Redakcja Polska

"Promocja polskiej literatury w Brazylii jest moją misją". Spotkanie z prof. Piotrem Kilanowskim

26.05.2021 15:30
Zacząłem tłumaczyć poezję polską na język portugalski ponad dwadzieścia lat temu, najpierw dla brazylijskich przyjaciół, którym chciałem przybliżyć polską literaturę, a potem już pomyślałem o szerokim gronie odbiorców i potraktowałem tę część mojej pracy jako swego rodzaju misję - mówi prof. Piotr Kilanowski, wykładowca na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu w Kurytybie, w Brazylii.
Audio
  • Z profesorem Piotrem Kilanowskim, wykładowcą na Uniwersytecie w Kurytybie, badaczem literatury i tłumaczem, rozmawiała Maria Wieczorkiewicz [psłuchaj]
Prof. Piotr Kilanowski, wykładowca na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu w Kurytybie, w Brazylii
Prof. Piotr Kilanowski, wykładowca na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu w Kurytybie, w BrazyliiFoto: Patrícia Silva Osório

- Właśnie zaangażowanie w pracę na tym wydziale dało impuls do poważnego zajęcia się przekładem - mówi Polskiemu Radiu dla Zagranicy, prof. Piotr Kilanowski. - Brakowało polskich tekstów literackich w tłumaczeniu portugalskim na zajęciach ze studentami. Ich poziom  znajomości polskiego nie pozwalał jeszcze na lekturę w oryginale, a przecież polonistyka w Brazylii powstała m.in. po to, aby przybliżać kulturę i literaturę polską Brazylijczykom, ze szczególnym uwzględnieniem jednak zainteresowanej nimi Polonii, która niestety często nie włada już językiem przodków - dodaje naukowiec.

W dorobku translatorskim profesora Piotra Kilanowskiego znalazły się utwory wielu znakomitych polskich twórców, ale przede wszystkim poetów piszących w XX wieku, jak między innymi: Zbigniewa Herberta , Jerzego Ficowskiego, Wisławy Szymborskiej, Czesława Miłosza, Anny Świrszczyńskiej.

Nie jest łatwo publikować dziś utwory liryczne, wydawcy chcą zarabiać na książkach, a poezja na ogół nie jest dochodowa. Z tego m.in. powodu wiele tłumaczonych na język portugalski polskich wierszy prof. Piotr Kilanowski zamieszcza w czasopismach, w których zawsze znajdowano miejsce na poezję. To istotne, gdyż dzięki temu dociera ona do osób naprawdę zainteresowanych tym rodzajem twórczości i choć jest to grupa elitarna, często środowiska akademickie, to jednak kształtująca literackie gusty.

Ważne i oddzielne miejsce w twórczości translatorskiej i badawczej prof. Piotra Kilanowskiego zajmuje tematyka Zagłady. Spod jego pióra wyszły teksty zarówno o polskich Sprawiedliwych, jak i o ofiarach Holocaustu. Podjęcie tej tematyki wynika z chęci przekazania swoistego memento, ale także zwrócenia uwagi na złożoność natury ludzkiej. Literatura stanowiąca instrument wzbudzania empatii, spełnia tu zadanie szczególne.     

Działalność przekładową prof. Piotr Kilanowski łączy z pracą dydaktyczną, prowadzonymi badaniami literaturoznawczymi i aktywnością popularyzatorską, związaną z upowszechnianiem  szeroko rozumianej polskiej kultury. Uczony nie rozdziela tych ról, każdą realizuje z pasją i uważa, że dzięki temu po prostu przekazuje swoje fascynacje. Nie bez znaczenia jest to, że Brazylia, gdzie profesor Kilanowski mieszka już od  ponad 30 lat, jest szczególnym miejscem na ziemi, sprzyjającym spełnianiu życiowych aspiracji.

Z profesorem Piotrem Kilanowskim, wykładowcą na Uniwersytecie w Kurytybie, badaczem literatury i tłumaczem, rozmawiała Maria Wieczorkiewicz.