Pierwsze wydanie tego tomu można zobaczyć na wystawie zatytułowanej właśnie "Różowa magia"w Muzeum Literatury imienia Adama Mickiewicza w Warszawie. Na ekspozycji prezentowane są rękopisy, prace plastyczne, dokumenty, pierwsze wydania tomów poetyckich, fotografie Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, a także m.in. jej portrety wykonane przez ojca, wybitnego malarza Wojciecha Kossaka.
Po wystawie oprowadziła nas kuratorka Katarzyna Jakimiak. W audycji wysłuchamy także wierszy poetki w interpretacji Joanny Trzepiecińskiej.
>>> Posłuchaj ajudycji Z jedwabiu i mgły – Rok Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej
"Różowa magia. O Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej" w Muzeum Literatury
Wystawa pokazuje Marię Pawlikowską-Jasnorzewską jako "kłębuszek jedwabiu" - delikatną, intymną poetkę, często kryjącą się pod maską kobiecości i ironii. Ekspozycja ukazuje jednocześnie głęboką refleksję i dramatyzm twórczości poetki.
Jak zaznaczają twórcy wystawy, "Różowa magia" to próba przybliżenia postaci Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, jako artystki i kobiety, której twórczość wciąż zachwyca świeżością, zmysłowością i czułością wobec świata. Kuratorka ekspozycji, Katarzyna Jakimiak, ukazuje ją w całej złożoności: jako autorkę subtelnych erotyków i ironicznych miniatur, ale także dramatycznych tekstów czasu wojny.
Dzieła i osobiste pamiątki Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej
Ekspozycja obejmuje działa oraz osobiste pamiątki poetki. Na wystawie oglądać można między innymi:
- rękopisy, poetyckie notatki, szkicowniki, dokumenty osobiste z lat 30. i 40,
- bogatą korespondencję z mężem i rodziną,
- przedwojenne tomy poetyckie, często z dedykacjami do znanych twórców,
- rysunki, akwarele, m.in. te wykonane przez poetkę, oraz pudełko kart do gry (jokery) jako osobista pamiątka,
- fotografie z Działu Dokumentacji Fotograficznej i afisze teatralne.
80. rocznica śmierci Marii Pawlikowskiej- Jasnorzewskiej
80 lat temu, 9 lipca 1945 roku, zmarła Maria Pawlikowska-Jasnorzewska - poetka i dramatopisarka dwudziestolecia międzywojennego. Nazywana "polską Safoną", tworzyła subtelne liryki, głównie miłosne. Współpracowała z Polskim Radiem jako autorka słuchowisk radiowych. Stworzyła własny styl i szybko zdobyła miano mistrzyni nowoczesnej formy wiersza lirycznego.
Sympatyzowała ze Skamandrytami, w twórczości nie ulegała jednak modom ani kanonom grupy. W 1935 roku została laureatką Złotego Wawrzynu Polskiej Akademii Literatury. Uhonorowano ją też Nagrodą Literacką Miasta Krakowa. Debiutowała w 1922 roku zbiorem wierszy "Niebieskie migdały". Dominowała w nim, podobnie jak w następnym tomiku "Różowa magia", atmosfera miłosnych uniesień i żywiołowej radości życia.
W późniejszych utworach, wydanych w zbiorach "Pocałunki" i "Wachlarz", przeważa nurt refleksji, gorzkiej świadomości przemijania, a także przeczucie nadciągającej wojny. W ostatnich tomikach - "Róża i lasy płonące" oraz "Gołąb ofiarny", wydanych w Anglii po wojnie, przewija się katastrofizm i pesymizm. Cechą poezji Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej jest lekkość i finezja. Opisuje w ten sposób także dramatyczne wydarzenia, nadając im głębszy wymiar emocjonalny i zarazem poetycki.
***
Tytuł audycji: Z jedwabiu i mgły – Rok Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej
Prowadzenie: Dorota Gacek
Data emisji: 3.09.2025
Godz. emisji: 22.30
zch/pg
