Z płonącego Wschodu...

Ostatnia aktualizacja: 23.12.2010 16:00
24 listopada minęła 50. rocznica śmierci Ferdynanda Goetla. O nieco zapomnianej twórczości oraz burzliwym życiu prześladowanego przez władze stalinowskie pisarza, rozmawiali goście "Sezonu na Dwójkę".
Audio

Ferdynand Goetel należał do najwybitniejszych i najpopularniejszych prozaików II Rzeczypospolitej. Sławę przyniosła mu wspomnieniowa relacja "Przez płonący Wschód", w której opisał brawurową ucieczkę do Polski przez ogarniętą rewolucyjną zawieruchę Azję. Był też autorem znakomitych książek podróżniczych oraz głośnego manifestu politycznego "Pod znakiem faszyzmu".

W 1943 roku z ramienia Czerwonego Krzyża wziął udział w misji niemieckiej, która badała groby polskich oficerów w Katyniu. Po wojnie stał się dla Sowietów bardzo niewygodnym świadkiem zbrodni. Władze komunistyczne oskarżyły go o kolaborację z Niemcami i rozpoczęły nagonkę. Przez rok ukrywał się w jednym z krakowskich  klasztorów, ale w końcu i tak musiał opuścić Polskę. Publikował w polskiej prasie emigracyjnej, m.in. w londyńskich "Wiadomościach" i paryskiej "Kulturze". Ostro polemizował z zachodnimi politykami, którzy byli zwolennikami pozostawienia Polski w sferze wpływów wschodnich.

Ferdynand Goetel zmarł na emigracji w Londynie w 1960 roku. Jego prochy spoczęły na zakopiańskim cmentarzu na Pęksowym Brzysku dopiero 13 grudnia 2003 roku. W audycji "Sezon na Dwójkę" o życiu i twórczości pisarza mówili edytorzy jego dzieł: prof Maciej Urbanowski i dr Krzysztof Polechoński, a okoliczności dramatycznej ucieczki wspominać będzie córka pisarza, Elżbieta Goetel. 

Istnieje spór o to, czy Goetel był pisarzem politycznym. Sam nigdy nie zajmował się aktywnie polityką, ale zawsze był nią żywo zainteresowan, co odbiło się w jego twórczości. Zaczynał jako sympatyk socjalizmu, z entuzjazmem chodził na wiece Ignacego Daszyńskiego. Potem wiara w idee oświeceniowe i postęp skierowały go do socjalistycznych organizacji młodzieżowej i a później do środowiska, związanego z Józefem Piłsudskim.

Audycję przygotowały Elżbieta Łukomska i Dorota Gacek.

Aby wysłuchać całej audycji "Sezon na Dwójkę", kliknij ikonę dźwięku "Polityczne konteksty twórczości Ferdynanda Goetla", w boksie "Posłuchaj" po prawej stronie.