Redakcja Polska

Tłumaczenia języka polskiego. Jakie problemy i wyzwania stwarzają przekłady polszczyzny?

01.12.2020 18:00
Język polski uznawany jest za trudny do opanowania - ma złożoną gramatykę i pełen jest pułapek. Jak wygląda praca z językiem polskim traktowanym jako tworzywo, z którego powstają materiały dziennikarskie i literackie? O tym w naszej audycji z udziałem dziennikarzy-tłumaczy.
Audio
  • "Język polski bez granic". Tłumaczenia polszczyzny na inne języki [posłuchaj]
Słowniki
SłownikiTessakay (źr. Pixabay.com)

Nie bez powodu język polski uważany jest za jeden z najtrudniejszych języków na świecie. Sprawia on bowiem problemy nie tylko obcokrajowcom przyjeżdżającym do naszego kraju, ale również nam samym - rodowitym Polakom. Dziś patrzymy na kwestię polszczyzny z punktu widzenia jej tłumaczenia na inne języki, a także różnic pomiędzy przekładem dziennikarskim i literackim. Zastanawiamy się jak wygląda specyfika tłumaczenia polszczyzny na język angielski, niemiecki i białoruski, jakie stwarza wyzwania i problemy.

Język może być wykorzystywany do komunikacji, dzięki niemu możemy zapoznawać się z tekstami kultury, może także służyć do przekazywania treści o charakterze informacyjnym. W przypadku tekstów dziennikarskich zawsze ważna jest precyzja i sprawne posługiwanie się słowem mówionym i pisanym, a praca dziennikarska związana z tłumaczeniami stawia jeszcze większe wyzwania.

Praca tłumacza zawsze wiąże się z obowiązkiem zachowania wierności przekładu. To od doświadczenia i niejako wyczucia tłumacza zależy, jak daleko może „posunąć się” w ingerencji stylistycznej. 

Dodatkowe problemy może stwarzać, wydawałoby się prosta kwestia tłumaczeń nazw miejscowości, a bywa że także imion i nazwisk. Zupełnie inaczej wygląda też praca nad tłumaczeniem tekstów pomiędzy językami o bliższym lub dalszym pochodzeniu. Na pracującego nad tłumaczeniem dziennikarza czekają też takie pułapki jak kalki językowe, zbliżone brzmieniowo słowa o zupełnie innym znaczeniu, czy też w przypadku radiowców - czas antenowy obu wersji językowych.

Gośćmi audycji są prof. Nina Barszczewska, językoznawca, wieloletnia kierowniczka Katedry Białorutenistyki UW i była szefowa Redakcji Białoruskiej Polskiego Radia dla Zagranicy, Danuta Isler, kierująca Redakcją Angielską PRdZ, oraz Joachim Ciecierski, szef Redakcji Niemieckiej PRdZ.

Cykl "Język polski bez granic" powstaje we współpracy z Fundacją Pomoc Polakom na Wschodzie.

Audycja finansowana jest ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach zadania publicznego dotyczącego pomocy Polonii i Polakom za granicą.

Audycję zrealizowała Magdalena Górecka-Balcer.

Do wysłuchania programu zaprasza Przemysław Pawełek.