Misja, pierwotnie zaplanowana na 11 listopada, była kilkakrotnie przekładana z powodu warunków pogodowych i problemów technicznych. 28 listopada wszystko odbyło się bez zakłóceń.
00:20 OBRAZEK Pierwszy polski wojskowy satelita leci na orbitę.mp3 Rakieta Falcon 9, która wystartowała z bazy amerykańskich sił kosmicznych Vandenberg w Kalifornii. Mariusz Pieśniewski/IAR
Pierwszy stopień rakiety, użyty już po raz 30., po ok. ośmiu minutach wylądował na oceanicznej platformie „Of Course I Still Love You”. Na pokładzie Transportera-15 znalazło się w sumie około 140 ładunków z różnych krajów.
Historyczny pierwszy polski satelita wojskowy
Kluczowym ładunkiem z polskiej perspektywy jest satelita MikroSAR – pierwszy satelita pozostający w pełnej, suwerennej dyspozycji Wojska Polskiego. Został zbudowany przez fińsko-polską spółkę ICEYE, założoną przez Polaka Rafała Modrzewskiego.
MikroSAR wykorzystuje radar z syntetyczną aperturą (SAR), dzięki czemu może obrazować powierzchnię Ziemi niezależnie od pory dnia i warunków pogodowych. Pozwoli to na:
- stałą obserwację infrastruktury wojskowej, energetycznej i transportowej;
- monitorowanie Morza Bałtyckiego i granic państwa;
- w razie konfliktu – śledzenie ruchów wojsk przeciwnika, wykrywanie zamaskowanego sprzętu i ocenę zniszczeń.
00:57 SPEC Co potrafi polski satelita wojskowy.mp3 Pierwszy polski wojskowy satelita w ramach programu "MikroSar" został wyniesiony na orbitę. Mariusz Pieśniewski/IAR
System jest efektem umowy zawartej w maju między Ministerstwem Obrony Narodowej a konsorcjum ICEYE i Wojskowych Zakładów Łączności nr 1, które odpowiadają za segment naziemny i mobilną antenę satelitarną. Kontrakt obejmuje trzy satelity z opcją na kolejne trzy i rozwój naziemnej infrastruktury odbiorczej. Po starcie poinformowano, że satelita z programu MikroSAR nawiązał łączność z systemami naziemnymi i wszedł w fazę testów.
Konstelacja PIAST – polskie „oczy” na orbicie
Drugim filarem polskiego udziału w misji jest konstelacja trzech małych satelitów optoelektronicznych PIAST: PIAST-S1, PIAST-S2 i PIAST-M, przygotowanych m.in. przez inżynierów z Wojskowej Akademii Technicznej, na bazie platformy HyperSat firmy Creotech Instruments.
Celem programu PIAST (Polish ImAging SaTellites) jest zbudowanie pierwszego narodowego systemu satelitarnej obserwacji Ziemi na potrzeby Sił Zbrojnych RP. Dane z konstelacji mają wspierać:
- planowanie i prowadzenie operacji wojskowych;
- działania w sytuacjach kryzysowych;
- monitorowanie środowiska i infrastruktury krytycznej.
Wojskowa Akademia Techniczna poinformowała, że wszystkie satelity PIAST uzyskały dwukierunkową łączność z Ziemią, a inżynierowie analizują pierwsze dane telemetryczne. Docelowo Polska chce wysłać w ramach programu PIAST sześć wojskowych satelitów obserwacyjnych.
00:24 x 2 SUMA Polskie satelity w kosmosie - 24 sek..mp3 Pułkownik Leszek Paszkowski, szef Agencji Rozpoznania Geoprzestrzennego i Usług Satelitarnych podkreślił, że polscy żołnierze będą mogli obserwować każdy obszar na Ziemi. IAR
PW6U – polski nanosatelita dla gospodarki
Trzecim polskim ładunkiem na pokładzie Falcona 9 jest nanosatelita PW6U wrocławskiej firmy SatRev. To urządzenie obserwacji Ziemi, projektowane z myślą o szerokim zastosowaniu w gospodarce – od rolnictwa i leśnictwa po energetykę i nadzór infrastruktury.
SatRev od 2016 roku rozwija technologie umożliwiające szybkie pozyskiwanie i analizę danych satelitarnych. Firma buduje własne satelity, centrum kontroli misji oraz stacje odbiorcze m.in. we Wrocławiu i Omanie. Do tej pory umieściła na orbicie kilkanaście satelitów własnych i partnerskich – PW6U to kolejny krok w rozwoju tych kompetencji.
00:20 x 3 SUMA Polskie satelity w kosmosie - 20 sek..mp3 Witold Witkowicz, prezes ICEYE Polska - firmy, która wyprodukowała satelitę - mówił, że Polska trafiła do nielicznego grona państw, które dysponują danymi satelitarnymi. IAR
„Gamechanger” dla Wojska Polskiego
Sztab Generalny Wojska Polskiego określił moment wejścia polskiego satelity wojskowego na orbitę mianem „gamechangera”. Podkreślono, że możliwości systemu będą wykorzystywane nie tylko do rozpoznania i wsparcia działań bojowych, ale także w sytuacjach kryzysowych, na przykład podczas klęsk żywiołowych.
Minister obrony narodowej i wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz nazwał wyniesienie satelitów przełomowym krokiem dla Wojska Polskiego i bezpieczeństwa kraju.
Eksperci: „dopiero początek początku”
W Polskim Radiu 24 historyczny start komentowali eksperci od obronności. Redaktor naczelny magazynu „Skrzydlata Polska” Bartosz Głowacki, parafrazując Churchilla, ocenił, że to „dopiero początek początku” budowy polskich zdolności w domenie kosmicznej.
00:22 x 1 Eksperci o wystrzeleniu polskich satelitów.mp3 Bartosz Głowacki redaktor naczelny magazynu Skrzydlata Polska. IAR
Juliusz Sabak z Portalu Obronnego zwrócił uwagę, że w kontekście wojny toczącej się od 2022 roku za wschodnią granicą samodzielność w dostępie do danych satelitarnych ma kolosalne znaczenie dla polskich sił zbrojnych.
00:22 x 2 Eksperci o wystrzeleniu polskich satelitów.mp3 Juliusz Sabak z Portalu Obronnego. IAR
Redaktor naczelny „Nowej Techniki Wojskowej” Mariusz Cielma podkreślił, że wyniesienie pierwszych polskich satelitów rozpoznawczych na orbitę jest przełomem i zapowiedzią budowy rodzimych kompetencji kosmicznych – zarówno w sektorze wojskowym, jak i cywilnym.
00:21 x 3 Eksperci o wystrzeleniu polskich satelitów .mp3 Redaktor naczelny „Nowej Techniki Wojskowej” Mariusz Cielma. IAR
Dual use: bezpieczeństwo i rozwój
Wspólną cechą wszystkich pięciu polskich satelitów wyniesionych w tej misji jest tzw. podwójne zastosowanie (dual use). Dane z MikroSAR, konstelacji PIAST i nanosatelity PW6U mogą być wykorzystywane zarówno przez wojsko i administrację, jak i w gospodarce – w rolnictwie, leśnictwie, energetyce, planowaniu przestrzennym czy zarządzaniu kryzysowym.
Start Transportera-15 oznacza, że Polska dołącza do grupy państw, które nie tylko kupują zobrazowania od zagranicznych dostawców, ale budują własny, narodowy system satelitarnej obserwacji Ziemi – z korzyścią dla bezpieczeństwa państwa, nauki i biznesu.
PAP/IAR/SpaceX/MON/WAT/ICEYE/SatRev/PolskieRadio24/X, bs