Polskie Radio Dzieciom

Zawisza Czarny z Grabowa

Ostatnia aktualizacja: 02.07.2020 19:22
Zawisza Czarny z Garbowa, to żyjący w XV wieku polski rycerz, uczestnik bitwy pod Grunwaldem i delegat na sobór w Konstancji, gdzie miano rozsądzić spór polsko–krzyżacki. Zręczny dyplomata, doskonały wojownik. I choć w młodości groziła mu ekskomunika za występki przeciwko biskupowi, nie spłacał długów w terminie, stawał z orężem przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, to już dla sobie współczesnych stał się symbolem wszelkich cnót i bohaterem narodowym.
Zawisza Czarny na obrazie Bitwa pod Grunwaldem Jana Matejki
Zawisza Czarny na obrazie "Bitwa pod Grunwaldem" Jana MatejkiFoto: [Public domain], via Wikimedia Commons

W języku polskim przyjęło się nawet aktualne do dziś powiedzenie "polegać na kimś, jak na Zawiszy", co znaczy "ufać komuś całkowicie". Zawisza przeszedł do historii jako człowiek prawy, wiernie służący królowi, broniący wiary aż do śmierci. Zginął z rąk Turków w 1428 r., nie chcąc ustąpić z pola walki i pozostawić swoich towarzyszy.
W "Mini Eurece" do rozmowy zaprosiliśmy Szymona Jędrusika, autora sagi o tym dzielnym rycerzu.

Posłuchaj

26:05 MiniEureka 01.07.mp3 Rozmowa z autorem sagi o Zawiszy Czarnym (Mini Eureka/Polskie Radio Dzieciom)_01.07.2020

Czy z bycia rycerzem można się było utrzymać? W końcu w XV wieku, był to wymarzony zawód większości młodych chłopców. Okazuje się, że Zawisza "na rycerstwie" zarabiał bardzo dobrze. Urodził się w szlacheckiej rodzinie, ale dość ubogiej, bo posiadał udziały tylko w dwóch wsiach, a u kresu życia miał tych wsi 29 i zamek w Rożnowie.

Zawisza Czarny brał udział w wielu bitwach. Czy w tamtych czasach można było się zwolnić ze służby wojskowej i na wojnę nie iść? Okazuje się, że jedynie ciężka choroba była powodem niepodjęcia służby wojskowej, a stanięcie do walki dla właściciela ziemi na prawie rycerskim było zwykłym obowiązkiem. Więc, w razie potrzeby, rycerz stawał na placu boju w asyście dwóch giermków i tak był wyposażony, jak tylko pozwalała mu jego zamożność.

Zapraszamy do wysłuchania opowieści o czasach dawnych bitew i o rycerzu, o którym kronikarz Jan Długosz pisał w swoich kronikach: "...we wszystkich wyprawach okazywał się rycerzem dzielnym i znakomitym, słynął odwagą i wielkimi czynami, w których nikt mu nie dorównywał. Był zaś w mowie słodki i ujmujący, tak że nie tylko ludzi zacnych i szlachetnych, ale barbarzyńców nawet swoją uprzejmością zniewalał. Miał przede wszystkim ten rzadki w sobie przymiot, że jak w bitwie najśmielszy zapał, tak w radzie najumiarkowańszą okazywał rozwagę."

Audycja: Mini Eureka
Rozmawiał: Artur Wolski
Data emisji: 1.07.2020.
Godzina emisji: 17.15

"Mini Eureka" w Polskim Radiu Dzieciom w każdą środę w godz. 17.15 - 17.45.

--

Polskie Radio Dzieciom - całodobowa stacja radiowa dla dzieci i ich rodziców. Co tydzień Polskie Radio Dzieciom nadaje ponad 130 premierowych audycji dla dzieci i rodziców, w tym bajki, audycje kulturalne, edukacyjne, podróżnicze i rozrywkowe.
Codziennie od 7.00 do 21.00 usłyszeć można audycje dla dzieci, wieczorem zaś audycje publicystyczne i muzyczne dla dorosłych z udziałem uznanych ekspertów i wybitnych twórców.

jo


Zobacz także
Czytaj także

Czy archeologa może coś zaskoczyć?

Ostatnia aktualizacja: 13.01.2020 13:43
Czy lubicie się uczyć? A może poza tym macie wyobraźnię przestrzenną, potraficie "czytać teren" i od razu wiecie gdzie może być jakiś skarb? Jeśli tak, to posiadacie wszystkie cechy niezbędne w pracy archeologowi. Zapraszamy do wysłuchania ciekawej rozmowy z bardzo utytułowanym naukowcem.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Życiowy pożytek" z matematyki

Ostatnia aktualizacja: 05.03.2020 14:23
Czy myśleliście kiedyś o tym, że cały świat wokół nas jest matematyką? Wiele rzeczy i procesów bez niej nie istnieje. Matematyka uczy dyscypliny pracy i uczula, że w działaniu jest zarówno początek, środek jak i koniec.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jak się uczyć, żeby było i przyjemnie i pożytecznie

Ostatnia aktualizacja: 16.04.2020 23:28
Dla jednych nauka to przyjemność a dla innych nie ma co ukrywać - kara. W dzisiejszej "Mini Eurece" profesor Tadeusz Pietras z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi - naukowiec, psychiatra, pulmonolog i autor wielu książek edukacyjnych, radził co można zrobić, żeby się w szkole nie nudzić i dlaczego warto się uczyć nawet jeśli wiedzę zdobywamy w domu w trybie on-line, a nauczyciele stawiają nam wirtualne oceny w wirtualnych dziennikach.
rozwiń zwiń