Ludzie, ludzie, cóż po was ostanie...

Ostatnia aktualizacja: 31.10.2025 09:00
O Śmierci w kulturze ludowej, szczególnie na Podtatrzu, opowiada zmarła 10 lat temu etnografka - dr Urszula Janicka-Krzywda. Towarzyszyć temu będą utwory dotyczące śmierci i przemijania z płyty „Muzycy, muzycy coz po wos ostanie” Nagrania archiwalne tradycyjnej muzyki Podhala ze Zbiorów Fonograficznych Instytutu Sztuki PAN.
Pogrzeb pięcioletniej dziewczynki w Mszance.
Pogrzeb pięcioletniej dziewczynki w Mszance.Foto: POLONA

Do tego w audycji także wspomnienia zmarłych w tym roku: to Zofia Sordyl, którą wspomni Brygida Sordyl, oraz Zofia Pawełek (wspomina Joanna Jakubiec-Pawełek)

W programie także wywiad z Leonem Szczepańskim, przeprowadzony przez Mariana Domańskiego w 1974 roku. Opowieść o obchodzeniu Świąt Pamięci Zmarłych - Wszystkich Świętych (1 listopada) i Dniu Zadusznym (2 listopada) w Warszawie przed II wojną światową (zwyczaje ludności, żebranie dziadów warszawskich, bale dziadowskie), ukazanie społeczeństwa polskiego przed II WŚ. Artysta gra na pile kilka piosenek dziadowskich starowarszawskich. W tradycyjnych społecznościach wiejskich wędrowni dziadowie pełnili ważne funkcje społeczne. Nie byli oni postrzegani i traktowani jak „zwykli” żebracy, lecz jako pośrednicy między światem żywych i zmarłych. Dzięki nim można było w pewnym sensie nawiązać kontakt z przodkami i wypełnić wobec nich nakazane tradycją obowiązki (np. nakarmić). Wierzono też, że modlitwa dziadów ma szczególną moc, dlatego zwłaszcza w okresach świąt zadusznych (dziadów) zwracano się do nich z prośbą o wspominanie dusz przodków, wynagradzając jedzeniem lub datkami pieniężnymi.


***

Na audycję Źródła w piątek (31.10) w godz. 12.00-12.45 zaprasza Patrycja Zisch.