"Duch i psyche. Razem czy osobno?". Rozmowa o duszy, umyśle i miejscu człowieka Czy poczucie winy to głos sumienia, czy echo przeszłej traumy? Czy w czasach tiktokozy jest jeszcze popyt na duchowość? Rozmowa prowadzona przez Dominikę Tworek staje się przestrzenią refleksji nad tym, jak emocje i duchowość wzajemnie na siebie wpływają. Zobacz więcej na temat: Jakub Kukla KSIĄŻKA literatura Dwójka
"Stworzył język, którym można mówić o śmierci" W twórczości tego poety tematyka nieistnienia należała do kwestii podstawowych i zarazem najtrudniejszych. - U niego wszystko jest bytem ku śmierci - mówił w archiwalnej audycji o Bolesławie Leśmianie prof. Michał Głowiński. Zobacz więcej na temat: Bolesław Leśmian literatura poezja śmierć Dwudziestolecie międzywojenne HISTORIA historia Polski
Tomasz Stawiszyński "Ćwiczenia z dysonansu": zachęcają do krytycznego myślenia W świecie, który pełny jest uproszczeń, jasnych odpowiedzi i wygodnych teorii, filozof i publicysta Tomasz Stawiszyński dowartościowuje odświeżające działanie dysonansu. - Książka jest wyborem felietonów z całej puli, która ukazuje się od 2021 roku na łamach "Tygodnika Powszechnego". Tego wyboru dokonała moja wspaniała redaktorka, Dominika Kardaś - zaznaczył w Dwójce. Zobacz więcej na temat: Jakub Kukla Tomasz Stawiszyński Dwójka felieton literatura książki KULTURA
Zapomniany Polak i religijny gwałtownik Jeśli chodzi o gwałtowność i radykalizm religijnej myśli porównywano go z Pascalem czy Kierkegaardem. Jego prowadzony podczas wojny dziennik był ważną lekturą dla Czesława Miłosza, Marii Janion czy Jarosława Marka Rymkiewicza. Karol Ludwik Koniński to postać, która warta jest przypomnienia. Zobacz więcej na temat: chrześcijaństwo religia II wojna światowa literatura dziennik
Muzyczny duch w filozofii Theodora Adorno "Właściwy duch Adorno to duch muzyczny, a nie filozoficzny, filologiczny, teologiczny lub literacki. Nastrojenie Adorno jest nastrojeniem muzycznym, a cała wrażliwość skierowana w stronę dźwięków i ucha" – twierdzi w swojej nowej książce prof. Szymon Wróbel. Autor był gościem "Rachunku myśli". Zobacz więcej na temat: Michał Nowak Dwójka
Słowa, które znajdziesz na cmentarzach. "Nie może być inaczej" Od hasłowych określeń po opisy dokonań. Od próśb o modlitwę po wyrazy żalu. Cytaty niosące pocieszenie, ale i słowa niepozostawiające miejsca na nadzieję. Te znane ze współczesnych cmentarzy napisy na grobach mają swoją długą wielowiekową historię. I bywają czasami zaskakujące. Zobacz więcej na temat: cmentarz starożytność starożytna Grecja starożytny Rzym literatura Epitafium
Życiowe mądrości w tekstach ks. Józefa Tischnera i góralskich pieśniach W przeddzień Wszystkich Świętych i Zaduszek przypominaliśmy teksty mówiące o trudach, ale i radościach ludzkiego życia, wypowiedzianych w słowach wzniosłych, filozoficznych, jak i zupełnie prostych. Przypomnieliśmy o związkach człowieka z przyrodą, o znaczeniu budowania wspólnoty, o przyjaźni, miłości i smutku związanym z przemijaniem. Zobacz więcej na temat: Aleksandra Tykarska Dwójka Krzysztof Trebunia-Tutka Józef Tischner góry
Filozofia dla dzieci - sztuka zadawania pytań Filozofia może zaczynać się od prostego pytania: "dlaczego?". Nie wymaga uczonych słów ani trudnych pojęć - wystarczy ciekawość świata i gotowość do rozmowy. Dzieci filozofują naturalnie, a my, dorośli, możemy im w tym tylko pomóc. W audycji "Strefa rodzica" Marta Kawalec rozmawiała z Aleksandrą Pałką, filozofką, autorką książki "Niesamowity świat Zosi". Zobacz więcej na temat: Martyna Chuderska dzieci
Ursula K. Le Guin. Eksperymenty w fantastycznych światach - Twórczość Ursuli Le Guin to dla mnie przestrzeń, w której umiejscawia ona bardzo istotne problemy społeczne, filozoficzne i psychologicznie - podkreślała w Polskim Radiu dr Marzena Adamiak. 21 października 1929 roku urodziła się Ursula K. Le Guin, popularna amerykańska pisarka spod znaku science fiction i fantasy, autorka m.in. cyklu "Ziemiomorze", a także poetka. Zobacz więcej na temat: fantastyka fantasy science-fiction literatura poezja USA psychologia
