X
Szanowny Użytkowniku
25 maja 2018 roku zaczęło obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r (RODO). Zachęcamy do zapoznania się z informacjami dotyczącymi przetwarzania danych osobowych w Portalu PolskieRadio.pl
1.Administratorem Danych jest Polskie Radio S.A. z siedzibą w Warszawie, al. Niepodległości 77/85, 00-977 Warszawa.
2.W sprawach związanych z Pani/a danymi należy kontaktować się z Inspektorem Ochrony Danych, e-mail: iod@polskieradio.pl, tel. 22 645 34 03.
3.Dane osobowe będą przetwarzane w celach marketingowych na podstawie zgody.
4.Dane osobowe mogą być udostępniane wyłącznie w celu prawidłowej realizacji usług określonych w polityce prywatności.
5.Dane osobowe nie będą przekazywane poza Europejski Obszar Gospodarczy lub do organizacji międzynarodowej.
6.Dane osobowe będą przechowywane przez okres 5 lat od dezaktywacji konta, zgodnie z przepisami prawa.
7.Ma Pan/i prawo dostępu do swoich danych osobowych, ich poprawiania, przeniesienia, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania.
8.Ma Pan/i prawo do wniesienia sprzeciwu wobec dalszego przetwarzania, a w przypadku wyrażenia zgody na przetwarzanie danych osobowych do jej wycofania. Skorzystanie z prawa do cofnięcia zgody nie ma wpływu na przetwarzanie, które miało miejsce do momentu wycofania zgody.
9.Przysługuje Pani/u prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego.
10.Polskie Radio S.A. informuje, że w trakcie przetwarzania danych osobowych nie są podejmowane zautomatyzowane decyzje oraz nie jest stosowane profilowanie.
Więcej informacji na ten temat znajdziesz na stronach dane osobowe oraz polityka prywatności
Rozumiem
Muzyka

W hołdzie wiosłu i wioślarzom

Ostatnia aktualizacja: 28.09.2010 13:00
Paul Stanley: "Nic tak nie mówi o rock’n’rollu i seksie, jak gitara elektryczna" .

Ukończony właśnie pełnometrażowy film dokumentalny Roberta Radlera "Podkręć!" ("Turn it up!") opowiada o miłości do gitary elektrycznej. Występują w nim zarówno gwiazdy tego instrumentu, jak i amatorzy, entuzjaści, tacy jak prezes pewnych linii lotniczych, kongresmen, węgierski ambasador oraz kolekcjoner, który ma w swoich zbiorze ponad 2 000 gitar. Radler - reżyser, scenarzysta i współproducent w jednej osobie, próbuje odkryć tajemnicę tego instrumentu: "Chciałem wyjaśnić, dlaczego ludzie szaleją na punkcie gitary,…" – mówi - "… chciałem wyjaśnić swoje uczucia, które mnie ogarniają, kiedy biorę gitarę do rąk [...] Jest to historia gitary elektrycznej – cała seria opowiadań o gitarze."

Serbska gitarzystka bluesowa, Ana Popović nie kryje swego entuzjazmu do tego instrumentu: "Nasza dusza przemawia poprzez gitarę". Pod koniec filmu, legendarny B. B. King zwraca się ze sceny do publiczności: "Ludzie, zamierzam grać aż do śmierci".

Gitara przyczyniła się do wielu załamań nerwowych, młodzieńczych marzeń o gwiazdorstwie, rodzicielskich bólów głowy, bardziej niż jakikolwiek inny instrument w XX i w XXI wieku. Instrument ten wywierał ogromny wpływ na popkulturę przez całe pokolenia i jak dowodzi w filmie węgierski ambasador, gitara przyczyniła się w dużej części (razem z dżinsami) do upadku komunizmu.

Narratorem w filmie jest aktor Kevin Bacon, który, co było zaskoczeniem dla wielu osób, gra w zespole rockowym razem ze swoim bratem i synem. Sam film to prawdziwe jam-session z gwiazdami rocka, które opowiadają przeróżne, czasami śmieszne, czasami bardzo dziwne gitarowe historie. Oprócz B. B. Kinga występują tu takie tuzy jak "Thomas Edison przemysłu muzycznego" Les Paul, twórca słynnego modelu Gibson Les Paul (prototyp z 1946 r.), Robby Krieger (The Doors), Slash (Guns N’Roses), Paul Stanley (KISS), Nancy Wilson (Heart) oraz Dave Manson (Traffic). Robert Radler zadbał o to, żeby mówić o gitarze na wiele sposobów. Oprócz wspomnianych sław, film pokazuje nastoletnich geniuszy tego instrumentu: Kristen Capolino i Jareda Stameya (w momencie kręcenia filmu oboje mieli po 16 lat).

