Polskie Radio
Section05

Józef Piłsudski

Defilada Legionów w Warszawie w 1916 roku. Polskie mundury pojawiły się tu pierwszy raz od powstania listopadowego

108 lat temu żołnierzy z orzełkami na czapkach witano na ulicach stolicy z mieszanymi uczuciami. Była radość i ekscytacja, ale też i głosy wyrażające nieufność, a nawet krytykę. W tle tego podniosłego wydarzenia bowiem coraz mocniej uwidaczniał się konflikt między Józefem Piłsudskim i rządami państw centralnych.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Legiony Legiony Polskie I wojna światowa Warszawa

Lwów uhonorowany Krzyżem Virtuti Militari. "Miasto najdzielniejsze wśród dzielnych"

- Tych kilkadziesiąt dni walki uczyniło ze Lwowa dzielnego żołnierza. Dlatego ja, jako Naczelny Wódz, który ma za zadanie odznaczać najdzielniejszych wśród dzielnych, najwaleczniejszych wśród walecznych, rozstrzygnąłem, że mogę dać miastu waszemu najwyższą odznakę wojskową - mówił Józef Piłsudski w 1920 roku.
Zobacz więcej na temat:  11 listopada Adam Mickiewicz Lwów Warszawa II RP Dwudziestolecie międzywojenne

Wszyscy ludzie Komendanta. Piłsudski zarządzał państwem poprzez nieformalny krąg władzy

Wraz z zakończeniem I wojny światowej domknął się proces powstawania fenomenu, który zaważył na losach II Rzeczpospolitej. W czasie, gdy Piłsudski obejmował władzę w niepodległej Polsce, niemal ukształtowane było już środowisko ludzi, dla których stanowił on niepodważalny autorytet. Dla nich był Komendantem.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Aleksander Prystor Walery Sławek Kazimierz Sosnkowski Kazimierz Świtalski Józef Beck Bolesław Wieniawa-Długoszowski

Niemcy na wschodzie. Mniej znany aspekt odzyskiwania przez Polskę niepodległości

Gdy 11 listopada 1918 roku Polska odzyskała niepodległość, na froncie wschodnim wciąż znajdowały się tysiące niemieckich żołnierzy. Ich obecność niosła ze sobą zagrożenie dla młodego państwa polskiego, a na terenach, które okupowali, dochodziło do krwawych walk z polskimi patriotami. Jednocześnie niespiesznie ewakuowane oddziały niemieckie tworzyły strefę buforową, która przez kilka miesięcy oddzielała Polskę od bolszewickiej Rosji. Tak czy inaczej niektóre polskie miasta musiały czekać na niepodległość nawet pół roku dłużej.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski I wojna światowa II Rzeczpospolita 11 listopada odzyskanie niepodległości wojna polsko-bolszewicka

Walka, miłość i poświęcenie. Przedwojenne kino patriotyczne

- Filmy patriotyczne zaczęto produkować już od 1919 roku. Szczególnie popularny był wówczas temat I wojny światowej - mówił krytyk filmowy Michał Pieńkowski w Polskim Radiu. - Zawsze na pierwszym planie był wątek romansowy, bo wiadomo, że bez wątków miłosnych to filmów w ogóle wtedy nie mogło być - dodał.
Zobacz więcej na temat:  historia Polski I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka wojna 1920 kino FILM niepodległość 11 listopada HISTORIA