Stół wyznaczał środkową oś domu. Nie oznacza to, że stal na środku izby – często był wyłączony z codziennego użytku. Jako miejsce sakralne stał w świętym kącie, pod świętymi obrazami. Był swoistym domowym ołtarzem, miejscem mediacyjnym, które pozwalało nawiązać kontakt z domowymi duchami i bóstwami.
Dlatego stół w chałupie – wyobrażenie Pańskiego Stołu na ziemi – był traktowany z wielką estymą. Za stołem mieli przywilej siadać najważniejsi goście, uznawani za przybyszów zza światów. Nie wypadało na stole siadać czy kłaść się. Ten domowy ołtarz był miejscem do położenia chleba – Ciała Bożego. Ten powinien leżeć na stole zawsze. Świadczył bowiem o dostatku i miał go pomnażać.
Stół był także miejscem szczególnej ochrony domowników, a podobnej mocy nabierały także kładzione na nim przedmioty. Na Litwie i Białorusi po Wielkiejnocy przechowywano niemyty, biały obrus, który rozściełano na podłodze w czasie burzy, by chronił przed piorunami.
4 kwietnia 2021 wypada Wielkanoc, a więc i wielkanocnym obrzędom wokół stołu poświęcona była audycja. Dlaczego Judasz na fresku „Ostatnia wieczerza” Leonarda da Vinci rozsypuje sól? Czym jest Radunica – Pascha Zmarłych? O tym z czterech ścian mówi Monika Gigier!
***
Tytuł audycji: Z czterech ścian
Prowadziła: Monika Gigier
Data emisji: 27.03.2021
Godzina emisji: 8.50
