Chopin Norwida. "Było to intelektualne porozumienie artystów"

- Chopin dla Norwida był jakąś gigantyczną gwiazdą, kimś niebywale ważnym, punktem odniesienia i punktem dojścia. A kim był Norwid dla Chopina? Nie wiemy - mówił w "Rozmowach po zmroku" prof. Andrzej Fabianowski, historyk literatury.

Fragment książki

Foto: Polona.pl

Posłuchaj

31:15 Rozmowy po zmroku Dwójka 2021_10_13-21-30-08.mp3 Prof. Andrzej Fabianowski o relacji Norwida i Chopina (Rozmowy po zmroku/Dwójka) 

"Rodem Warszawianin, sercem Polak, a talentem świata obywatel" – te słowa często wywołujemy z pamięci, gdy myślimy o Fryderyku Chopinie. Napisał je dzień po śmierci kompozytora Cyprian Kamil Norwid. W Roku Cypriana Kamila Norwida, podczas przesłuchań XVIII Konkursu Chopinowskiego rozmawialiśmy o tym, co łączyło tych dwóch wielkich Polaków.

Rok Cypriana Kamila Norwida w Polskim Radiu >>>

O tym, jak wyglądały ich spotkania, kim dla autora "Vade-mecum" był Chopin, jak czytać utwory Norwida poświęcone kompozytorowi – te najdoskonalsze arcydzieła to oczywiście "Fortepian Chopina" i "Czarne kwiaty" – a także o wielu kontekstach związanych z wątkami muzycznymi w biografii i twórczości poety pisze w książce "Sonata Norwidowska" historyk literatury prof. Andrzej Fabianowski.

Słownik Norwida w Dwójce

Chopin Norwida to artysta, który w gruncie rzeczy nie należy do XIX wieku, lecz swym nowatorstwem, umiejętnością zharmonizowania wartości regionalnych z treściami uniwersalnymi wychyla się w daleką, wciąż jeszcze daleką przyszłość – pisze w zakończeniu tej pracy autor.

Czytaj także:

• Norwid Hanny Malewskiej
• Inicjator Konkursu Chopinowskiego: gdy startowaliśmy, nie byliśmy przygotowani

Mówiąc o kontakcie artystów, prof. Andrzej Fabianowski nazywa go "intelektualnym". - Nie ma ze strony Chopina potwierdzenia znajomości z Norwidem. Jeżeli mówimy o bliskości obu tych wielkich artystów, to gwoli prawdy trzeba dopowiedzieć, że to była bliskość wysoce asymetryczna - podkreślił. 

XVIII Konkurs Chopinowski - zobacz serwis specjalny

Ocalała korespondencja Chopina, świadectwa i rozmowy z uczniami i bliskimi – nigdzie w źródłach nie odnajdziemy nazwiska Norwida. - Wydaje mi się jednak, że w "Czarnych kwiatach" Norwid nie zmyśla, że ta wizyta u Chopina się odbyła - zaznaczył historyk literatury. - Natomiast z muzyką Chopina zapoznawał się chyba jednak nie w interpretacji kompozytora, tylko w interpretacji uczennicy Chopina, swojej ukochanej Marii Kalergis.

Norwid, pisząc o umieraniu Chopina, nie miał wątpliwości, że odchodzi wielki artysta. Człowiek, który nigdy nie zostanie zapomniany. Poeta prorokował czy dał wyraz toczącej go myśli o śmierci? - Jeżeli przeczytamy "Czarne kwiaty", które są opowieścią napisaną prozą poetycką dotyczącą śmierci sześciu bliskich Norwidowi w różny sposób osób, to widzimy, że sama śmierć i umieranie fascynowało poetę - tłumaczył nasz gość. - Obsesja skończoności i otwierającej się później nieskończoności żywi jego wyobraźnię poetycką.

***

Tytuł audycji: Rozmowy po zmroku

Prowadziła: Dorota Gacek

Gość: prof. Andrzej Fabianowski (historyk literatury)

Data emisji: 13.10.2021

Godzina emisji: 21.30