Powieści na antenie

"Kiedy żurawie odlatują na południe"

Ostatnia aktualizacja: 07.11.2025 09:40
W cyklu "To się czyta" zaprezentowaliśmy "poruszającą powieść o odchodzeniu". Nakładem Wydawnictwa ALBATROS ukazała się debiutancka powieść urodzonej w 1988 roku szwedzkiej socjolożki Lisy Ridzen zatytułowana "Kiedy żurawie odlatują na południe". Powieść została Książką Roku 2024 w Szwecji, i - jak dodaje wydawca - "rozgrzała zimne serca czytelników z północy".
Powieść pt. Kiedy żurawie odlatują na południe w Dwójce czyta Krzysztof Wakuliński.
Powieść pt. "Kiedy żurawie odlatują na południe" w Dwójce czyta Krzysztof Wakuliński.Foto: Polskie Radio/Cezary Piwowarski

"Powieść dla wszystkich, bo każdy z nas wcześniej czy później będzie musiał się pogodzić z tym, że nie jest nieśmiertelny".

Do napisania tej poruszającej historii autorkę zainspirowały notatki, które zespół opiekujący się jej blisko dziewięćdziesięcioletnim dziadkiem pozostawił rodzinie, gdy ten zbliżał się do śmierci. Jego żona przebywała już od 4 lat w domu opieki, i podczas odwiedzin nawet go nie poznawała, a syn- kiedyś ciekawy świata, zapatrzony w ojca chłopiec- nie wiadomo kiedy, zmienił się w zgorzkniałego pracoholika niepotrafiącego się już niczym cieszyć.

Co mu więc pozostało? Wizyty opiekunek, telefoniczne rozmowy z dawnym przyjacielem, odwiedzimy ukochanej wnuczki i…wspomnienia. Ale tym, co najbardziej go trzymało przy życiu była bliskość najwierniejszego z towarzyszy, psa Sixtena.

Ale syn doszedł do wniosku, że pogarszający się stan zdrowia ojca, nie gwarantuje już właściwej opieki nad zwierzęciem i postanawia odebrać mu psa. Wtedy ojciec się buntuje, ponieważ wie, że utrata psa będzie dla niego prawdziwym końcem.

Powieść ze szwedzkiego przetłumaczył Wojciech Łygaś, a jej fragmenty na antenie radiowej Dwójki czytał Krzysztof Wakuliński.

Posłuchaj:

Lisa Ridzén "Kiedy żurawie odlatują na południe", czyta Krzysztof Wakuliński cz. 1 <<<

Lisa Ridzén "Kiedy żurawie odlatują na południe", czyta Krzysztof Wakuliński cz. 2 <<<

Lisa Ridzén "Kiedy żurawie odlatują na południe", czyta Krzysztof Wakuliński cz. 3 <<<

Lisa Ridzén "Kiedy żurawie odlatują na południe", czyta Krzysztof Wakuliński cz. 4 <<<

***

Tytuł audycji: To się czyta 

Przygotowanie: Elżbieta Łukomska

Data emisji: 3-7.11.2025

Godzina emisji: 9.30

Czytaj także

Rodzinne relacje i skomplikowane życie prywatne Stefana Żeromskiego

30.10.2025 11:44
Jaką rolę w życiu Żeromskiego pełniła Oktawia Rodkiewiczowa? - Pierwsza żona pisarza, wspierała go w trudnych początkach kariery. Przez długi czas pozostawała jego formalną partnerką, mimo wielu życiowych trudności, takich jak choćby choroba syna Adama i jego śmierć w wieku 19 lat.
Dom Stefana Żeromskiego przy ulicy Silniczej w Kielcach
Dom Stefana Żeromskiego przy ulicy Silniczej w KielcachFoto: NAC

Zachowane listy pisarza do syna odsłaniają jego troskę i zaangażowanie w trudnym czasie. Obraz życia rodzinnego wyłania się także ze wspomnień Henryki z Rodkiewiczów Witkiewiczowej, pasierbicy Żeromskiego.

>>> Posłuchaj audycji na platformie podcasty.polskieradio.pl

Czytaj także:

W opowieści o "domowym" Żeromskim ogromną rolę odgrywa także Anna Zawadzka, z którą pisarza łączyła bliska więź - była matką jego córki Moniki. Związek ten, choć nigdy formalnie nieuregulowany, miał istotne znaczenie zarówno w jego życiu osobistym, jak i twórczym. 

Gościem audycji z cyklu "Ojczyzna duszy. Rok Stefana Żeromskiego" była prof. Monika Gabryś-Sławińska z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 

***

Stefan Żeromski:

  • Stefan Żeromski był wybitnym polskim prozaikiem, publicystą i dramaturgiem. 
  • Pochodził ze zubożałej rodziny szlacheckiej z Kielecczyzny, którą nękały problemy materialne, co wywarło trwały wpływ na jego twórczość. 
  • Z początku podejmował studia weterynaryjne w Warszawie, jednak z powodu trudności finansowych musiał je przerwać. 
  • Jako pisarz debiutował publikacjami nowel i przekładami w czasopismach już w latach 80. XIX wieku. 
  • Do jego najważniejszych dzieł należą m.in. "Syzyfowe prace" (1897), "Ludzie bezdomni" (1900), "Popioły" (1904) oraz "Przedwiośnie" (1924). 
  • Żeromski był także znaczącym publicystą i aktywnym działaczem literackim. Często nazywano go "sumieniem narodu". 
  • Jego twórczość łączyła realizm ze społecznym zaangażowaniem i głęboką refleksją nad losem człowieka i kraju.

***

Tytuł audycji: Ojczyzna duszy – Rok Stefana Żeromskiego

Prowadzenie: Małgorzata Szymankiewicz

Data emisji: 30.10.2025

Godz. emisji: 22.30