Zrzućmy pomniki z cokołów. Czy można inaczej rzeźbić historię?

Ostatnia aktualizacja: 07.05.2013 08:00
- Mam wrażenie, że powstają stereotypowo, bardzo szybko, bez samokrytycznego podejścia: po co je budujemy, jakiej formy używamy, z jakiego materiału je budujemy i gdzie je lokujemy. Brakuje społecznej debaty - mówi o polskich pomnikach rzeźbiarz prof. Grzegorz Klaman.
Audio
  • Co można zmienić w pomnikach upamiętniających w Polsce wydarzenia historyczne?
Zrzućmy pomniki z cokołów. Czy można inaczej rzeźbić historię?
Foto: wikipedia commons/użytkownik Lynne Slettevold

Z pomnikami, które mówią o przeszłości, jest w Polsce spory problem. Są wyrazem zamrożonej formuły estetycznej i formalnej. Muszą przecież spełniać bardzo wiele wymagań postawionych im przez zamawiających. To są albo weterani, albo ofiary, albo ich potomkowie, albo władza, albo przedstawiciele religii. - Suma tych postawionych warunków w 90 procentach przypadków skutkuje skostniałą, martwą formą, która mówi bardzo niewiele - mówi prof. Grzegorz Klaman, artysta, animator kultury.
Zdaniem profesora pomnik historyczny nie jest obecnie przekaźnikiem pomiędzy przeszłością a teraźniejszością. Z tym w Dwójce nie zgodził się prof. Czesław Dźwigaj - rzeźbiarz, autor 70 pomników Jana Pawła II.
- Dla mnie sztuka narodowa jest bardzo istotna. Realizuję tego typu projekty, których nie da się zawłaszczyć - mówi prof. Dźwigaj. Uważa, że rzeźbiarz jest odpowiedzialny za przeszłość, a swoim pomnikiem podkreśla narodową tożsamości. - To wymaga ciekawej, jednoznacznej koncepcji artystycznej i umiejętności - tłumaczy w rozmowie z Martą Strzelecką.
Zdaniem Klamana decyzje o postawieniu nowego pomnika podejmowane są niestety bez wystarczającej konsultacji społecznej. - Obecnie raczej jest to okopywanie się na własnych pozycjach: "My mamy ten pomnik, to wy macie ten pomnik". Nie przybywa ani wolności, ani komunikacji. Przestrzeń powoli jest za to zajmowana przez dziesiątki różnych figur i monumentów - podsumowuje smutno Klaman.

Gośćmi "Kultury w wielkim mieście" byli również Paulina Florianowicz - dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa, i Michał Zaleski - prezydent Torunia.

Zobacz więcej na temat: HISTORIA KULTURA rozmowa
Czytaj także

Co nas łączy poza wiarą?

Ostatnia aktualizacja: 18.04.2013 23:30
Wspólnoty religijne w Polsce. W jaki sposób ich członkowie wzajmenie się wspierają? Czy łączą ich pozareligijne przedsięwzięcia? Jak odnoszą się do ludzi spoza swojej wspólnoty?
rozwiń zwiń
Czytaj także

Czy to jest miasto dla starszych ludzi?

Ostatnia aktualizacja: 30.04.2013 14:50
Co robią seniorzy w miastach? Czy mają gdzie się spotykać? W jakim stopniu uczestniczą w życiu kulturalnym? Rozmawialiśmy o tym w Dwójce.
rozwiń zwiń