Przodkowie gościszowian znaleźli się w Bośni w ostatniej dekadzie XIX stulecia, po długiej wędrówce z północnych rubieży Austro-Węgier. Z Bośni wrócili jednak do Polski pod koniec II wojny światowej. Polskie władze we współpracy z rządem powojennej Jugosławii ustaliły warunki relokacji kilkunastotysięcznej rzeszy Polaków w dość krótkim czasie, w ciągu kilku miesięcy – od wiosny do jesieni 1946 roku. Jednym z 32 transportów mieszkańcy dzisiejszego Gościszowa, pod koniec czerwca, po ponad tygodniowej podróży przybyli na dworzec kolejowy w Bolesławcu. Na miejscu zastano zasiedlone jeszcze przez Niemców gospodarstwa i chłód, który wszystkim doskwierał. Zapamiętano, że lata wcale tego roku nie było, tylko deszcz i zimno. Polacy osiedlili się głównie na terenie powiatu bolesławieckiego. W Gościszowie zamieszkali prawie wszyscy mieszkańcy bośniackiego Nowego Martyńca, którzy na początku lat osiemdziesiątych XX wieku założyli zespół śpiewaczy. Mieli sporo motywacji i okazji, aby po swojemu muzykować, śpiewać pamiętane jeszcze z galicyjskich czasów pieśni, a także te, których nauczyli się w Nowym Martyńcu od serbskich sąsiadów. Dzięki zachowaniu wspólnoty mogli dość szybko zaadaptować się do nowych warunków i zacząć budować nową rzeczywistość.
Historie niewypłakane opowiadał mieszkaniec Gościszowa Jan Bujak. Muzycznie towarzyszył mu Zespół „Gościszowianie”, zeszłoroczni zdobywcy Nagrody im. Oskara Kolberga w kategorii Zespoły folklorystyczne. Cykl „Historia niewypłakana” przygotowuje dla Państwa Joszko Broda.
***
Tytuł audycji: Historia Niewypłakana
Prowadził: Joszko Broda
Data emisji: 13.08.2022
Godzina emisji: 8.50
