"Odaliska". Wizja haremu na obrazie Ingres'a

Ostatnia aktualizacja: 19.01.2020 13:52
"Odaliska", zwana niekiedy "Wielką Odaliską" (ciekawe, czy ze względu na wymiary obrazu, czy też z powodu wydłużonego kręgosłupa bohaterki) powstała na zamówienie Karoliny Murat, królowej Neapolu (siostry Napoleona Bonapartego). Jest naga, spoczywa w otoczeniu luksusowych tkanin, rekwizytów i biżuterii. Nie wywodzi się ze świata śródziemnomorskiej mitologii – to mieszkanka haremu.
Audio
  • Jean-Auguste-Dominique Ingres "Odaliska" (Jest taki obraz/Dwójka)
Jean Auguste Dominique Ingres Odaliska
Jean Auguste Dominique Ingres "Odaliska"Foto: Shutterstock/lapas77

Jean-Auguste-Dominique Ingres komponując obraz nawiązał jednak do słynnych aktów bogini Wenus, popularnych w malarstwie europejskim od czasów renesansu. Malarz nigdy nie odwiedził żadnego z krajów Orientu, ale wpisał się tym przedstawieniem w ówczesną fascynację Bliskim Wschodem, tworząc w istocie jedynie wyobrażenie, wizję zamkniętego dla Europejczyków i tajemniczego zarazem haremu. Postać kobiety narysowana długimi, falistymi liniami mało przypomina anatomiczną rzeczywistość, w przeciwieństwie do precyzji i wierności w oddaniu materii tkanin, czy faktury pozostałych rekwizytów. Ciało Odaliski jest wydłużone i ma proporcje podobne do Madonn Parmigianina, w manieryzmie należałoby bowiem szukać artystycznych fascynacji malarza. Chłodne kolory, beznamiętny wyraz twarzy modelki, wystudiowana poza i dekoracyjne zniekształcenia jej ciała przywołują "Alegorię Miłości" Bronzina.

Pod koniec lat 90. XX wieku do obrazu Ingres'a nawiązała grupa feministycznych aktywistek Guerilla Girls, przekształcając "Wielka Odaliskę" na potrzeby plakatu. Odalisce z głową goryla towarzyszył tekst: "Czy kobiety muszą być nagie, aby wejść do Metropolitan Museum?". I poniżej: "Mniej niż 5 procent artystów w galerii sztuki nowożytnej to kobiety, ale 85 procent aktów to przedstawienia kobiet".

***

Tytuł audycji: Jest taki obraz

Prowadzi: Michał Montowski 

Gość: dr Grażyna Bastek (historyk sztuki)

Data emisji: 19.01.2020

Godzina emisji: 12.45

am/pg

 

Czytaj także

"Wędrowiec nad morzem mgły". Człowiek w obliczu potęgi natury

Ostatnia aktualizacja: 12.12.2019 21:04
W audycji "Jest taki obraz" rozmawialiśmy o jednym z najsłynniejszych obrazów olejnych autorstwa Caspara Davida Friedricha.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Malle Babbe". Szalona kumoszka pędzla Fransa Halsa

Ostatnia aktualizacja: 10.01.2020 14:45
W audycji opowiadaliśmy o obrazie, w którym holenderski malarz nawiązał do niderlandzkiego przysłowia "Pijany jak sowa".
rozwiń zwiń