"Kobieta trzymająca wagę" Vermeera

Ostatnia aktualizacja: 08.01.2023 15:00
Dawne tytuły obrazu "Kobieta ważąca perły" lub też "Kobieta ważąca złoto" należałoby zastąpić tytułem bardziej adekwatnym do przedstawionej w obrazie sytuacji – "Kobieta trzymająca wagę". Waga jest bowiem pusta, co potwierdzono podczas przeprowadzonej w latach 90. XX wieku konserwacji obrazu. Błyszczą jedynie oświetlone krawędzie szalek.
Johannes Vermeer, Kobieta trzymająca wagę, ok. 1664,  National Gallery of Art, Waszyngton
Johannes Vermeer, "Kobieta trzymająca wagę", ok. 1664, National Gallery of Art, WaszyngtonFoto: Granger History Collection/Forum

Kobieta zatem nie waży, lecz stabilizuje wagę, uważnie wypatruje, kiedy rozchwiane szalki zatrzymają się w stanie idealnej równowagi. Malarz uchwycił chwilę, w której stan ten wydaje się już osiągnięty.

Za plecami kobiety znajduje się oprawione w bogate ramy malowidło przedstawiające Sąd Ostateczny. Dokładnie nad jej głową ukazany jest Chrystus rozstrzygający o losie zmartwychwstałych. I chociaż wyroki Zbawiciela są wieczne, odnoszące się do spraw ostatecznych, a kobiety doczesne i chwilowe, to jednak te dwie czynności są ze sobą związane. Oczekując na Sąd Ostateczny, kobieta szuka właściwej równowagi dla własnego, doczesnego życia. Z myślą o Zbawieniu, poważnie zastanawia się nad sobą i swoimi czynami.

Obraz Johannesa Vermeera jest niewielki. Łatwo go ominąć i jedynie omieść wzrokiem. Jednak tych widzów, którzy zatrzymali na nim uwagę, przyciąga poezją. Ujmuje spokojem, nastrojem, delikatnym oświetleniem i subtelnością kolorów. Zwykłe przedmioty emanują magią, współtworząc ład i harmonię. Ujmująca jest koncentracja, z jaką kobieta czeka na wyważenie szalek.

Tematem obrazu jest balans, wezwanie do wyważonego życia, a kompozycja obrazu podporządkowana jest prawom harmonii. Przenikają się w niej i równoważą elementy pionowe i poziome, pustka z masywnymi przedmiotami, mrok ze światłem. W ten sposób powstało 0,15 metra kwadratowego metafizyki, chociaż to nie jest przepis…  

Johannes Vermeer, "Kobieta trzymająca wagę", ok. 1664, National Gallery of Art, Waszyngton

Posłuchaj
14:54 2023_01_08 14_45_34_PR2_Jest_taki_obraz.mp3 Johannes Vermeer "Kobieta trzymająca wagę" (Jest taki obraz/Dwójka) 

***

Tytuł audycji: Jest taki obraz

Prowadził: Michał Montowski

Gość: dr Grażyna Bastek

Data emisji: 8.01.2023

Godzina emisji: 14.45

mo/kor

Czytaj także

Historia Lukrecji - opowieść o honorze i hańbie

Ostatnia aktualizacja: 27.11.2022 15:00
Kobieta z obrazu, o którym tym razem mówiliśmy, deklaruje swą cnotliwość i wierność wobec nieobecnego męża, biorąc za wzór rzymską heroinę Lukrecję.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Rafael, "Szkoła ateńska". Zaglądamy do Pałacu Watykańskiego

Ostatnia aktualizacja: 11.12.2022 15:02
W 1508 roku Rafael otrzymał od papieża Juliusza II zlecenie na wykonanie malowideł ściennych w prywatnych apartamentach papieża w Pałacu Watykańskim. Były to cztery pomieszczenia, tzw. stanze – Sala di Costantino, Stanza dell’Eliodoro, Stanza della Segnatura, Stanza dell’Incendio del Borgo.
rozwiń zwiń