Leszek Kołakowski: "samo słowo »wolność« stało się podejrzane" 21 października 1966 roku profesor Leszek Kołakowski wygłosił przemówienie, w którym ostro skrytykował działania władz komunistycznych z ostatniego dziesięciolecia. Wystąpienie doprowadziło do wydalenia filozofa z partii i objęcia jego twórczości częściową cenzurą. Zobacz więcej na temat: historia Polski historia PRL Leszek Kołakowski Październik 1956 1968 1966 komunizm Uniwersytet Warszawski Adam Michnik studenci
"Podróże Guliwera" dla dorosłych. "Po tej książce człowiek nie będzie spokojny" – Kolejne pokolenia odnajdują tu swoje własne niepokoje i problemy – mówił prof. Józef Rurawski w Polskim Radiu o "Podróżach Guliwera" Jonathana Swifta. Ta jedna z najsłynniejszych powieści literatury angielskiej czytana w całości, bez tradycyjnych "skrótów dla młodzieży", okazuje się książką uniwersalną i bardzo gorzką. Zobacz więcej na temat: literatura oświecenie podróże Anglia fantastyka satyra alegoria
Kiedy milknie słowo. Ks. Józef Tischner wobec cierpienia i śmierci Za wszelką cenę staramy się ich uniknąć, lecz prędzej czy później i tak nas dosięgną. Stanowią wyzwanie dla myśli, która w konfrontacji z nimi wikła się w paradoksy. Zdarza się też, że całkowicie nas obezwładniają, zapierają dech, odbierają mowę, czynią bezradnymi. Zobacz więcej na temat: Michał Nowak Józef Tischner Dwójka
Fryderyk Nietzsche i "śmierć Boga". To nie była dobra wiadomość Co oznacza to słynne i niepokojące hasło wzięte z pism urodzonego 181 lat temu Fryderyka Nietzschego: "Bóg umarł"? Czy to stwierdzenie niemieckiego filozofa wypływało z chęci ślepej destrukcji religii i systemu wartości – i czy w świecie po "śmierci Boga" znaleźć można jeszcze jakąś nadzieję? Zobacz więcej na temat: Fryderyk Nietzsche chrześcijaństwo ateizm śmierć Bóg II wojna światowa
Jak rozpoznać heretyka? Kościół, rebelianci i trudne pytania Co łączy herezje znane z dziejów Europy? Odpowiedź – mówił prof. Leszek Kołakowski w radiowym cyklu opowieści o historii ruchów heretyckich – kryje się już w samej greckiej nazwie: "hairesis", czyli "wybór". Chodzi o niepoprawne z punktu widzenia Kościoła, bo samodzielne, decyzje w sprawach wiary. Zobacz więcej na temat: średniowiecze Leszek Kołakowski chrześcijaństwo teologia Kościół katolicki
Ireneusz Kania i (prawie) wszystkie języki świata - Zawsze miałem niezwykłą ciekawość świata jako mozaiki odmiennych kultur, sposobów bycia, duchowości. Bardzo to mnie pociągało i chciałem jakoś się do tego zbliżyć. Dlatego uczyłem się wielu języków – opowiadał w archiwalnej radiowej audycji Ireneusz Kania. Ten znakomity tłumacz zmarł 9 października 2023 roku w wieku 83 lat. Zobacz więcej na temat: Ireneusz Kania tłumacz literatura język angielski języki obce Daleki Wschód religia
Chrześcijanie, muzułmanie i Żydzi ocalili starożytne skarby W pierwszej połowie XII wieku arcybiskup Rajmund I założył w Toledo ośrodek przekładowy, w którym chrześcijanie, muzułmanie i Żydzi tłumaczyli z języka arabskiego m.in. antyczne dzieła. W Międzynarodowym Dniu Tłumacza warto przypomnieć to jedno z miejsc, dzięki któremu Europa uzyskała dostęp do skarbnicy dawnej wiedzy. Zobacz więcej na temat: średniowiecze starożytność literatura Hiszpania tłumaczenie islam chrześcijaństwo Żydzi
Najlepszy sposób na życie? "Nikt w Polsce tak jeszcze nie myślał" "Typ mędrca". "Nieporównywalny z nikim innym". "Jeden z najwybitniejszych filozofów XX wieku". To kilka z wielu określeń, które pojawiły się w radiowych nagraniach poświęconych prof. Henrykowi Elzenbergowi. Czego możemy się dziś nauczyć od tego samotnego mistrza uważnego życia? Zobacz więcej na temat: Zbigniew Herbert stoicyzm Marek Aureliusz
Oburzenie, czyli stan moralnie dwuznaczny? Bywa dowodem moralnej wrażliwości – spontaniczną reakcją na zło, niesprawiedliwość, na naruszenie tego, co dla nas najważniejsze. Zarazem jednak łatwo wymyka się spod kontroli, stając się bronią przeciwko innym, a czasem zwyczajną grą pozorów... Zobacz więcej na temat: Michał Nowak Piotr Domeracki Dwójka