Nobel dla Marii Skłodowskiej-Curie. Jak polon i rad odkrywano

Ostatnia aktualizacja: 05.11.2021 14:18
W niedzielę, 7 listopada mija 110 lat od momentu, gdy Maria Skłodowska-Curie została uhonorowana Nagrodą Nobla w dziedzinie chemii, za odkrycie polonu i radu. Co to było za odkrycie.
Mural namalowany w setną rocznicę otrzymania przez Marię Skłodowską-Curie drugiej nagrody Nobla (2011) na ścianie domu, w którym się urodziła przy ul. Freta w Warszawie
Mural namalowany w setną rocznicę otrzymania przez Marię Skłodowską-Curie drugiej nagrody Nobla (2011) na ścianie domu, w którym się urodziła przy ul. Freta w WarszawieFoto: shutterstock.com/ Anastasia Petrova

chemia 1200 free
Radon - gaz szlachetny, ale podstępny

Polska noblistka znana jest wszystkim doskonale, gorzej jednak ze znajomością jej odkrycia, które jak się okazuje, było niezwykle ważne.


Posłuchaj
04:28 czwórka stacja nauka 05.11.2021.mp3 Rad i polon - co znaczy ich odkrycie przez Marię Skłodowską-Curie? (Stacja Nauka/Czwórka)

 

- Z perspektywy czasu można powiedzieć, że odkrycie przez Marię Curie-Skłodowską pierwiastków polon i rad było fundamentalne z punktu widzenia nauki – mówi dr hab. Maciej Chodkowski z Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego. - Ona położyła podwaliny pod rozwój dziedziny, rozwój badania pierwiastków promieniotwórczych. To zapewniło rozwój współczesnej onkologii – podkreśla. - Gdyby ich nie odkryła, to nie mielibyśmy współczesnej terapii onkologicznej, która przez wiele lat bazowała na źródłach radowych.

Dziś źródła radowe w onkologii zastępowane są innymi, nowocześniejszymi źródłami. Jednak to odkrycie radu dało wiele lat rozwoju onkologii, było narzędziem, które służyło niszczeniu nowotworów.

Czytaj także:

- Rad to pierwiastek promieniotwórczy, który bardzo powszechnie występuje w przyrodzie – tłumaczy naukowiec. - On znajduje się w szeregu promieniotwórczym uranu. Uran jest pierwiastkiem bardzo rozpowszechnionym i zapoczątkowuje pewien szereg promieniotwórczy, w którym znajduje się też rad. On jest bardzo rozcieńczony w przyrodzie, ale wszechobecny – dodaje.

Trochę inaczej ma się rzecz z polonem. - Wszystkie jego izotopy są promieniotwórcze. W przeciwieństwie do radu polon nie znalazł tak głębokiego zastosowania. Jest stosowany jako źródło kalibracyjne do różnego rodzaju detektorów promieniowania – tłumaczy gość Czwórki. - Gdy chcemy skalibrować urządzenie, możemy wykorzystać izotop: polon 210 - dodaje.

Badając jakąkolwiek próbkę gleby, gipsu, zaprawy murarskiej, jesteśmy w stanie oznaczyć w nich rad 226. - Samych preparatów radu i polonu nie zobaczymy, są silnie promieniotwórcze - tłumaczy chemik. - Jednak polon 210 oznacza się w liściach herbaty czy tytoniu - dodaje.

***

Tytuł audycji: Stacja Nauka

Prowadzi: Maciej Wójcik

Gość: dr hab. Maciej Chodkowski z Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego

Data emisji: 05.11.2021

Godzina emisji: 12.35

pj

Czytaj także

Maria Skłodowska-Curie. Jedyna kobieta uhonorowana dwiema Nagrodami Nobla

Ostatnia aktualizacja: 07.11.2021 05:55
To prawdziwa prekursorka. Była pierwszą kobietą z nagrodą Nobla, pierwszą profesorką na Sorbonie, jedną z pierwszych kobiet, które prowadziły samochód. Przez całe życie przełamywała stereotypy. W 2011 roku została uznana Polką wszech czasów w plebiscycie Muzeum Historii Polski i magazynu historycznego "Mówią Wieki". W pełni zasłużenie.
rozwiń zwiń