Polska baśń ludowa usystematyzowana

Ostatnia aktualizacja: 02.02.2021 16:00
W święto Matki Boskiej Gromnicznej, prof. Violetta Wróblewska opowiedziała o "Słowniku polskiej bajki ludowej" i haśle “Matka Boska”. Zabrzmiały także apokryficzne kolędy. Ponadto, w stałym cyklu Marii Baliszewskiej "Zapomniani Kazimierscy Laureaci" usłyszeliśmy archiwalne nagrania skrzypka z Radomszczyzny - Stanisława Budzisza. Nie zabrakło też garści muzyki świata!
Audio
  • Polska baśń ludowa usystematyzowana (Dwójka/Źródła)
Okładka I tomu Słownika polskiej bajki ludowej
Okładka I tomu "Słownika polskiej bajki ludowej"Foto: materiały promocyjne

Z profesor Violettą Wróblewską Maria Baliszewska rozmawiała o Słowniku Polskiej Bajki Ludowej już rok temu. Jak ma się Słownik dzisiaj?

- Rozpoczął błyskotliwą karierę już w roku wydania – 2019. Dostał nagrodę Literatury Na Świecie. Od tego czasu cieszy się popularnością. Ma też swojego bliźniaka internetowego. Ten rozwija się jeszcze intensywniej – pojawiają się nowe hasła. Do tego pojawiła się jeszcze trzecia komórka w postaci fanpage’u – mówiła o swoim projekcie Violetta Wróblewska.

Na fanpage’u, poza skrótowymi definicjami, pojawiają się także fragmenty baśni ludowych. Zespołowi Wróblewskiej przyświeca bowiem idea popularyzowania folkloru polskiego, z naciskiem na baśni.

- Uznajemy tutaj w Toruniu, w Pracowni Badań nad Folklorem, że ta polska bajka jest słabo wypromowana. Pieśń ludowa jest obecna w różnych źródłach, chętnie wykorzystywana przez artystów w różnego rodzaju projektach. W wypadku bajki ludowej ta obecność jest słabo zaznaczona. Baśnie braci Grimm zdominowały nasz rynek, a uważam, że i my mamy się czym pochwalić – zauważyła rozmówczyni Marii Baliszewskiej.

Polska bajka ludowa zawiera w sobie także ludową religijność, dlatego w Słowniku nie brakuje haseł takich jak: Matka Boska, Bóg, Jezus, Diabeł czy Święty Piotr. W dniu dzisiejszego święta – Matki Boskiej Gromnicznej – Violetta Wróblewska wyjaśniała charakterystykę figury Maryi w baśni ludowej.

Polska bajka jest słabo wypromowana. Pieśń ludowa jest obecna w różnych źródłach, chętnie wykorzystywana przez artystów w różnego rodzaju projektach. Baśnie braci Grimm zdominowały nasz rynek, a uważam, że i my mamy się czym pochwalić prof. Violetta Wróblewska

- Matka Boska jest ciekawą postacią. Występuje w dwojakich rolach. Z jednej strony jest donatorką, pomagającą sierotom i potrzebującym. Zastępuje postać Dobrej Wróżki w bajce magicznej. W drugiej grupie tekstów – legendach, bajkach religijnych, wywodzących się z nauk kościelnych – Maryja jest prezentowana jako matka Jezusa, która nie tylko jest opiekunką potrzebujących, ale i surową matroną – wyjaśniała profesor Wróblewska – Jednak Matka Boska karze zawsze po to, by zachować ład świata. Jest reprezentantką Boga na ziemi i dba o to, by zachować boski porządek.

Zapomniani Wiejscy Muzykanci

Stanisław Budzisz – skrzypek i bębnista. Za grę na skrzypcach zdobył basztę w 1989 r. Wtedy Maria Baliszewska miała okazję rozmawiać z nim o muzykanckim losie. Stanisław Budzisz był samoukiem. Już jako mały chłopiec przejawiał zdolności nie tylko muzykanta, ale i wynalazcy! W wieku 7 lat robił sobie „skrzypce z deseczki”, za struny służył mu kabel z rozkręconego telefonu. „Skrzypeczki brzęczały, jak latające jaskółki” – mówił Budzisz. Następne skrzypce również zrobił sam, tym razem z kołeczkami, by można było je stroić.

Budzisz nie miał łatwego życia, został sierotą za młodu. Szybko trafił na służbę do bogatego ziemianina. Za zarobione tam pieniądze udało mu się kupić prawdziwe skrzypce. Do tego zrobił bębenek obręczowy – na sitku i z króliczej skórki – i założył swoją pierwszą kapelę z jednym z sąsiadów.

Muzyka świata

Jako muzyczna wisienka na torcie zabrzmiały nagrania z płyty “The Best of Transglobal Chart Music 2020”. Usłyszeliśmy m.in.: Aynur, Dżambo Agusevi Orchestra, Damira Imamovica i Bab L’Bluz.

***

Tytuł audycji: Źródła

Prowadziła: Maria Baliszewska

Gość: prof. Violetta Wróblewska

Data emisji: 2.02.2021

Godzina emisji: 15.15

mg