Stefan Ossowiecki - najsłynniejszy jasnowidz II Rzeczpospolitej 80 lat temu, w czasie powstania warszawskiego, został rozstrzelany Stefan Ossowiecki - inżynier chemik, technolog, a jednocześnie... najsłynniejszy jasnowidz II Rzeczpospolitej. Pod wrażeniem jego fenomenu byli najważniejsi politycy i ludzie kultury 20-lecia międzywojennego, którzy mieli szansę przekonać się o jego wyjątkowych umiejętnościach w czasie prywatnych seansów i eksperymentów. Zobacz więcej na temat: Stefan Ossowiecki II RP II Rzeczpospolita
Odkrycia w Delcie Nilu. Jakie tajemnice odsłoniło stanowisko Tell el Farcha? Dwa złote posążki liczące sobie ponad 5 tys. lat otwierają najsłynniejszą na świecie kolekcję sztuki starożytności w Muzeum Egipskim w Kairze. Te unikatowe dzieła sztuki pochodzą z polskich wykopalisk w Tell el Farcha, w Dolinie Nilu. Współkierownikiem misji jest prof. Krzysztof Ciałowicz z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zobacz więcej na temat: Krzysztof Ciałowicz starożytny Egipt NAUKA archeologia
Kto zamieszkiwał starożytną Kartaginę? Polska badaczka dogłębnie to sprawdziła Gościem kolejnej audycji z cyklu "Skarbiec nauki polskiej" była dr Martyna Świerk, tegoroczna laureatka Programu START Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, a także badaczka struktury społecznej rzymskiej Kartaginy. Zobacz więcej na temat: Kartagina Fundacja na rzecz Nauki Polskiej starożytny Rzym starożytność
Prof. Barbara Skarga - wielka humanistka i fundatorka stypendium dla młodych badaczy W tym roku przypada 15. rocznica śmierci prof. Barbary Skargi. O przejmującym życiu tej wielkiej humanistki, jej dorobku filozoficznym, a także wieloletniej współpracy z Fundacją na rzecz Nauki Polskiej mówiliśmy w audycji z cyklu "Skarbiec nauki polskiej" (24.07). Zobacz więcej na temat: Fundacja na rzecz Nauki Polskiej filozofia Jacek Migasiński Maciej Żylicz Barbara Skarga stypendium Dwójka
"Zwyczajni 44". Agnieszka Cubała: mieszkańcy stolicy byli potężnym wsparciem dla powstańców W powstaniu warszawskim zginęło kilkanaście uczestników zrywu i ponad sto tysięcy mieszkańców miasta. Ludność cywilna była potężnym wsparciem i zapleczem dla walczących. Poniosła też najwyższe ofiary, tracąc domy, rodziny i własne życie. Zobacz więcej na temat: Powstanie Warszawskie Warszawa Agnieszka Cubała
Odciski łap i ogona płaza sprzed 300 milionów lat. Ważne odkrycie na Dolnym Śląsku Podczas prac w czynnym kamieniołomie koło Nowej Rudy na Dolnym Śląsku natrafiono na odciski łap i ogona płaza sprzed 300 milionów lat. Odciśnięte w piaskowcu ślady ogona to historycznie pierwszy dowód na występowanie rogowych łusek u płazów blisko spokrewnionych z owodniowcami (organizmy, u których w rozwoju zarodkowym pojawiają się błony płodowe). Zobacz więcej na temat: archeologia Dolny Śląsk
Polscy archeolodzy będą prowadzić niezwykłe wykopaliska w grobowcu królewskim w Egipcie To ogromne wyróżnienie i prestiż, bo stanowisko, na jakie otrzymali koncesję, widnieje na liście UNESCO. Faraon Szepseskaf, którego miejsce ostatecznego spoczynku jest przedmiotem projektu – to syn Mykerinosa ("właściciela" najmniejszej spośród trzech słynnych piramid w Gizie). Zobacz więcej na temat: archeologia Egipt paleontologia piramidy Giza UNESCO
Świat Mykeńczyków w poezji Homera. Czy jest to obraz zgodny z wynikami naukowych odkryć? Bohater spotkania "Po drugiej stronie lustra" prof. Kazimierz Lewartowski jest badaczem cywilizacji egejskich z epoki brązu ze szczególnym uwzględnieniem kultury mykeńskiej, która rozwijała się między 1700 a 1100 r. p.n.e. Świat Mykeńczyków (Achajów) został na wieki utrwalony w poezji Homera, ale czy jest to obraz zgodny z wynikami naukowych odkryć? Zobacz więcej na temat: archeologia Grecja starożytna Grecja Kazimierz Lewartowski Homer
Kościół w Miseedzie. Jakie tajemnice skrywają stanowiska archeologiczne dawnej Nubii? Ogromny głaz z wyrytym przedstawieniem postaci dostojnika (może króla?) z czasów starożytnych został włączony w obręb chrześcijańskiego kościoła, który w tym miejscu zbudowano kilkaset lat później. Zobacz więcej na temat: archeologia Dobrochna Zielińska Nubia Sudan
W Wietnamie odnaleziono tysiące chińskich naczyń ceramicznych Dokładnie nie wiadomo, kiedy Chińczycy zaczęli produkować porcelanę, ale pierwsze, jeszcze niedoskonałe wyroby powstawały w początkach I tys. n.e. Niedługo później tego typu ceramika znana była także i na Bliskim Wschodzie. Zobacz więcej na temat: archeologia porcelana Wietnam Chiny Hanoi
