Historia

Arystoteles - "mistrz tych, którzy wiedzą"

Ostatnia aktualizacja: 07.03.2014 07:00
Był najzdolniejszym uczniem Platona oraz nauczycielem Aleksandra Macedońskiego. Zajmował się filozofią, minerałami, astronomią, biologią, meteorologią, fizyką. Dominował w filozofii przez prawie tysiąc lat jako niepodważalny autorytet dla wszystkich nauk.
Audio
  • Audycja "Mędrzec ze Stagiry - Arystoteles" z cyklu "Ludzie, epoki, obyczaje". (PR, 1978)
Fragment portretu Arystotelesa pędzla Nicolasa Lagneaua, powstałego między 1590-1610
Fragment portretu Arystotelesa pędzla Nicolas'a Lagneau'a, powstałego między 1590-1610Foto: źr. Wikipedia/Bibliothèque nationale de France

7 marca 322 roku p.n.e zmarł Arystoteles, jeden z najsłynniejszych filozofów starożytnej Grecji. W tekstach średniowiecznych i nowożytnych nazywany też Stagirytą (od miejsca zamieszkania) i Filozofem.

- Przez stulecia ludzi zaskakiwało, jak szeroką wiedzą zajmował się Arystoteles. Sam Dante powiedział o nim, że "jest mistrzem tych, którzy wiedzą" - mówił dr Andrzej Kasia z Wydziału Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego w rozmowie z Janem Osicą w Polskim Radiu.

Urodził się w 384 roku p.n.e. w greckiej kolonii Stagira. Jako 17-latek został wysłany do Aten na naukę w Akademii Platońskiej. Spędził w niej przeszło 20 lat. Był asystentem samego Platona, potem samodzielnym wykładowcą. Po śmierci Platona był naturalnym kandydatem na jego następcę, ale wybrano siostrzeńca Platona. Arystotelesa odrzucono ze względu na dużą rozbieżność wypracowanego przez Arystotelesa systemu filozoficznego z systemem Platona. Był to też powód, dla którego filozof opuścił Akademię, udał się z grupą współpracowników do kolonii Assos w Troadzie w Azji Mniejszej, gdzie założył własną szkołę filozoficzną.

Tam powstał jego słynny dialog "O filozofii", składający się z trzech ksiąg, w którym poddał krytyce naukę Platona o ideach.
Po 13 latach wrócił do Aten, gdzie również założył swoją szkołę filozoficzną zwaną Liceum, która była wspierana przez Aleksandra Macedońskiego i wkrótce przyćmiła Akademię Platońską. Uczniowie tej szkoły byli pierwszymi arystotelikami. Nazywano ich też perypatetykami od greckiego słowa oznaczającego przechadzanie się, jako, że w ten sposób prowadzone były w szkole dyskusje i nauczanie. Aleksander do końca życia regularnie wymieniał listy z Arystotelesem, a także przysyłał egzotyczne okazy fauny i flory z odległych krajów do dużego ogrodu szkoły. Liceum obejmowało bowiem duży ogród z przyległymi budynkami, gdzie mieściły się sale wykładowe, i bibliotekę. Stosunki z władcą macedońskim ostygły, kiedy, wbrew radom Arystotelesa, Aleksander Wielki zaczął traktować podbitych Persów na równi ze zwycięskimi Macedończykami, a zwłaszcza kiedy, za przykładem królów perskich zażądał dla siebie czci boskiej.

Po śmierci Aleksandra Macedońskiego próbowano wytoczyć Arystotelesowi proces o bezbożność, ale ten zamiast zgodzić się na śmierć za poglądy, tak jak Sokrates, zdecydował się na ucieczkę z Aten. Arystoteles miał powiedzieć wtedy, że "nie chce dać Ateńczykom powodu do popełnienia kolejnej zbrodni na filozofie".

- W IV wieku p.n.e. działają trzy wybitne osoby: Demokryt – twórca najpełniejszej teorii materialistycznej, Platon – twórca największego systemy idealistycznego starożytności  i Arystoteles -  uczeń Platona – mówił dr Andrzej Kasia z Wydziału Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego w rozmowie z Janem Osicą w Polskim Radiu. – Ten ostatni jest przykładem geniuszu, który był w zaskakująco długiej zależności umysłowej, bowiem w kręgu Platona obracał się aż przez 20 lat i mimo to stworzył filozofie oryginalną – wyjaśniał dr Andrzej Kasia.

Posłuchaj audycji i dowiedz się, jakim był człowiekiem i jaki testament zostawił Arystoteles i czym różniła się jego filozofia od filozofii Platona.

im

Czytaj także

Sokrates - potężny filozof, marny nauczyciel

Ostatnia aktualizacja: 09.08.2013 10:55
- Mówi się, że urok tego filozofa polega na tym, że sam niczego nie narzucał. Sprawiał jedynie, że ludzie zaczynali samodzielnie myśleć. To nie jest prawda - podkreślał w Dwójce prof. Ryszard Legutko, autor książki poświęconej Sokratesowi.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Sokrates - filozof skazany na śmierć

Ostatnia aktualizacja: 15.02.2020 06:00
15 lutego 399 roku p.n.e został skazany na karę śmierci poprzez wypicie trucizny Sokrates, grecki filozof, uznany, obok Platona i Arystotelesa, za największego filozofa starożytności.
rozwiń zwiń