Dudy podhalańskie. Tajemniczy instrument przeszłości

Ostatnia aktualizacja: 11.03.2020 16:00
- Kiedyś było to wiodący instrument na Podhalu, ale już pod koniec XIX wieku zauważono, że dudy stają się coraz rzadsze i mogą wyginąć - mówił gość "Źródeł" Szymon Bafia. 
Audio
  • Szymon Bafia przybliża tajemniczą historię podhalańskich dud (Dwójka/Źródła)
Jan Karpiel-Bułecka gra na dudach podhalańskich.
Jan Karpiel-Bułecka gra na dudach podhalańskich.Foto: Grzegorz Śledź

Dudy. Dawniej były najważniejszym, najbardziej charakterystycznym muzycznym elementem podhalańskiego krajobrazu. - Gdzie mamy wizerunek Janosika, tam przy nim był dudziarz - mówił w audycji Szymon Bafia z Olczy, dziennikarz, pisarz, autor książki "Dudy podhalańskie. Tajemniczy instrument przeszłości", ale przede wszystkim muzyk i znawca tematu. Tłumaczył słuchaczom, z jakimi problemami się spotkał, pisząc swoje kompendium wiedzy o dudach. - To temat tajemniczy, bo miał przed sobą wiele zagadek, teraz dudy - piękno dźwięki i i tajemnice ich budowy - odkryliśmy na nowo.

Publikacja zawiera nie tylko wiele cennych materiałów mówiących o najważniejszych postaci z dudami związanych, ale i zdjęcia, informacje na temat obecności dud w sztuce, ikonografii, literaturze. Do wszystkiego dołączona jest płyta CD z przykładami muzycznymi oraz unikalna tabulatura, opracowana przez Szymona Bafię. 

- Tabulaturę sam wymyśliłem i napisałem. Mój nauczyciel Tomek Skupień Tomek Skupień uczył nas grać z nut, ja dla ułatwienia stworzyłem zapis ujmujący palcowanie i długość dźwięku, tak żeby każdy mógł to odczytać - mówił artysta, który prowadził szkółkę dudziarską. 


Goral dudy 1200.jpg
Szymon Bafia: Naukę dudziarstwa podpowiada mi serce

Materiał do książki Szymon Bafia znalazł m.in. dzięki pracy Fundacji im. Zofii i Witolda Paryskich, działającej przy Tatrzańskim Parku Narodowym. Paryscy, badacze Tatr, autorzy Wielkiej Encyklopedii Tatrzańskiej, stworzyli ogromny zbiór książek, dziś zdeponowany w Bibliotece Tatrzańskiego Parku Narodowego. Opisywali dudziarza, ostatniego bacę grającego w Tatrach, Józefa Galicę-Bacę z Doliny Gąsienicowej - Osobiście go znali, zrobili mu zdjęcia spisali różnej zdjęcia. Najstarsze zaś egzemplarze instrumentów znalazłem w zbiorach Muzeum Tatrzańskiego, są w nienaruszonej formie, z połowy XIX wieku - mówił Szymon Bafia. - Materiałów historycznych pisanych nie jest dużo, większość książki napisałem na podstawie kwerend w muzeach i bibliotekach. Rozwinąłem tę myśl o źródła ikonograficzne, np. cenne wątki dudziarskie są w malarstwie na szkle.


Okładka książki Szymona Bafii (Dudy podhalańskie. Tajemniczy instrument przeszłości" i zdjęcie mistrza w grze na harmonii i listku bluszczowym Michała Piksy i dudziarza Józefa Galicy na dachu Pałacu Prasy. Okładka książki Szymona Bafii (Dudy podhalańskie. Tajemniczy instrument przeszłości" i zdjęcie mistrza w grze na harmonii i listku bluszczowym Michała Piksy i dudziarza Józefa Galicy na dachu Pałacu Prasy/NAC.

***

Tytuł audycji: Źródła 

Prowadziła: Magdalena Tejchma

Gość: Szymon Bafia (dziennikarz, pisarz, muzyk)

Data emisji: 11.03.2020

Godzina emisji: 15.15

at


 

Czytaj także

Pogórzańskie tradycje gry na cymbałach

Ostatnia aktualizacja: 03.02.2020 11:00
Gościem poniedziałkowych "Źródeł" był Michał Rydzik z Grodziska Dolnego, wielokrotny laureat festiwalu w Kazimierzu i rzeszowskich Spotkań Cymbalistów. 
rozwiń zwiń