Eliza Kącka o szczęściu, przygodach słowa i Cyprianie Kamilu Norwidzie

Ostatnia aktualizacja: 28.10.2025 15:24
"Jej biografia dowodzi, że wiedza nie daje szczęścia, ale też szczęście bynajmniej nie pogłębia wiedzy. I jak to jest,  kiedy pragnie się obu. Trzeba żyć w szczelinie między nimi i obwarować się w niej autonomią" - pisze w zbiorze esejów "Idiomy",  w tekście poświęconym Susan Sontag, Eliza Kącka.
Eliza Kącka, autorka książki Wczoraj byłaś zła na zielono, laureatka Nagrody Literackiej Nike 2025.
Eliza Kącka, autorka książki "Wczoraj byłaś zła na zielono", laureatka Nagrody Literackiej Nike 2025. Foto: PR2

Pisarka, literaturoznawczyni, krytyczka otrzymała na początku października Literacką Nagrodę "Nike" oraz "Nike Czytelników". Jej wyróżnioną książkę "Wczoraj byłaś zła na zielono" przewodnicząca jury prof. Justyna Jaworska nazwała "książką przygodową", która "jak to bywa z najlepszymi opowieściami przygodowymi nie odwraca się od czytelnika, przeciwnie - podaje mu rękę,  następnie go porywa i pozostawia z przesłaniem trafiającym do serc".

>>> Posłuchaj rozmowy na platformie podcasty.polskieradio.pl

Eliza Kącka i jej podejście do twórczości 

W audycji Eliza Kącka została zapytana o rozkosz i męczarnie związane z jej twórczością. - Pewne rzeczy są dla mnie aktem twórczo - poznawczym. Lubię gdy w tym akcie materia - egzystencjalna lub poznawcza - stawia mi opór. Nie bardzo wierzę w sytuacje, w których za łatwo mi się działało - mówiła w Dwójce. 

Jak zaznaczyła, czasem podejmowany trud dąży do osiągania przez nią zamierzonych celów. - Wczoraj męczyłam się o tyle produktywnie, że zastanawiałam się, jakie stany w ogóle chcę umieścić w książce. Zaczęłam nimi myśleć i przywoływać sytuacje. Musiałam najpierw podgrzać się do temperatury wrzenia, tak mocno, by sugestywnie opisać je w książce i by pociągnęły ludzi za sobą - wyjaśniała w rozmowie.

>>> Posłuchaj: "Wczoraj byłaś zła na zielono" – książka, która zdobyła Nike i serca czytelników

Czytaj także:

"Satysfakcja twórcy jest dla mnie stanem nieznanym" 

- Być może taka praca jest formą męczenia się bardziej, niż przyjemności. Przyjemność jest wtedy, gdy trzeba mierzyć się z jakimś intelektualnym wyzwaniem. Gdy człowiek podbiega pod górę. Satysfakcja, jako twórcy, jest dla mnie stanem nieznanym, ale mogę się wzruszyć. Ostatnie przeżycie związane z nagrodzeniem i zwierciadłem społecznym były wspaniałe, ale ja od razu zaczęłam myśleć, co będę musiała zrobić dalej. Oznacza to, że szukam sobie nowych dróg i nie dostawiam lusterka śliczności - podkreśliła.

Nike 2025 dla Elizy Kąckiej za książkę "Wczoraj byłaś zła na zielono" 

Wyróżniony esej Elizy Kąckiej pt. "Wczoraj byłaś zła na zielono" to literacki zapis doświadczeń autorki z okresu ciąży i wychowania dorosłej już córki w spektrum autyzmu. Jednak słowo "autyzm" nie pada tu ani razu.

- Deklaruję, że książka jest przeciw diagnozom. Nie w sensie praktycznym, bo diagnozy jako papier obramowujący nasze aktywności są w stanie nam coś zapewnić, tylko przeciw diagnozom jako unifikującym klasyfikacjom - mówiła w jednej z rozmów w Dwójce.

***

Tytuł audycji: Wierność i przemiana 

Prowadzenie: Dorota Gacek

Gość: dr Eliza Kącka (pisarka, laureatka Nike 2025)

Data emisji: 28.10.2025

Godz. emisji: 19.10

  

Czytaj także

"Wczoraj byłaś zła na zielono" – książka, która zdobyła Nike i serca czytelników

Ostatnia aktualizacja: 17.10.2025 09:00
W cyklu "To się czyta" przedstawiliśmy książkę Elizy Kąckiej "Wczoraj byłaś zła na zielono", która została wyróżniona Nagrodą Literacką "Nike" 2025 oraz Nagrodą Czytelników. Wybrane fragmenty powieści w radiowej Dwójce czytała Magdalena Czerwińska.
rozwiń zwiń