Film mówi dużo o historii gitary elektrycznej, począwszy od gitary "Frying Pan" Rickenbackera z 1932 roku, a także o wpływie na rozwój tego instrumentu muzyka bluesowego Roberta Johnsona z delty Missisipi, o wojnie jak toczyła się między producentami gitar czyli Gibsonem i Fenderem (nie zapomina przy tym o najnowszych modelach tych dwóch firm), a także o początkach, kiedy to Bob Dylan zaczął grać na gitarze elektrycznej podczas Newport Folk Festival latem 1965 roku oraz o występie Beatlesów w programie "The Ed Sullivan Show" 9 lutego 1964 roku.

W filmie omawiane są też najnowsze gitarowe trendy, takie jak fenomen gry "Guitar Hero" i gitary cyfrowe, o których Les Paul (zmarł w sierpniu 2009 r. przed ukończeniem zdjęć) twierdził, że mogą zastąpić gitary elektryczne. Jest tu również wiele historycznych zdjęć takich wykonawców jak The Who, Chet Atkins i Jimi Hendrix, który, co zrozumiałe, razem z jego słynnym Fenderem Stratocasterem, został szczególnie uhonorowany.

Jednym z najbardziej ekscytujących momentów dokumentu jest fragment, w którym gwiazdy rocka opowiadają o swoich gitarowych doznaniach. Slash mówi jak przez półtorej godziny gry na scenie, jest "...bardziej sobą niż kiedykolwiek indziej". Nancy Wlison zauważa po prostu: "Nie mogę sobie wyobrazić mojego życia bez gitary". Kristen Capolino, która jak twierdzi, miała jako dziecko kłopoty z wyrażaniem samej siebie, zauważa, że gitara "przenosi mnie w inny świat... to jest jak… euforia". Paul Stanley twierdzi, że "...nic tak [dobrze] nie mówi o rock’n’rollu i seksie jak gitara elektryczna – swobodna i nisko zawieszona."
Z filmu dowiadujemy się, że John 5 (Marylin Manson i Rob Zombie) ma 108 gitar w swojej kolekcji i że zabrał wiele z nich w podróż poślubną. "Myślę, że gitara w jakiś sposób mnie wybrała" mówi w filmie. W jego wypowiedzi jest też swego rodzaju ostrzeżenie, że od gitary można się uzależnić, podobnie jak od narkotyków czy alkoholu.

Robert Radler pokazuje również rynek kolekcjonerskich gitar, których ceny sięgają 6-cyfrowych sum. Dowiadujemy się, że obecnie najdroższą gitarą jest model „Gibson Les Paul 1959”.

Gitarzyści zawsze próbowali określić, jakie powinno być to jedyne, nieuchwytne, nie poddające się definicjom, doskonałe brzmienie wydawane przez struny. Narrator Kevin Bacon porównuje te poszukiwania do wysiłku surfera poszukującego idealnej fali. Les Paul powiedział kiedyś, że całe życie marzył o "tym brzmieniu, którego nikt nie słyszał, ale ja słyszałem je w swojej głowie". B. B. King stwierdził, że poszukiwanie tego "właściwego" brzmienia urzeka go. Jednak zaraz potem dodał: "Nie pytajcie mnie, jakie to brzmienie".
Na zakończenie Dave Mason stwierdza: "Nie mogę powiedzieć, żebym naprawdę opanował ten instrument, ale mogę sprawić, żeby mówił dla mnie".

Premiera dokumentalnego film Roberta Radlera "Podkręć!" ("Turn it up!") będzie miała miejsce w USA podczas tegorocznego, październikowego Sundance Film Festival. Według zapowiedzi, wkrótce potem będzie on rozpowszechniany w Europie przez wiele stacji telewizyjnych.

Ana Popović, fragment filmu „Podkręć!” („Turn it up!”):

B. B. King, solo na gitarze:

Paul Stanley, „Live to win” (live):

(JM)

Czytaj także

"Gitarzystka" - reportaż Magdaleny Wadowskiej z PR Kraków

Ostatnia aktualizacja: 24.09.2007 18:15
Bohaterka reportażu już jako dojrzała kobieta postanowiła spełnić dziecięce marzenie i tuż przed 40 - zaczęła się uczyć grać na gitarze elektrycznej.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Gitarowa awangarda

Ostatnia aktualizacja: 15.07.2010 11:30
Przemysław Psikuta przypomni, że gitara elektryczna pozostaje nie tylko ikoną XX-wiecznej muzyki popualrnej, lecz także jednym z najbardziej elastycznych i nieprzewidywalnych instrumentów w historii
rozwiń zwiń