Jakub Jakowicz: utwór Karłowicza to momentami taka symfonia koncertująca
Program:
Johann Friedrich Fasch Uwertura B-dur FaWV K:B1, Sonata B-dur FaWV N:B1,
Jerzy Fryderyk Haendel Concerto Grosso e-moll op. 6 nr 3 HWV 321, Concerto a due cori B-dur HWV 332.
Wykonanie: Orkiestra Historyczna, dyr. Martyna Pastuszka
Transmisja z siedziby Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach.
W przerwie koncertu zapraszamy na rozmowę Grzegorza Dąbrowskiego z Marcinem Świątkiewiczem oraz wywiad Macieja Gołębiowskiego z Martyną Pastuszką.
***
Kompozytorzy niemieccy, obok włoskich, mieli wielki wkład w rozwój muzyki instrumentalnej baroku. Johann Friedrich Fasch (1688-1758) należał do najwybitniejszych przedstawicieli niemieckiej muzyki orkiestrowej i kameralnej I połowy XVIII wieku razem z J.S. Bachem, Ch. Graupnerem, J. Heinichenem, G. Pisendlem i G.Ph. Telemannem. Wykształcony w szkole św. Tomasza i na uniwersytecie w Lipsku, założył tam konkurencyjne dla Telemanna drugie Collegium Musicum. Po studiach i krótkim pobycie w Darmstadt i Bayreuth, podobnie jak Vivaldi komponował dla orkiestry hrabiego Václava Morzina z Pragi. Od 1722 roku do śmierci pełnił obowiązki kapelmistrza dworu Anhalt-Zerbst. Większość jego instrumentalnych kompozycji powstała dla potrzeb znakomitych orkiestr dworów w Darmstadt i Dreźnie.
Rękopis jego dwuchórowej Uwertury FaWV K:B1 datowany jest na l. 1725-35 i stanowi część przebogatych zbiorów drezdeńskiej kapeli. Podobnie jak suity orkiestrowe J.S. Bacha i G.F. Händla dzieło otwiera dostojna uwertura typu francuskiego z pompatycznymi rytmami punktowanymi, po której następuje 6 tańców francuskich, na zmianę w tempach wolnych (air i menuet) i szybkich (bourée i passepied). Autograf jego Sonaty na obój, flet prosty, skrzypce i klawesyn z datą 1740 zachował się w Darmstadt. Ten kameralny utwór utrzymany jest w typowej dla włoskiej sonaty da chiesa, czteroczęściowej formie (Largo, Allegro, Largo, Allegro). Każdy z trzech instrumentów melodycznych traktowany jest jako równoprawny solista.
W przeciwieństwie do swego rówieśnika Fascha Georg Friedrich Händel (1685-1759) miał szczęście przebywać we Włoszech, gdzie zetknął się bezpośrednio z wieloma wybitnymi instrumentalistami. Odbiciem tych kontaktów jest jego zbiór 12 Grand concertos op. 6 z 1740 roku, oparty na modelu Concerti grossi op. 6 Corellego (podział zespołu na dwie grupy: 3 solistów czyli concertino i czterogłosowe, orkiestrowe ripieno, wieloczęściowa forma da chiesa). Trzy dwuchórowe koncerty HWV 332-334 datowane na rok 1748 to ostatnie dzieła instrumentalne Händla. Koncert B-dur HWV 332 pod względem formy bardziej przypomina suitę orkiestrową. Podobnie jak u Fascha jest siedmioczęściowy i rozpoczyna się uwerturą typu francuskiego. Z wyjątkiem części 3 cały materiał koncertu pochodzi z oratoriów i oper sędziwego już wtedy kompozytora.
Piotr Wilk/NOSPR
***
Na "Filharmonię Dwójki" w piątek (2.03) w godzinach 19.30-21.30 zaprasza Grzegorz Dąbrowski.
mko/bch
