Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

zbrodnie sowieckie

88 lat temu padł rozkaz o eksterminacji 111 tys. Polaków​

"Rozkazuję od 20 sierpnia 1937 roku rozpocząć szeroką operację prowadzącą do pełnej likwidacji terenowych jednostek Polskiej Organizacji Wojskowej i przede wszystkim jej dywersyjno - szpiegowskich i powstańczych kadr w przemyśle, transporcie, sowchozach i kołchozach" – to pierwsze słowa zbrodniczego rozkazu nr 00485 wydanego 11 sierpnia 1937 roku na polecenie Stalina przez Ludowego Komisarza Spraw Wewnętrznych ZSRR Nikołaja Jeżowa. Zobacz więcej na temat:  ZSRR Dwudziestolecie międzywojenne Józef Stalin NKWD komunizm

Obława Augustowska jak Katyń. "Zginęli, bo byli Polakami"

12 lipca 1945 roku Armia Czerwona z NKWD, wspomagane przez Urząd Bezpieczeństwa oraz Ludowe Wojsko Polskie, przeprowadziły akcję pacyfikacyjną na terenie Puszczy Augustowskiej i jej okolic. Komuniści aresztowali wtedy 7 tysięcy osób, 600 nigdy nie wróciło do domu. Zostali wywiezieni w nieznanym kierunku i zamordowani.  Zobacz więcej na temat:  Armia Czerwona Armia Krajowa komunizm NKWD obława augustowska II wojna światowa stalinizm

Obława Augustowska. Wspomnienia rodzin ofiar [POSŁUCHAJ]

- Jak tato wyszedł z przesłuchania, już był nie do poznania, ledwo szedł. To był ostatni raz, kiedy go widziałem, potem nie było już żadnej wiadomości - opowiadał Józef Szmygiel, syn Franciszka. 80 lat temu rozpoczęła się Obława Augustowska, największa sowiecka zbrodnia popełniona na Polakach po zakończeniu II wojny światowej.  Zobacz więcej na temat:  historia Polski obława augustowska NKWD Armia Czerwona Armia Krajowa stalinizm II wojna światowa

Stanisław Swianiewicz. Cudem ocalały świadek Katynia

"Ten pobyt w pobliżu lasku katyńskiego zaciążył na całym moim późniejszym życiu. Od czasu, gdy w 1943 roku prawda o Katyniu stała się jasna, miałem ciągle poczucie, że jeżeli Opatrzność wyratowała mnie jedynego z czterech z górą tysięcy oficerów kozielskich więzionych na stracenie i pozwoliła osiągnąć świat ludzi wolnych, to wynika stąd, że ciąży na mnie jakiś obowiązek" - pisał Stanisław Swianiewicz w książce "W cieniu Katynia", uważanej za jeden z najważniejszych dokumentów na temat rosyjskiej zbrodni. Zobacz więcej na temat:  Katyń zbrodnia katyńska zbrodnie wojenne ZSRR Związek Sowiecki Związek Radziecki Rosja Stanisław Swianiewicz

Zbrodnia katyńska była zemstą za 1920 rok? "Sowieci nigdy nie zapomnieli, jak Armia Czerwona poległa"

Wiosną 1940 roku Sowieci zamordowali ok. 22 tys. przedstawicieli polskich elit osadzonych w obozach specjalnych i więzieniach. Oficjalnie uczynili to z powodu nienawiści, jaką polscy jeńcy żywili do Związku Sowieckiego. Czy innym powodem dokonania zbrodni katyńskiej mogła być chęć zemsty za porażkę, którą ponieśli w wojnie z Polską w 1920 roku? Zobacz więcej na temat:  historia Polski zbrodnia katyńska bitwa warszawska Józef Stalin II wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II RP

Józef Czapski. Poszukiwania zaginionych polskich jeńców

Pytania o los jeńców wywiezionych z Kozielska, Ostaszkowa i Starobielska zaczęły się pojawiać już w pierwszej połowie 1940 roku. Zadawali je ci nieliczni ocaleli, którzy przebywali w obozie w Griazowcu. O zaginionych pytały w listach zaniepokojone rodziny. Ustanowionym przez gen. Władysława Andersa koordynatorem poszukiwań nieobecnych kolegów został Józef Czapski – ocalały ze Starobielska. Zobacz więcej na temat:  Katyń zbrodnia katyńska Józef Stalin Władysław Anders armia Andersa Józef Czapski II wojna światowa Rosja Niemcy

Odpowiadał za los polskich jeńców. Posłuchaj jego zeznań

Gdy na początku lat 90. XX wieku wszczęto śledztwo w sprawie zbrodni katyńskiej, jedną z najważniejszych osób przesłuchiwanych w charakterze świadka był Piotr Soprunienko - naczelnik Zarządu ds. Jeńców Wojennych NKWD ZSRR. W Archiwum Polskiego Radia zachował się fragment zeznań, które złożył w kwietniu 1991 roku. Zobacz więcej na temat:  historia Polski zbrodnia katyńska II wojna światowa ZSRR stalinizm Kozielsk Katyń Starobielsk Ostaszków

"Naszych kolegów nie ma". Wspomnienia ocalonych z Katynia

- Nadchodziły listy z kraju z zapytaniami o jeńców, którzy nie znajdowali się w naszym obozie. Gdy pytaliśmy enkawudzistów, dlaczego ci jeńcy nie piszą [listów], odpowiadali, że pewnie dlatego, że nie chcą pisać – wspominał na antenie Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa w 1963 roku gen. Jerzy Wołkowicki, jeden z nielicznych Polaków, którzy przeżyli zbrodnię katyńską.  Zobacz więcej na temat:  zbrodnia katyńska Katyń Józef Czapski armia Andersa Władysław Anders