Wyblakły papirus, spalony dokument, zamoczony papier. Jak odzyskać tekst? Jak uczytelnić wyblakły papirus, spalony dokument lub zamoczony papier, gdy linie tekstu są niewidoczne? Zajmuje się tym prof. Tomasz Łojewski - kierownik Laboratorium Badań Dziedzictwa na Wydziale Inżynierii Materiałowej i Ceramiki AGH w Krakowie - wykorzystując do odzyskania dawnych treści technikę obrazowania multispektralnego. Na czym ona polega? Zobacz więcej na temat: Tomasz Łojewski
"Dagome iudex" - wielka zagadka polskiej mediewistyki "Dagome iudex" to łaciński dokument z końca X wieku, wedle którego Mieszko I tuż przed śmiercią miał oddać pod papieską opiekę swoje państwo. Czy Dagome to normańska wersja imienia Mieszka, a może to imię, które władca otrzymał podczas chrztu? Co na ten temat uważa prof. Adam Łukaszewicz z Uniwersytetu Warszawskiego? Zobacz więcej na temat: Mieszko I mediewistyka początki państwa polskiego Dagome iudex dynastia Piastów Piastowie Adam Łukaszewicz Tomasz Łojewski
Antyczny port w Egipcie. Co odnaleziono w Berenike? Berenike, starożytny port nad Morzem Czerwonym w Egipcie, zyskał międzynarodową sławę dzięki odkryciom polskich archeologów. Na terenie dawnego miasta odnaleziono niezwykłe cmentarzysko zwierząt domowych. Ponad 500 kotów, psów i małp zostało pochowanych z niezwykłą starannością - owinięte w tkaniny, przykryte kocykami, z zabawkami u boku. W niedawno zakończonym sezonie wykopaliskowym natrafiono na kolejne zwierzęce groby, a wśród nich odkryto intrygujące znalezisko - drobne zwitki papirusów. Kto mógł być ich właścicielem? Zobacz więcej na temat: Egipt Morze Czerwone archeologia Berenike Marta Osypińska Tomasz Płonka
Waldemar Jerke o roli fotografa w archeologicznych pracach terenowych Waldemar Jerke przez kilka dekad dokumentował badania w Afryce, Syrii, Iraku i na Cyprze z ramienia Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW. Towarzyszył naszym specjalistom w chwilach naukowego triumfu, ale także i w zaskakujących sytuacjach kulturowo odmiennej rzeczywistości. W audycji "Po drugiej stronie lustra" z gościem rozmawialiśmy o roli fotografa w archeologicznych pracach terenowych. Zobacz więcej na temat: archeologia fotografia Sudan Bliski Wschód podróże Egipt zdjęcia dokumentacja
Sztuka naskalna. Petroglify z Toro Muerto odczytane przez Polaków W pustynnym wąwozie południowego Peru znajduje się Toro Muerto - najbogatsze stanowisko sztuki naskalnej Ameryki Południowej. Wzory geometryczne, zygzaki, linie, różnorodne zwierzęta i wizerunki tancerzy (tzw. danzantes)… niemal 100 tysięcy petroglifów, które wyryte są na głazach rozrzuconych na obszarze ok. 10 kilometrów kwadratowych. Stworzyli je przedstawiciele lokalnych kultur, którzy przez wiele stuleci – prawdopodobnie od początku naszej ery po czasy inkaskie, przybywali do tego miejsca, by wziąć udział w nieznanych nam dziś ceremoniach. Zobacz więcej na temat: archeologia Ameryka Południowa Peru
Dr inż. arch. Szymon Popławski i techniki budowlane z okresu grecko-rzymskiego Gościem audycji "Skarbiec Nauki Polskiej" był dr inż. arch. Szymon Popławski - laureat Programu START Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Gość Programu 2 Polskiego Radia opowiedział nam m.in. o swoich odkryciach dotyczących technik budowlanych z okresu grecko-rzymskiego. Zobacz więcej na temat: Dwójka starożytność budownictwo archeologia
900-lecie chrztu Pomorza 17 czerwca do Wolina i Kamienia Pomorskiego zjeżdżają historycy i archeolodzy z północnej i środkowej Europy, by omówić tematy związane z chrystianizacją krajów nadbałtyckich. Konferencja "Chrzest Pomorza" odbywa się dokładnie w 900-lecie rozpoczęcia misji ewangelizacyjnej biskupa Ottona z Bambergu. Zobacz więcej na temat: Wolin Kamień Pomorski historia Polski archeologia
Biskup Otto i chrzest Pomorza. Odnaleziono zaginioną wieś Kłodonę 900 lat temu, w roku 1124, przez kilka miesięcy św. Otto przemierzał Pomorze i nawracał mieszkańców m.in. Pyrzyc, Kamienia Pomorskiego, Wolina, Szczecina, Lubina, Kołobrzegu i Białogardu. W trakcie pierwszej misji prawdopodobnie założył 11 kościołów i ochrzcił tysiące ludzi. Co wiemy o niedawnym odkryciu zaginionej wsi Kłodony? Zobacz więcej na temat: Wolin Kamień Pomorski historia Polski archeologia Kłodona Otto z Bambergu Marian Rębkowski Jakub Niebylski