Eurowizja. Jaki jest przepis na sukces? O twórcach eurowizyjnych piosenek

Każdy eurowizyjny finał jest nie do przewidzenia. W jednym roku wygrywają ballady, w innym - popowe piosenki, a jeszcze w kolejnym - rockowe brzmienia. Reprezentanci poszczególnych krajów stawiają także na folk, a kilka razy pojawiło się nawet mocne metalowe granie. Poniżej zdradzamy, kto stoi za produkcją eurowizyjnych utworów oraz jakie regulaminowe zapisy rządzą eurowizyjnymi piosenkami. 

Reakcje na wygraną Viki Gabor podczas konkursu Eurowizja Junior / 24.11.19 Gliwice.

Foto: Aleksiej Witwicki / Forum

Mikołaj Trybulec może kojarzyć się z zespołem Linia Nocna. Tam występuje (obok Moniki "Mimi" Wydrzyńskiej) i tworzy muzykę. Ale tworzy też dla innych. W 2019 roku współtworzył piosenkę reprezentującą Czechy, a w 2020 roku - Hiszpanii. Stało się tak za sprawą specjalnych obozów kompozytorskich, które odbywają się w różnych częściach Europy. Na pierwszej z takich wypraw Trybulca, w czeskiej Pradze, powstała piosenka "Friend of a Friend". Nie była tworzona z myślą o Eurowizji, ale wkrótce Albert Černý zgłosił ją do czeskich preselekcji, ze swoją formacją Lake Malawi, co zakończyło się zwycięstwem. Trybulec odpowiadał też za produkcję utworów na ostatniej płycie Lanberry - "Co gryzie Panią L?". Wokalistka z kolei pisze teksty dla innych wykonawców. Lanberry, czyli Małgorzata Uściłowska napisała m.in. dla Roksany Węgiel "Anyone I Want to Be" i dla Viki Gabor "Superhero". Obydwie piosenki zwyciężyły w Eurowizji Junior. 

Lanberry

Keine Grenzen 

Z kolei Thomas G:son, właściwie Thomas Gustafsson, szwedzki gitarzysta, kompozytor i autor tekstów, tworzący głównie utwory do eliminacji do Konkursu Piosenki Eurowizji - swoje propozycje miał w preselekcjach w dziesięciu różnych krajach. Szwed tworzył kompozycje takim wykonawcom jak m.in. Jonas Brothers, Arash, Carola, Charlotte Perrelli, Loreen i Pastora Soler. Jest też współautorem hitu "Euphoria" szwedzkiej piosenkarki Loreen, z którą ta wygrała Konkurs Piosenki Eurowizji w 2012 roku.

Swoją karierę rozpoczął jako gitarzysta w szwedzkim zespole Masquerade. W 1999 roku pierwsza piosenka jego autorstwa została zakwalifikowana do eliminacji do Konkursu Piosenki Eurowizji ("Natten är min vän"). Już dwa lata później jego pierwszy utwór ("Lyssna till ditt hjärta", śpiewany przez zespół Friends) wygrał całe selekcje i reprezentował Szwecję w 46 Konkursie Piosenki Eurowizji. Po tym sukcesie G:son zaczął zgłaszać swoje kompozycje również do preselekcji innych krajów (na przykład w 2002 roku zgłosił do fińskich eliminacji dwie piosenki: "Who Cares About a Broken Heart?" i "Say You Will, Say You Won’t"). W 2006 roku po raz drugi utwór jego autorstwa wygrał szwedzki finał ("Invincible"). W 2012 roku Melodifestivalen po raz kolejny wygrała piosenka jego autorstwa - śpiewana przez Loreen "Euphoria".  Ponadto kompozycje stworzone przez niego reprezentowały w Konkursie Piosenki Eurowizji: Norwegię ("Ven a bailar conmigo") i Hiszpanię ("I Love You Mi Vida" oraz "Quédate conmigo"), Danię ("In a Moment Like This") i Gruzję ("Waterfall"). 

Szwed Mans Zelmerlow (C), zwycięzca Konkursu Piosenki Eurowizji 2015 i gospodarz finału Konkursu Piosenki Eurowizji 2016.

