Przez pół wieku Nagroda im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej” towarzyszyła polskim twórcom, badaczom i instytucjom, które z niesłabnącą pasją chronią i upowszechniają bogactwo tradycyjnej kultury ludowej. Od momentu jej powstania w 1975 roku środowisko etnologów, artystów ludowych i regionalistów swoimi osiągnięciami nie tylko dokumentuje przeszłość, lecz także inspiruje kolejne pokolenia do odkrywania własnych korzeni. Jubileusz pięćdziesięciolecia to nie tylko okazja do świętowania trwałości kultury ludowej jako żywego dziedzictwa, lecz także do refleksji nad rolą, jaką pełnią badania terenowe, rękodzieło, muzyka i taniec w budowaniu tożsamości wspólnot lokalnych.
Komisja konkursowa 50. edycji Nagrody wyróżniła tego roku 17 laureatów w siedmiu kategoriach, przyznając ponadto trzy dodatkowe wyróżnienia. Doceniono zarówno mistrzów tradycji – gawędziarzy, śpiewaków i budowniczych instrumentów – jak i regionalnych badaczy, poetów czy zespoły ludowe. Wśród nagrodzonych znaleźli się artyści-plastycy zachowujący lokalne techniki rzeźbiarskie i malarskie, śpiewacy kultywujący dialektyczne pieśni obrzędowe oraz animatorzy, którzy poprzez festiwale i warsztaty przekazują wiedzę o zwyczajach i strojach swych regionów. To właśnie różnorodność form twórczości – od pisankarskich palm po nowatorskie aranżacje muzyczne – pokazuje, jak szerokie spektrum obejmuje nagroda Kolbergowska, a jednocześnie podkreśla jej niezmienną misję: wspieranie tych, którzy w codziennej pracy wzbogacają kulturową mapę Polski.
Kulminacją obchodów będzie uroczysta gala, zaplanowana na 9 lipca 2025 r. w rezydencji na Zamku Królewskim w Warszawie. Laureaci otrzymają zaprojektowane przez Annę Jarnuszkiewicz medale, pamiątkowe dyplomy oraz nagrody finansowe ufundowane przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Samorząd Województwa Mazowieckiego. Towarzyszyć temu będą liczne wydarzenia – spotkania, prelekcje i koncerty – które pozwolą nie tylko zgłębić tradycyjne techniki i repertuar, lecz także zwrócić uwagę na współczesne wyzwania, przed jakimi stoi kultura ludowa. To zaproszenie dla wszystkich miłośników dziedzictwa: by w ciszy sali zamkowej wsłuchać się w opowieści przodków i poczuć, że pięćdziesiąt lat Kolberga to dopiero początek nowego rozdziału w historii polskiej kultury ludowej.
***
Tytuł audycji: Źródła
Prowadziła: Aleksandra Stec
Data emisji: 6.05.2025
Godzina emisji: 12.00
mg
