Polskie rodzimowierstwo. Dziedzictwo przedchrześcijańskich Słowian w świecie późnej nowoczesności

Ostatnia aktualizacja: 27.10.2025 10:00
W "Źródłach" sięgamy po nowo wydaną książkę prof. Piotra Grochowskiego "Rodzimowierstwo to współczesna religia odwołująca się do dziedzictwa przedchrześcijańskich Słowian". Wpisuje się ono zarazem w szerszy nurt zjawisk społecznych, polegających na rewitalizacji dawnych praktyk kulturowych oraz swoistej „modzie na słowiańszczyznę”, która dla wielu osób staje się swego rodzaju stylem życia oraz ważnym punktem odniesienia w budowaniu tożsamości zbiorowych i indywidualnych.
Szymko Piast w trakcie wykonywania wróżby arkońskiej opisanej w kronice Saxo Gramatyka; Święto Wieńcowe, gromada Rodzimy Krąg. Komorowo, 2021, fot. Piotr Grochowski
Szymko Piast w trakcie wykonywania wróżby arkońskiej opisanej w kronice Saxo Gramatyka; Święto Wieńcowe, gromada Rodzimy Krąg. Komorowo, 2021, fot. Piotr GrochowskiFoto: Piotr Grochowski

Niniejsza książka stanowi efekt wieloletnich badań etnograficznych i zawiera wszechstronny opis polskiego rodzimowierstwa, obejmujący zarówno jego historię i formy organizacyjne, jak i system wierzeniowy oraz praktyki obrzędowe, a także ukazujący społeczne, polityczne i ekonomiczne konteksty, które wpływają na jego kształt i sposób funkcjonowania.


W szerszej perspektywie publikacja próbuje zarazem pokazać słowiańskocentryczną narrację o Polsce i Polakach, która wyłania się z wypowiedzi i działań rodzimowierców. Eksponując „rodzime” (niechrześcijańskie) elementy, jest ona wolna od kolonialnych uwikłań i kompleksów, co pozwala jej przezwyciężać poczucie niższości wobec Zachodu i wyższości wobec Wschodu. W tym kontekście książka ta stawia też pytanie o miejsce tradycji przedchrześcijańskich w polskiej kulturze oraz w działaniach z zakresu ochrony dziedzictwa.


Orszak Leli i Łado wchodzi na miejsce obrzędu; Święto Stado. Owidz, 
2018, fot. Piotr Grochowski Orszak Leli i Łado wchodzi na miejsce obrzędu; Święto Stado. Owidz, 2018, fot. Piotr Grochowski

***

Na audycję Źródła we wtorek (28.10) w godz. 12.00-12.45 zaprasza Aleksandra Tykarska.