było bardzo szczęśliwe – opowiadał przed mikrofonem Radia Wolna Europa w 1997 roku Czesław Miłosz.
Zobacz więcej na temat:  Czesław Miłosz Litwa Kresy literatura wspomnienie poezja dzieciństwo