Józef Piłsudski w PolskieRadio.pl

Defilada Legionów w Warszawie w 1916 roku

109 lat temu żołnierzy z orzełkami na czapkach witano na ulicach stolicy z mieszanymi uczuciami. Była radość i ekscytacja, ale też i głosy wyrażające nieufność, a nawet krytykę. W tle tego podniosłego wydarzenia bowiem coraz mocniej uwidaczniał się konflikt między Józefem Piłsudskim i rządami państw centralnych.

Ojciec niepodległości czy dyktator? Spór o Piłsudskiego

Kim naprawdę był Józef Piłsudski? Socjalistą, patriotą, dyktatorem? Co wpływało na polityczne decyzje, które podejmował? Czy dziś oceniamy go na podstawie historycznych faktów, czy mitów? O różnych obliczach marszałka w audycji "TurboHistoria" Krzysztof Grzybowski rozmawiał z prof. Mariuszem Wołosem, historykiem, sowietologiem i autorem książki "Józef Piłsudski. Rzecz o nieprzeciętności".

Tak rodziła się polska flota. Okręty z Niemiec pod polską banderą

28 listopada 1918 roku, mimo że Rzeczpospolita nie posiadała jeszcze formalnie dostępu do morza, Józef Piłsudski wydał rozkaz powołujący do życia Marynarkę Polską. Było to duże wyzwanie. Marynarka Wojenna musiała powstać od zera. Bez zaplecza, bez tradycji, z kadrą, która posługiwała się dotąd trzema różnymi językami.

Transatlantyk "Piłsudski". Duma żeglugi II Rzeczpospolitej

Był pierwszym transatlantykiem pod polską banderą i symbolem dostępu do morza państwa odrodzonego po latach niewoli. W latach pokoju przewoził pasażerów do Nowego Jorku. Po wybuchu II wojny światowej miał służyć jako transportowiec, ale zatonął w trakcie pierwszego wojskowego rejsu.

Lwów uhonorowany Krzyżem Virtuti Militari. "Miasto najdzielniejsze wśród dzielnych"

- Tych kilkadziesiąt dni walki uczyniło ze Lwowa dzielnego żołnierza. Dlatego ja, jako Naczelny Wódz, który ma za zadanie odznaczać najdzielniejszych wśród dzielnych, najwaleczniejszych wśród walecznych, rozstrzygnąłem, że mogę dać miastu waszemu najwyższą odznakę wojskową - mówił Józef Piłsudski w 1920 roku.

Jadwiga Sosnkowska: mąż śmiał się, że Piłsudski nas wyswatał

Wdowa po generale Kazimierzu Sosnkowskim, którego 140. rocznicę urodzin obchodzimy 19 listopada 2025 roku, zaczęła w latach 80. XX wieku odwiedzać Polskę, by prowadzić prace archiwalne związane z pamiątkami po jej mężu. Udzieliła wówczas kilku wywiadów Polskiemu Radiu. Nie wszystkim się to podobało.

Kazimierz Sosnkowski. Najwierniejszy żołnierz Rzeczpospolitej

Nawet na tle niezwykle barwnej galerii wojskowych i polityków pierwszej połowy XX wieku Sosnkowski jawi się jako postać nietuzinkowa. Człowiek, który przeszedł długą drogę od szefa sztabu I Kompanii Kadrowej, poprzez organizatora Wojska Polskiego, do Naczelnego Wodza, kierował się zawsze dobrem Polski, choć krępowały go ułomności własnego charakteru. 19 listopada mija 140. rocznica urodzin Kazimierza Sosnkowskiego. Zobacz więcej na temat: I wojna światowa II RP II Rzeczpospolita II wojna światowa Kazimierz Sosnkowski Warszawa wojsko Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie emigracja

133. rocznica powstania Polskiej Partii Socjalistycznej

17 listopada 1892 roku rozpoczął się zjazd paryski, którego skutkiem było powołanie do życia Polskiej Partii Socjalistycznej. "Niepodległą republikę polską musimy postawić sobie jako najbliższy cel" w tych słowach Feliksa Perla, które padły pierwszego dnia zjazdu, zawierał się program ugrupowania.

Józef Piłsudski ogłasza światu wolną Polskę

"Jako Wódz Naczelny Armii Polskiej pragnę notyfikować rządom i narodom wojującym i neutralnym istnienie Państwa Polskiego Niepodległego, obejmującego wszystkie ziemie zjednoczonej Polski" – tymi słowami do szefów mocarstw zwrócił się Józef Piłsudski, notyfikując II Rzeczpospolitą.

Strzały na placu Grzybowskim. PPS rzuca zaborcy wyzwanie

13 listopada 1904 roku na placu Grzybowskim w Warszawie odbyła się zbrojna demonstracja PPS, w czasie której doszło do starć z rosyjską policją i wojskiem. Po obu stronach byli zabici i ranni. Wydarzenia te były pierwszym, od czasu powstania styczniowego, zbrojnym wystąpieniem polskiej organizacji przeciwko władzy carskiej.

Józef Piłsudski

Józef Piłsudski. Mówimy "niepodległość", myślimy "Piłsudski"

"Marszałek z ludzką twarzą". Wspomnienie o Józefie Piłsudskim

Defilada Legionów w Warszawie w 1916 roku

Ignacy Mościcki. Prezydent sanacji

Ojciec niepodległości czy dyktator? Spór o Piłsudskiego

107 lat temu Polki otrzymały prawa wyborcze

Tak rodziła się polska flota. Okręty z Niemiec pod polską banderą

Transatlantyk "Piłsudski". Duma żeglugi II Rzeczpospolitej

Kasztanka. Ulubiony koń Piłsudskiego

Lwów uhonorowany Krzyżem Virtuti Militari. "Miasto najdzielniejsze wśród dzielnych"

Stefan Żeromski. Pisarz, prezydent, sumienie narodu

Jadwiga Sosnkowska: mąż śmiał się, że Piłsudski nas wyswatał

Kazimierz Sosnkowski. Najwierniejszy żołnierz Rzeczpospolitej

133. rocznica powstania Polskiej Partii Socjalistycznej

Józef Piłsudski ogłasza światu wolną Polskę

Jadwiga Piłsudska-Jaraczewska. Córka Marszałka latała w RAF

Mieczysław Lepecki. Podróżnik i wierny adiutant Marszałka

Strzały na placu Grzybowskim. PPS rzuca zaborcy wyzwanie