Redakcja Polska

Niezależność antykorupcyjnych instytucji. Ukraińskie władze wycofują się z kontrowersyjnych decyzji

31.07.2025 17:00
W ubiegłym tygodniu większość parlamentarna na wniosek prezydenta Wołodymyra Zełenskiego w znacznym stopniu ograniczyła tę niezależność
Audio
  • Ukraiński parlament przywrócił niezależność antykorupcyjnych instytucji [posłuchaj]
Rada Najwyższa Ukrainy przyjęła ustawę cofającą zmiany z 22 lipca br.
Rada Najwyższa Ukrainy przyjęła ustawę cofającą zmiany z 22 lipca br.ANDRII NESTERENKO/AFP/East News

Podpis prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego pod ustawą, przywracającą niezależność ukraińskich instytucji antykorupcyjnych NABU i SAP, to krok we właściwym kierunku – ocenili w środę przewodniczący: Komisji Europejskiej - Ursula von der Leyen i Rady Europejskiej - Antonio Costa.

„Podpis prezydenta Zełenskiego pod ustawą, przywracającą niezależność NABU i SAP, to krok, który należy powitać z zadowoleniem” – napisali na platformie X.

Podkreślili też, że reforma sądownictwa i walka z korupcją są kluczowe dla postępów Ukrainy na drodze do członkostwa w Unii Europejskiej. „Unia będzie nadal wspierać te działania” – zapewnili. 

Rada Najwyższa (parlament) Ukrainy przyjęła w czwartek ustawę, przywracającą uprawnienia organów antykorupcyjnych - Narodowego Biura Antykorupcyjnego Ukrainy (NABU) i Specjalnej Prokuratury Antykorupcyjnej (SAP).

Ustawa odwróciła zmiany z 22 lipca, które pozbawiały obie instytucje autonomii, podporządkowując je nadzorowanemu przez prezydenta Zełenskiego prokuratorowi generalnemu.

Przeciwko tym zmianom w największych miastach ogarniętej przez wojnę Ukrainy doszło do dużych protestów. Zmiany skrytykowały także Komisja Europejska i niektóre unijne stolice.

W środę, dzień przed głosowaniem, w Kijowie po raz kolejny zgromadzili się ludzie, głównie młodzi, by domagać się przywrócenia niezależności NABU i SAP. Podobnie było w czwartek, podczas debaty parlamentarnej na ten temat. Akcja odbywała się w parku w pobliżu Rady Najwyższej.

Prezydencką ustawę, która ma odnowić niezależność NABU i SAP, poparło w czwartkowym głosowaniu 331 posłów Rady Najwyższej, która formalnie liczy 450 członków. 

Ustawa z 22 lipca, nieoczekiwanie uchwalona przez Radę Najwyższą, dawała podporządkowanemu prezydentowi Zełenskiemu prokuratorowi generalnemu realny wpływ na działania NABU i SAP. Oznaczało to, że dwa, niezależne wcześniej organy, mogą być kontrolowane politycznie. Nowym prokuratorem generalnym jest Rusłan Krawczenko.

Ustawa spotkała się z falą krytyki społecznej. Ludzie wylegli na ulice przypominając, że powołanie niezależnych organów antykorupcyjnych było jednym z głównych postulatów rewolucji godności z przełomu 2013 i 2014 r.

Komisja Europejska i państwa G7 ostrzegały, że taka ingerencja w niezależność instytucji antykorupcyjnych to krok wstecz w reformach i może zagrozić dalszej pomocy finansowej dla Ukrainy.

W odpowiedzi na kryzys Zełenski przygotował nowy projekt ustawy, który przywraca NABU i SAP ich niezależny status oraz ogranicza wpływ prokuratora generalnego. Zdaniem komentatorów przyjęcie nowej ustawy ma być sygnałem, że Ukraina nadal poważnie traktuje walkę z korupcją i zobowiązania wobec społeczeństwa i Unii Europejskiej.

PAP/IAR/ks

Zobacz więcej na temat: korupcja Ukraina demonstracje

Głos ulicy i sprzeciw Brukseli przyniosły skutek. Zełenski zmienia zdanie

25.07.2025 09:20
W Radzie Najwyższej Ukrainy zarejestrowano dwa projekty ustawy przywracającej autonomię organom antykorupcyjnym. Jeden dokument złożyła grupa 48 deputowanych, a drugi prezydent Wołodymyr Zełenski. 

Komisja Europejska zadowolona z wycofania się Ukrainy z kontrowersyjnych działań

25.07.2025 12:50
Komisja Europejska z zadowoleniem przyjęła zapowiedzi Ukrainy o wycofaniu się z kontrowersyjnych działań, ograniczających niezależność urzędów antykorupcyjnych