Młodzieniec z zapałem do nauki
Przyszły dziejopisarz pochodził z wielodzietnej, niezbyt zamożnej rodziny. Jana, jedno z dwanaściorga rodzeństwa, od najmłodszych lat miał go charakteryzować pęd do wiedzy.
- Legenda mówi, że Długosz tak wcześnie szedł do szkoły ze swoim nauczycielem, że zastawał jeszcze zamknięte bramy budynku - mówiła Antonina Jelicz w audycji Krystyny Żebrowskiej z cyklu "Radiowe portrety Polaków".
Pod opieką Oleśnickiego
Ambicję młodego Jana Długosza dostrzegł wpływowy biskup krakowski Zbigniew Oleśnicki. Protekcja prawdziwej szarej eminencji Polski pierwszych Jagiellonów była motorem napędowym kariery Długosza.
- Długosz odbył w służbie kardynała wiele podróży dyplomatycznych: jeździł do Włoch, na Węgry, odbył nawet podróż do Jerozolimy - powiedziała historyk literatury.
Podopieczny Oleśnickiego, pod jego okiem, spisał uposażenie diecezji krakowskiej. Do innych dzieł Długosza należą spis pruskich sztandarów, katalogi biskupów i żywoty świętych.
Ojciec historiografii
Swoje opus magnum - "Roczniki, czyli kroniki słynnego Królestwa Polskiego" zaczął pisać dopiero po śmierci swojego protektora ok. 1455 roku, w wieku ponad 40 lat. Pisał niemal do końca życia, przez ćwierć wieku.
- Było to pierwsze podsumowanie spraw Królestwa Polskiego od chwili jego powstania do czasów mu współczesnych. Jednocześnie była to pierwsza próba ocen i sądów o dziejach Polski - stwierdziła gość audycji. - To najznakomitsze dzieło naszej historiografii średniowiecznej, a zarazem ewenement na tle ówczesnego kronikarstwa europejskiego.
Długosz, zgodnie z duchem epoki, w swoim dziele opisał również cały katalog zjawisk nadprzyrodzonych. Jedno z nich mówi o kobiecie, która urodziła jednocześnie trzydzieścioro sześcioro dzieci.
Wychowawca królów
Po śmierci Oleśnickiego Długosz pełnił służbę dyplomatyczną u Kazimierza Jagiellończyka. Był też wychowawcą jego dzieci. - Czterej starsi synowie króla: Władysław, Kazimierz, Jan Olbracht i Aleksander byli wychowankami Jana Długosza. Natomiast nie wiadomo, czy ta opieka objęła jeszcze Zygmunta i Fryderyka - słyszymy w audycji z 1977 roku.
Szczątki Długosza od 1880 spoczywają w wawelskiej Krypcie Zasłużonych na Skałce.
Zdolny dyplomata, wielki dziejopisarz - posłuchaj audycji poświęconej sylwetce Jana Długosza.
bm