Do stałych eurowizyjnych producentów dołączył też m.in. Anderz Wrethov, który ma na koncie kilka hitów w Skandynawii, Wielkiej Brytanii i Niemczech. Przez lata z powodzeniem nagrywał płyty jako producent i autor piosenek dla takich wykonawców jak: Arash, Boney M., Samantha Fox, Måns Zelmerlöw, John Lundvik oraz dla polskiej Margaret. Z kolei Måns Zelmerlöw napisał też piosenkę "Hello Goodbye" dla duetu Erik Segerstedt i Tone Damli, uczestników programu Melodifestivalen 2013. 

Zresztą Szwedzi stoją też za piosenką "The Ride", z którą Rafał Brzozowski prezentował Polskę w półfinale w 2021 roku. Utwór został wydany pod szyldem wytwórni ArtiStars oraz wytwórni muzycznej Softwall Music AB. Autorami piosenki są Thomas Karlsson, Clara Rubensson, Johan Mauritzson i Joakim Övrenius, który odpowiadał również za jej produkcję. 

Wzdłuż i wszerz 

Ale europejskie hity to nie tylko domena północy. Borisław Miłanow z Bułgarii od czasu sukcesu piosenki "If Love Was a Crime" (Bułgaria 2016 - czwarte miejsce w finale, po wykonaniu Poli Genowej) tworzy pod szyldem Symphonix. W poprzednim roku (2021) stał za propozycjami z Bułgarii, Niemiec i Malty. Wcześniej stworzył też utwór macedońskiej piosenkarki Jany Burczeskiej "Dance Alone", który w 2017 roku niestety odpadł w półfinale. Ale na liście klientów Symphonixa jest również Bułgaria, Malta, Niemcy czy Azerbejdżan. 

Inny znany twórca eurowizyjnych piosenek to Brytyjczyk, Greig Watts. On też organizuje obozy dla twórców piosenek. (Aż połowa artystów z jednego z jego poprzednich obozów zostało finalistami w Wielkiej Brytanii). Ale jego firma, pisząca teksty i komponująca muzykę, działa także w Azji. Jego zdaniem sukces piosenki polega na emocjonalnym wymiarze, a masowy show oddziałuje jak filmowa superprodukcja. Sam stoi m.in. za piosenką "Cleopatra" - propozycją Azerbejdżanu w 2020 roku (kiedy konkurs się nie odbył). 

Festiwal Eurowizja to ogromne przedsięwzięcie organizacyjne.

Można tu też wymienić Filippa Kirkorowa - bułgarsko-rosyjskiego kompozytora i piosenkarza, który w 1995 roku reprezentował Rosję z utworem "Kołybielnaja dla wułkana" w Konkursie Eurowizji, ale zajął siedemnaste miejsce w finale, najniższe w historii startów Rosji w konkursie. Od 2007 roku kilkakrotnie pojawiał się jako producent lub kompozytor eurowizyjnych propozycji: napisał m.in. utwory: "Work Your Magic" Dzmitryja Kałduna (2007), "Shady Lady" Ani Lorak (2008) oraz "Shine" Sióstr Tołmaczowych (2014).

Swoje sukcesy ma też grecki kompozytor Dimitris Kontopoulos, który tworzył m.in. dla Rosji ("You Are the Only One" Siergieja Łazariewa - trzecie miejsce w 2016 roku), Ukrainy, Azerbejdżanu i Grecji. 

Jaka musi być eurowizyjna piosenka? 

Według regulaminu prezentowany utwór musi być trzyminutowy i nie może być coverem. Nie może też wykorzystywać istniejących sampli, a premiera utworu nie może się odbyć wcześniej niż 1 września roku poprzedzającego konkurs. Na scenie może być wykonywany przez maksymalnie 6 osób w wieku powyżej 16 lat.

Obostrzenie dotyczące długości piosenki została wprowadzona już w 1957 roku, po prezentacji włoskiej propozycji "Corde della mia chitarra", najdłuższego utworu w historii Eurowizji - 5 minut i 9 sekund. Kolejne reguły w sprawie charakteru konkursowych piosenek wprowadzono w 1966 roku i od tamtej pory reprezentanci musieli śpiewać w językach narodowych. Zasada ta została zniesiona w 1973 roku po to, aby została ponownie wprowadzona w 1977 roku (i zniesiona po raz ostatni w 1999 roku). W 1971 roku wprowadzono zasadę maksymalnej liczby osób na scenie (6), która obowiązuje od 1971 roku. (Wcześniej można było występować solo lub w duecie). Z kolei od 1990 roku wprowadzono minimalnym wieku wykonawcy (16 lat). 

oprac. rk